

Daha fazlası için Instagram’dan
BirleÅŸmiÅŸ Milletler (BM) çatısı altında Suriye iç savaşıyla akıbeti bilinmeyen on binlerce kiÅŸinin bulunmasına yönelik görev yapan "Suriye'de Kayıp KiÅŸilerin AraÅŸtırılması için Bağımsız KuruluÅŸ"un BaÅŸkanı Karla Quintana, kayıpların akıbetinin hakikate kavuÅŸturulmasının acil müdahale gerektirdiÄŸine dikkati çekerek, "Suriye için zaman daralıyor." dedi.
Suriye'de 2011'de baÅŸlayan iç savaÅŸla birlikte yalnızca ÅŸehirleri deÄŸil, insan hayatlarını da enkaz altında bırakan devrik BeÅŸÅŸar Esed rejiminin politikaları nedeniyle "Suriye'de kaybedilen" on binlerce kiÅŸinin akıbeti belirsizliÄŸini koruyor.
61 yıllık Baas rejiminin yıkılmasının ardından hapishanelerde ve gözaltı merkezlerinde tutulanların salıverilmesine ve birçok ilde toplu mezarların ortaya çıkarılmasına raÄŸmen maÄŸdur aileler, kayıplardan haber alamıyor.
BM Genel Kurulu tarafından 30 Haziran 2023'te kurulan "Suriye'de Kayıp KiÅŸilerin AraÅŸtırılması için Bağımsız KuruluÅŸ", kaybolanların izini sürmek ve ailelerini hakikatle kavuÅŸturmak adına toplumun yeniden inÅŸasına katkıda bulunmayı amaçlıyor.
Suriye'deki kayıp kiÅŸilerin izlerini sürmek, yerlerini tespit etmek ve kurban yakınlarına destek saÄŸlamak amacıyla çalışmalarını sürdüren kuruluÅŸ, daha önce Meksika'da kayıp insanları arama giriÅŸimlerinin öncülüÄŸünü üstlenen Karla Quintana'nın baÅŸkanlığında faaliyet gösteriyor.
Suriye İnsan Hakları Ağı (SNHR) verilerine göre, Suriye'deki devrik Esed rejimi altında 2011'de baÅŸlayan iç savaÅŸtan bu yana 150 bini aÅŸkın kiÅŸinin akıbeti bilinmiyor.
BM Mülteciler Yüksek KomiserliÄŸine (BMMYK) göre, iç savaÅŸtan bu yana 14 milyondan fazla Suriyeli zorla yerlerinden edilirken, 6 milyonu aÅŸkın kiÅŸi ise komÅŸu ülkelerde "kaybedilmiÅŸ" hayatlarını yeniden yeÅŸertmek için baÅŸka topraklarda mücadele veriyor.
Uluslararası toplum tarafından desteklenen "ulusal bir çaba"
Suriye'de Kayıp KiÅŸilerin AraÅŸtırılması için Bağımsız KuruluÅŸ BaÅŸkanı Quintana, Suriye'de zorla kaybedilen, yerlerinden edilen ve akıbeti bilinmeyen kiÅŸilerin bulunmasına yönelik yürüttükleri çalışmalara iliÅŸkin AA muhabirine deÄŸerlendirmelerde bulundu.
Quintana, uyruk, etnik köken ve dine bakılmaksızın, Suriye'de onlarca yıl önce kaybolanlar için bile kapsamlı arama çalışmaları yürüttüklerini söyledi.
Kayıplara canlı ulaÅŸmanın kuruluÅŸun en önemli ilkelerinden birisi olduÄŸunu belirten Quintana, ulaÅŸtıkları kayıpların hayatta olmaması durumunda naaÅŸlarının gerekli mercilere teslim edilmesini amaçladıklarını aktardı.
Quintana, kuruluÅŸun uluslararası toplum tarafından desteklenen "ulusal bir çaba" olması gerektiÄŸi konusunda ısrarcı olduklarını dile getirerek, Suriye toplumuna ve yönetimine bu baÄŸlamda destek vermek amacıyla hareket ettiklerini ifade etti.
Suriye'nin baÅŸkenti Åžam'da çok yakında bir ofisin açılması konusunda yetkililerle görüÅŸtüklerini ve bu konuda olumlu hissettiklerini aktaran Quintana, "Suriyelilerle temas halinde çalışabilmek için bunun yakında hayata geçebileceÄŸi konusunda iyimseriz." dedi.
"Suriye için zaman daralıyor"
Quintana, kuruluÅŸun BM Genel Kurulunca oluÅŸturulması nedeniyle "tüm üye ülkeler tarafından desteklenmesi gereken bir yapı" olduÄŸunu belirterek, iÅŸbirliÄŸi saÄŸlamak için Åžam yönetimiyle açık bir ÅŸekilde istiÅŸare ettiklerini dile getirdi.
Kayıpların bulunmasını saÄŸlamak adına yapay zeka dahil birçok teknolojiye baÅŸvurduklarına dikkati çeken Quintana, arama çalışmalarını yönlendirebilecek bazı bilgileri elde edebilmek için veri tabanlarından, adli bilimden ve bu alanlardaki uzman kiÅŸilerden yararlandıklarını söyledi.
Quintana, iÅŸe yararlılığı kanıtlanmış bazı adli tıp yöntemlerini kullandıklarına, kuruluÅŸun faaliyetlerini destekleyen üye ülkelerle birlikte çalıştıklarına deÄŸinerek, "Suriye için zaman daralıyor, kayıp insanlara ulaÅŸmak zaman bakımından acil müdahale gerektirir. Ne kadar hızlı davranırsak Suriyeli ailelerin gerçekle buluÅŸması o kadar hızlı olur." dedi.
MaÄŸdur ailelere sosyal, psikolojik ve hukuki yardım saÄŸlayan bir ekibin olduÄŸunu söyleyen Quintana, BM üye devletleri ve sivil toplum örgütleri dahil desteklerini esirgemeyen ortaklarla çalışmaktan memnuniyet duyduklarını kaydetti.
"İstiÅŸare edebilecek bir hükümet"
Quintana, kayıpların akıbetini hakikate kavuÅŸturarak Suriye'nin yeniden inÅŸa sürecine yardımcı olmayı hedeflediklerini belirterek, "Aileleri gerçeklerle buluÅŸturarak Suriye'de yeniden yapılanma ve barış inÅŸası sürecine yardımcı olmayı hedefliyoruz." diye konuÅŸtu.
"Her ÅŸey göz önüne alındığında en büyük geliÅŸme, Suriye'ye girebilmemiz ve yetkililerle konuÅŸabilmemiz." diye konuÅŸan Quintana, "Biliyorsunuz daha önce ÅŸehre giremiyorduk ve Suriyeli yetkililerle ve Suriye hükümetiyle diyalog kuramıyorduk." ifadelerini kullandı.
Quintana, istiÅŸare edebilecek bir hükümetin olmasını büyük geliÅŸme olarak deÄŸerlendirerek, yürüttükleri çalışmaları kamuoyuna duyurmak ve bölgesel farkındalık oluÅŸturmak adına medyanın önemli bir rol oynadığını da vurguladı.
Kayıpların bulunmasına yönelik yürütülen arama çalışmalarının "ulusal olarak yönetilen uluslararası destekli bir süreç" olduÄŸunu yineleyen Quintana, "Suriye halkına barış ve hakikat getirmek için sadece Åžam ile deÄŸil, bölgedeki tüm ülkelerle çalışmaya hevesliyiz." dedi.