İ’da enerji kesintileri günlük yaşamı ve ekonomiyi zorluyor
Dünyanın en büyük doğal gaz ve petrol rezervlerinden birine sahip İ, bu zenginliğine rağmen son aylarda sıcakların da etkisiyle tarihinin en ciddi enerji krizlerinden birini yaşıyor.

Tahran
İ'da özellikle son haftalarda artan elektrik ve su kesintileri, sanayi üretiminden kamu hizmetlerine kadar geniş bir yelpazede günlük yaşamı olumsuz etkilerken krizin temel nedenleri, aşırı tüketim, altyapı eksiklikleri, yönetimsel yetersizlikler ve yaptırımlar olarak sıralanıyor.
AA'nın WhatsApp kanallarına katılın, önemli gelişmeler cebinize düşsün.
🔹 Gündemdeki gelişmeler, özel haber, analiz, fotoğraf ve videolar için
🔹 Anlık gelişmeler için
Hükümet Sözcüsü Fatma Muhacirani, 6 Mayıs'ta düzenlediği haftalık basın toplantısında ülkenin enerji alanında "çoklu dengesizliklerle" karşı karşıya olduğunu söyledi.
Cumhurbaşkanı Pezeşkiyan, halktan kesintiler nedeniyle özür diledi
Ülke genelinde enerji tasarrufu kampanyaları artarken, tasarruf çağrıları, ülkede son aylarda giderek daha fazla yaygınlaşmış durumda. Özellikle sıcak havalarda klimaların devreye girmesine bağlı olarak enerji talebinin zirveye ulaşmasıyla, kaynakların tasarruflu kullanılması için Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan başta olmak üzere yetkililer sık sık halka çağrılar yapıyor.
Pezeşkiyan ayrıca, enerji kesintilerinden dolayı halktan özür dileyerek, sık sık hükümetin sorunları çözmek için çalıştığını belirtiyor.
Bu kapsamda son olarak elektrik dağıtım şirketi Tevanir, 22 Mayıs günü elektrik tüketiminin 65 bin megavata ulaştığını bunun da geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 20 artış anlamına geldiğini duyurdu.
Tevanir, vatandaşlardan sıcak havaların bastırdığı bu günlerde elektrik şebekesinin istikrarını sağlayabilmek için klimaların fanlarının düşük moda alınmasını ve sıcaklıklarının da 25 dereceye ayarlanmasını talep etti.
Buna rağmen ülkedeki ucuz enerji tarifeleri nedeniyle elektrik tüketiminin her geçen gün daha da arttığı belirtiliyor. Bu duruma işaret eden Pezeşkiyan, Tahran'da düzenlenen Uluslararası Yenilenebilir Enerji Konferansı'nda yaptığı konuşmada, "Fiyat trendi böyle olmayacak. Biz bedava elektrik verdiğimizde bunun değeri bilinmiyor. Eğer gelişmiş bir ülke olmak istiyorsak güneş enerjisine yönelmemiz gerekiyor." ifadelerini kullandı.
Pezeşkiyan ayrıca, istatistiklere göre, İ'da birçok Avrupa ülkesinden 6 kat daha fazla elektrik tüketildiğini ve sorunun vatandaşların desteğiyle çözülebileceğini savundu.
Enerji kesintileri nedeniyle bazı sanayi tesisleri üretimlerini yavaşlatmak veya tamamen durdurmak zorunda kalıyor. Kamu kurumları, okullar ve bankalar ise kimi bölgelerde sadece kısıtlı saatlerde hizmet verebiliyor. Bu durum, vatandaşların günlük yaşamında önemli zorluklar yaratıyor.
Kesintiler üretimi etkiliyor
Enerji krizinin en ağır yansıması sanayi sektöründe görülüyor. Ülke medyasına yansıyan haberlere göre, İ'daki sanayi tesislerinin yüzde 50'si, enerji kesintileri nedeniyle faaliyetlerini azaltmak zorunda kaldı. Ülke genelindeki 22 çimento fabrikasının fırınları kapalı, çelik üretimi de kesintilerden etkilenmiş durumda. Bu da üretimi azaltırken ülke ekonomisine de ağır maliyet yüklüyor.
İ hükümeti, krizi hafifletmek ve enerji arzını güvence altına almak için yenilenebilir enerji yatırımlarını artırmayı hedefliyor. Bu projelerin 4 yıl içinde tamamlanması bekleniyor. Güneş ve rüzgar enerjisi santrallerinin kapasitesinin ilerleyen yıllarda önemli ölçüde artırılması planlansa da yetkililer, kısa vadede enerji verimliliği ve tasarrufun en acil çözüm olduğunu belirtiyor.
Ülkenin hidroelektrik santralleri, kuraklık nedeniyle kapasitesinin yalnızca yüzde 7 ila 10'u oranında faaliyet gösteriyor. Ayrıca, yenilenebilir enerji kaynaklarının toplam elektrik üretimindeki payı sadece yüzde 1 civarında. Bu da İ'ın enerji çeşitliliğini artırma çabalarının şu anda yetersiz olduğunu gösteriyor.
İ'daki elektrik tüketiminin her yıl yaklaşık yüzde 7 veya 5 bin megavat arttığı belirtiliyor. Tevanir'in Sözcüsü Mustafa Recebi Meşhedi, mayıs ayı başında son iki haftada ülke genelindeki elektrik tüketiminin geçen yılın aynı dönemine göre 9 bin megavat arttığına dikkati çekti.
Enerji talebi artarken nükleer enerjiye rağmen üretim yetersiz kalıyor
Bununla birlikte ülke medyasında yer alan bilgilere göre, İ'da her yıl yaklaşık 800 bin yeni elektrik abonesi tüketim zincirine ekleniyor. Buna rağmen, elektrik üretimi bu artışı karşılayacak şekilde yılda yüzde 7 oranında artırılamadı. Son yıllarda üretim artışının, planlanan seviyelerin sadece üçte biri kadar olması, iç talep hızla artarken arzın yetersiz kalmasına neden oluyor.
Öte yandan İ'ın nükleer enerji santrali de elektrik dengesizliğine çare olamıyor çünkü Buşehr'deki nükleer enerji santrali ülkenin toplam elektrik üretiminin yalnızca yüzde 1'ini karşılıyor.
"Cumhurbaşkanı'ndan bu meselenin üzerine giderek sorunu çözmesini bekliyoruz"
Tahran sakinleri de son dönemlerde sık sık yaşanan elektrik ve su kesintilerinden şikayet ediyor.
Konuyla ilgili AA muhabirine konuşan bankacı Mona Kazımi, enerji kesintilerinden en çok zararı üreticilerin gördüğüne dikkati çekerek, "Üreticiler kesintiler nedeniyle ciddi zarar görüyor." dedi.
Elektrik kesintilerinin ülkenin ilerlemesine engel olduğunu belirten Kazımi, "Elektrik ve su kesintileri bana göre çok önemli bir sorun. Bu yüzden Cumhurbaşkanı'ndan bu meselenin üzerine giderek sorunu çözmesini bekliyoruz." ifadelerini kullandı.
"Elektrik kesintilerinin kaynağının kötü yönetim olduğunu düşünüyorum"
ğı Bakanlığından emekli Kiyumers Enzeli de "Ben elektrik kesintilerinin kaynağının kötü yönetim olduğunu düşünüyorum. Üretimi artırmalıyız. Üretim zayıf olursa hem enflasyon artar hem de gençlerimiz işsiz kalır." değerlendirmesinde bulundu.
Bu enerji dengesizliğinin iyi bir yönetimle çözülmesi gerektiğini anlatan Enzeli, "Sorun kötü yönetimle ilgili, yaptırımlarla ilgisi yok. Cumhurbaşkanı da zaten bu konuyla ilgili halktan özür diledi. Bu da gerçekten takdir edilmesi gereken bir tutum. Bilgiye dayalı şirketlerin katılımı, güneş enerjisi ve ucuz enerji kaynaklarıyla bu sorun çözülebilir." diye konuştu.
Döviz alım satımı işi yaptığını belirten Daryuş Radmeneş ise enerji kesintilerinin kasıtlı olabileceğini söyleyerek, "Çünkü ülkemizin kaynakları az değil." dedi.
İ'ın barışçıl nükleer enerji üretimine işaret eden Radmeneş, nükleer enerji santrallerinden neden yeterli elektrik üretilmediğini sorgulayarak, "Bu yüzden bu kesintileri doğal görmüyorum. Bu meselenin yaptırımlardan değil yönetim tarzından kaynaklandığını düşünüyorum." şeklinde konuştu.
Radmeneş, elektrik kesintilerinin halkın yaşamını ciddi şekilde olumsuz etkilediğini belirterek, "Tamamen zarar ve ziyana yol açtığını düşünüyorum. Umuyorum bu soruna çözüm getirilir." ifadelerini kullandı.
Anadolu Ajansı web sitesinde, AA Haber Akış Sistemi (HAS) üzerinden abonelere sunulan haberler, özetlenerek yayımlanmaktadır. Abonelik için lütfen iletişime geçiniz.