Londra
D眉艧眉k ve orta gelirli 眉lkelerin 2030'a kadar y谋ll谋k 2 trilyon dolar谋 a艧an iklim finansman谋 ihtiya莽lar谋n谋n kar艧谋lanmas谋 i莽in bir finansman mekanizmas谋 olu艧turulmas谋 bug眉n Bak眉'de ba艧layan uluslararas谋 iklim m眉zakerelerinin ana hedefi olarak 枚ne 莽谋k谋yor.
Birle艧mi艧 Milletler聽陌办濒颈尘聽De臒i艧ikli臒i 脟er莽eve S枚zle艧mesi 29. Taraflar Konferans谋 (COP29), bu y谋l Azerbaycan'谋n ev sahipli臒inde 11-22 Kas谋m aras谋nda d眉zenleniyor.
Taraflar谋n "Yeni Kolektif Say谋salla艧t谋r谋lm谋艧 Hedef" (NCQG) ad谋 alt谋nda yeni bir iklim finansman hedefi i莽in m眉zakere y眉r眉tece臒i COP29, "finans COP'u" olarak nitelendiriliyor.
Avrupa 陌mar ve Kalk谋nma Bankas谋 (EBRD) Ye艧il Ekonomi ve聽陌办濒颈尘聽Eylemi Genel M眉d眉r眉 Harry Boyd-Carpenter, AA muhabirine yapt谋臒谋 de臒erlendirmede, COP29'da 枚nceli臒in NCQG kapsam谋nda iklim finansman谋 i莽in bir 莽er莽eve yap谋 眉zerinde anla艧谋lmas谋 oldu臒unu s枚yledi.
Bu a莽谋dan uluslararas谋 kalk谋nma bankalar谋n谋n rol眉n眉n 枚nemine dikkati 莽eken Boyd-Carpenter, "脟in hari莽, d眉艧眉k ve orta gelirli 眉lkelerde 2030'a kadar y谋ll谋k 2,4 trilyon dolar bir iklim finansman谋 ihtiyac谋ndan bahsediyoruz." dedi.
Boyd-Carpenter, d眉nyada ihtiya莽 duyulan finansman谋n mevcut oldu臒unu ancak bu finansman谋n birka莽 nedenle gerekli yerlere sa臒lanmad谋臒谋n谋 dile getirdi.
Bu nedenlerden ilkinin s枚z konusu 眉lkelerin iklim de臒i艧ikli臒iyle m眉cadele ve yat谋r谋m planlar谋n谋n yetersiz kalmas谋 olabilece臒ini anlatan Boyd-Carpenter, baz谋 眉lkelerde gerekli yat谋r谋mlar谋n yap谋lmas谋 i莽in d眉zenleyici sistemlerin bulunmad谋臒谋n谋 aktard谋.
Boyd-Carpenter, ikinci nedenin ise baz谋 眉lkelerdeki istikrars谋z ekonomik g枚stergeler oldu臒unu ve bu durumun yat谋r谋mlar谋n 枚n眉nde b眉y眉k bariyerler olu艧turdu臒unu s枚yledi.
Ye艧il projelerin sermaye yo臒un yat谋r谋mlar olmas谋n谋n da bu nedenler aras谋nda say谋labilece臒ini kaydeden Boyd-Carpenter, "Ye艧il yat谋r谋mlar uzun vadede olduk莽a ekonomik ancak ilk yat谋r谋m a艧amas谋nda olduk莽a fazla sermaye gerektiriyor ve bu durum da baz谋 sorunlar olu艧turabiliyor. Yat谋r谋mc谋lar bu noktada daha fazla hibe ve imtiyazl谋 paraya ihtiya莽lar谋 duyuyor ve bu paran谋n da geli艧mi艧 眉lkelerden gelmesi gerekiyor." diye konu艧tu.
Boyd-Carpenter, "Bu kapsamda COP29'daki en 枚nemli 枚ncelik NCQG 眉zerinde bir anla艧maya varmak olmal谋 ve bu anla艧ma sa臒lan谋rsa, olduk莽a zor bir siyasi ortamda ger莽ekle艧mi艧 olacak." dedi.
- "脺lkeler iddial谋 d枚n眉艧眉m hedefleri belirledi臒inde, finansman sa臒lanmas谋 kolayla艧谋yor"
Geli艧mekte olan 眉lkelerin iddial谋 iklim hedefleri oldu臒unda finansman谋n sa臒lanmas谋n谋n daha kolay olaca臒谋n谋 ifade eden Boyd-Carpenter, konu艧mas谋n谋 艧枚yle s眉rd眉rd眉:
"脟眉nk眉 iddial谋 bir ye艧il d枚n眉艧眉m hedefinin belirlenmesi ekonomik olarak da ak谋ll谋ca. Bir 眉lke kendisi i莽in bu hedefleri belirledi臒inde, daha sa臒l谋kl谋 bir ekonomiye sahip olmay谋 ama莽lam谋艧 olur ve ye艧il bir ekonomi daha fazla para kazan谋r. Bankalar ve yat谋r谋m fonlar谋, karl谋 yat谋r谋mlar谋 mutlaka bulur. Bu nedenle, bir 眉lke ekonomik a莽谋dan bu y枚nde ak谋ll谋 se莽imler yaparsa, para oraya gelecektir. Ancak kritik nokta, geli艧mekte olan 眉lkelerin bundan emin olmas谋n谋 sa臒lamak. Kimse 'd眉nyada yeterli finansman yok' diyemez. Ekonomik a莽谋dan mant谋kl谋 bir zemin oldu臒unda finansman her zaman var."
Boyd-Carpenter, 枚zellikle geli艧mekte olan ve az geli艧mi艧 眉lkelere sa臒lanacak iklim finansman谋nda ertelenen her y谋l谋n daha zorlu sonu莽lara yol a莽aca臒谋n谋n alt谋n谋 莽izerek, COP29'un ba艧谋nda 莽ok uluslu kalk谋nma bankalar谋n谋n bu 眉lkelerin 2030'a y枚nelik iklim finansman谋 ihtiyac谋na ili艧kin ger莽ek莽i bir bak谋艧 a莽谋s谋 sunacaklar谋n谋 s枚zlerine ekledi.
- "K眉resel finansal mimariye ili艧kin sorun ve engeller ele al谋nmal谋"
AA muhabirinin iklim finansman谋na ili艧kin sorular谋na yaz谋l谋 olarak cevap veren Ekonomik 陌艧birli臒i ve Kalk谋nma 脰rg眉t眉'ne (OECD) g枚re, k眉resel d眉zeyde mevcut finans hacimleri iklim eylemi ihtiyac谋n谋 kar艧谋lamak i莽in yeterli ancak finans ak谋艧lar谋 枚zellikle geli艧mekte olan 眉lkelerde iklim de臒i艧ikli臒inin etkilerini azaltma ve uyum hedefleriyle paralel 艧ekilde ilerlemiyor.
Bu b枚lgelerdeki iklim projeleriyle geli艧mi艧 ekonomilerdeki yat谋r谋mc谋lar ve finansal kurumlardan gelen sermaye aras谋ndaki a莽谋臒谋n kapat谋lmas谋 i莽in kamu finansman谋n谋n bir kald谋ra莽 olarak kullan谋lmas谋, yerel yat谋r谋m ko艧ullar谋n谋n iyile艧tirilmesi ve k眉resel finans sisteminin baz谋 y枚nlerinin yeniden d眉艧眉n眉lmesi gerekiyor.
Y眉ksek bor莽 seviyeleri ve risk primleri, en yoksul 眉lkelerin finansmana eri艧imini k谋s谋tl谋yor ve uzun vadeli hedeflerin ger莽ekle艧tirilmesi sekteye u臒rat谋yor.
Bu kapsamda, iklim finansman谋nda NCQG 眉zerinde sa臒lam bir anla艧maya var谋lmas谋 COP29'un bir numaral谋 hedefi. Bunun sa臒lanmas谋 i莽in kamu finansman谋 temel 枚nemini korurken, finansman a莽谋臒谋n谋 kapatmak i莽in yeterli de臒il.
Farkl谋 finansman kaynaklar谋n谋n ve akt枚rlerin oynayabilece臒i rol眉 yans谋tan bir NCQG karar谋n谋n, geli艧mekte olan 眉lkelerde sermayeye eri艧im ve maliyet gibi k眉resel finansal mimariye ili艧kin sorunlar谋 ve engelleri de ele almaya y枚nelik olmas谋na ihtiya莽 duyuluyor.