Ankara
K眉莽眉k mod眉ler reakt枚rler (SMR), geleneksel n眉kleer santrallere k谋yasla daha verimli, g眉venli ve s眉rd眉r眉lebilir bir enerji sa臒layarak talebi kar艧谋lamak, karbon sal谋m谋n谋 azaltmak ve d眉艧眉k karbonlu enerji 眉retimiyle iklim hedeflerine ula艧mak i莽in yenilik莽i bir 莽枚z眉m sunuyor.
Gazi 脺niversitesi Enerji Sistemleri M眉hendisli臒i B枚l眉m眉 脰臒retim 脺yesi Prof. Dr. Hac谋 Mehmet 艦ahin, T眉rkiye Enerji Stratejileri ve Politikalar谋 Ara艧t谋rma Merkezi (TESPAM) ve Gazi 脺niversitesi i艧 birli臒iyle d眉zenlenen 2. Uluslararas谋 N眉kleer ve G眉venlik Forumu kapsam谋nda AA muhabirinin sorular谋n谋 yan谋tlad谋.
SMR'lerin geleneksel n眉kleer g眉莽 reakt枚rlerinin 眉retim kapasitesine g枚re daha k眉莽眉k, birim ba艧谋na 10 ila 300 megavat g眉莽 kapasitesine sahip geli艧mi艧 n眉kleer reakt枚rler oldu臒u bilgisini payla艧an 艦ahin, "K眉resel 枚l莽ekte SMR'lerin daha temiz enerji kaynaklar谋na ge莽i艧te hayati bir rol oynamas谋 bekleniyor. 陌艧letmeleri s谋ras谋nda s谋f谋r karbon sal谋mlar谋 ile uluslararas谋 iklim hedeflerini kar艧谋lamada ge莽erli bir 莽枚z眉m haline geliyor." dedi.
艦ahin, SMR'lerin tasar谋m谋 itibar谋yla daha kolay in艧a edilebilmeleri 枚zelli臒iyle yat谋r谋m maliyetlerinin de azald谋臒谋n谋 belirterek, geli艧mi艧 g眉venlik sistemlerinden dolay谋 SMR'lerin iletim hatlar谋ndan uzak b枚lgelere kurulup ta艧谋nabilece臒ini ve temel baz enerji sa臒layabilir 枚zellikleriyle gelece臒in teknolojisi potansiyeline sahip olduklar谋na i艧aret etti.
T眉rkiye'de enerji 莽e艧itlendirmesi ve s眉rd眉r眉lebilirlik stratejisinin bir par莽as谋 olarak SMR'lerin enerji g眉venli臒i hedefleri ve fosil yak谋t ba臒谋ml谋l谋臒谋n谋 azaltma 莽abas谋yla da uyumlu oldu臒unu vurgulayan 艦ahin, "Stratejik planlama ve uluslararas谋 i艧birli臒i ile SMR'ler 2035'li y谋llara kadar T眉rkiye'nin enerji 莽枚z眉m眉n眉n bir par莽as谋 haline gelme potansiyeline sahip. SMR'ler 眉lkemizin uzun vadeli enerji taleplerini kar艧谋lamak i莽in s眉rd眉r眉lebilir ve esnek bir 莽枚z眉m sunuyor." diye konu艧tu.
艦ahin, s枚z konusu reakt枚rlerin kilovat ba艧谋na 3 ila 6 bin dolar aras谋nda de臒i艧ti臒ini ifade ederek, 艧unlar谋 s枚yledi:
"300 megavatl谋k bir tesisin toplam proje maliyetinin 900 milyon ila 1,8 milyar dolar aras谋nda oldu臒u tahmin ediliyor. B眉y眉k n眉kleer reakt枚rlerin ise ba艧lang谋莽 maliyetleri 5 milyar dolar civar谋nda. SMR'lerin ba艧lang谋莽 maliyetlerinin bunlara k谋yasla d眉艧眉k olmas谋yla birlikte, seri 眉retim ve standartla艧t谋r谋lm谋艧 tasar谋mlarla zaman i莽inde daha da azalmas谋n谋 bekliyoruz."
- SMR'ler enerji d枚n眉艧眉m眉nde 枚nemli bir alternatif olarak 枚ne 莽谋k谋yor
SMR'lerin kendili臒inden g眉venlik sistemleri, mod眉ler yap谋, seri imalat kolayl谋臒谋, ta艧谋nabilir olmalar谋, yak谋t kullan谋m 莽e艧itlili臒i, n眉kleer s谋n谋f谋 pl眉tonyum 眉retimi olmamas谋ndan dolay谋 silahs谋zlanmaya katk谋 gibi 枚zellikleriyle 枚n plana 莽谋kt谋臒谋na dikkati 莽eken 艦ahin, 艧枚yle devam etti:
"S枚z konusu reakt枚rler yenilenebilir enerji 莽e艧itlerinden farkl谋 olarak s眉rekli enerji sa臒larlar, uzak ve 枚zel alanlara, 枚rne臒in organize sanayi tesislerinin yanlar谋na kurulma imkanlar谋 var ve sanayi i莽in end眉striyel 谋s谋 ve hidrojen 眉retimi gibi 莽e艧itli uygulamalar i莽in uygunlar. Daha az arazi ve suya ihtiya莽 duyarlar, in艧aat s眉releri daha k谋sad谋r ve yedek g眉莽 olarak hizmet vererek yenilenebilir enerjiyi destekler. Ayr谋ca enerji g眉venli臒ini art谋r谋rlar, fosil yak谋t ithalat谋na ba臒谋ml谋l谋臒谋 azalt谋rlar ve istihdam yaratarak ekonomik f谋rsatlar yarat谋rlar. Bu avantajlar SMR'leri T眉rkiye'nin temiz enerjiye ge莽i艧i i莽in umut verici bir 莽枚z眉m haline getiriyor."
- Enerji yo臒un b枚lgelere mod眉ler tedarik 莽枚z眉m眉
Hacettepe 脺niversitesi N眉kleer Enerji M眉hendisli臒i B枚l眉m Ba艧kan谋 Prof. Dr. 艦ule Erg眉n de, SMR'lerin yo臒un enerji ihtiyac谋 olan b枚lgelere enerji sa臒layabiliyor olmas谋n谋n d眉nyada ve T眉rkiye'de tercih sebebi 枚zelliklerinden biri oldu臒unu vurgulayarak, "Fabrikada 眉retilerek in艧aat sahas谋nda birle艧tirilebiliyor olmalar谋, bunun in艧aat s眉resini k谋salt谋yor olmas谋 ve tabii ki k眉resel 谋s谋nmayla m眉cadelede iklim hedefleriyle uyumlu olmas谋 SMR'leri hem d眉nyada hem 眉lkemizde cazip k谋l谋yor." dedi.
SMR'lerin enerji d枚n眉艧眉m眉nde 枚nemli bir alternatif oldu臒una dikkati 莽eken Erg眉n, "Yenilik莽i teknolojiler sayesinde SMR'lerde n眉kleer at谋k miktar谋 da azalt谋l谋yor ve g眉venlik art谋r谋l谋yor. T眉rkiye'nin r眉zgar ve g眉ne艧 enerjisi gibi yenilenebilir kaynaklarla birlikte SMR'leri da entegre bir enerji stratejisine dahil etmesi gerekiyor. Bu teknoloji i莽in maliyet ve uygulanabilirlik a莽谋s谋ndan detayl谋 analizler de gerektiriyor." ifadelerini kulland谋.