Ankara
T眉rkiye, farkl谋 kaynaklardan do臒al gaz tedarikiyle "T眉rk harman谋"n谋 olu艧turmak i莽in son zamanlarda 莽al谋艧malar谋n谋 h谋zland谋r谋rken, Boru Hatlar谋 ile Petrol Ta艧谋ma A艦'谋n (BOTA艦) nisandan bu yana 4 farkl谋 艧irketle imzalad谋臒谋 s谋v谋la艧t谋r谋lm谋艧 do臒al gaz (LNG) tedariki anla艧malar谋yla 100 milyar metrek眉pl眉k LNG at谋l谋m谋 yapt谋.
T眉rkiye, do臒al gaz altyap谋s谋na yapt谋臒谋 yat谋r谋mlarla y谋ll谋k 80 milyar metrek眉p civar谋nda gaz谋 ulusal 艧ebekeye verme kapasitesine ula艧t谋. Y谋ll谋k 50 milyar metrek眉p civar谋nda gaz t眉keten T眉rkiye, kapasite fazlas谋n谋 do臒al gaz merkezi olma hedefiyle ihracata y枚nlendiriyor.
Bu 莽er莽evede ge莽en y谋l BOTA艦 ile Bulgaristan, Macaristan, Romanya ve Moldova gibi 眉lkelerin ilgili 艧irketleri aras谋nda gaz ihracat谋 anla艧malar谋 imzalan谋rken, do臒al gazda T眉rk harman谋 olu艧turmak amac谋yla kaynak 莽e艧itlili臒i hedeflenerek nisandan bu yana 4 farkl谋 艧irketle LNG tedarik anla艧mas谋 imzaland谋.
BOTA艦 2025-2035 aras谋nda do臒al gaz temin etmek amac谋yla Umman ile Ocak 2023'te bir LNG Tedarik Anla艧mas谋 imzalad谋. Buna g枚re s枚z konusu 眉lkeden y谋ll谋k 1 milyon ton ( yakla艧谋k 1,40 milyar metrek眉p) kadar LNG ithal edilecek.
艦irketin may谋s ay谋nda ise ExxonMobil ile vard谋臒谋 Mutabakat Muht谋ras谋 kapsam谋nda, ExxonMobil鈥檌n T眉rkiye'ye y谋ll谋k 2,5 milyon tona (yakla艧谋k 3,45 milyar metrek眉p) kadar LNG tedarik edebilmesi s枚z konusu.
BOTA艦 2 Eyl眉l'de Shell ile 18 Eyl眉l'de TotalEnergies ile tedariki 2027'den ba艧lamak 眉zere 10 y谋ll谋k LNG anla艧malar谋 imzalad谋. Bu kapsamda, Shell anla艧mas谋nda y谋ll谋k 4 milyar metrek眉p, TotalEnergies anla艧mas谋nda ise y谋ll谋k 1,6 milyar metrek眉p do臒al gaz谋n 枚nemli bir k谋sm谋 BOTA艦 taraf谋ndan ABD鈥檇eki 眉retim terminallerinden dolum yap谋larak teslim al谋nacak, bir k谋sm谋 ise BOTA艦鈥櫮眓 talebi do臒rultusunda T眉rkiye veya Avrupa terminallerine teslim edilecek.
S枚z konusu anla艧malar谋n toplam谋na bak谋ld谋臒谋nda ad谋 ge莽en yabanc谋 firmalardan anla艧ma s眉releri boyunca yakla艧谋k 100 milyar metrek眉pe kadar gaz temin edilebilece臒i 枚ng枚r眉l眉yor.
- Anla艧malar sadece T眉rkiye'nin de臒il, b枚lgenin tedarik g眉venli臒ine de katk谋 sa臒l谋yor
Petrol ve Do臒al Gaz Platformu Derne臒i (PETFORM) Gaz Grubu Ba艧kan谋 G枚khan Soru艧, AA muhabirine konuya ili艧kin yapt谋臒谋 de臒erlendirmede, 2025'te sona erecek y谋ll谋k 21,75 milyar metrek眉p Rus gaz谋 ve 2026'da sona erecek y谋ll谋k 10 milyar metrek眉p 陌ran kontrat谋 konusunda BOTA艦'谋n, gelecekteki tedarikleri g眉vence alt谋na almak i莽in giri艧imlerini s眉rd眉rd眉臒眉n眉 belirtti.
"Son imzalanan anla艧malar谋 inceledi臒imizde BOTA艦鈥櫮眓 枚n眉m眉zdeki d枚nemde bitecek Rusya ve 陌ran kontratlar谋yla birlikte tedarik kaynaklar谋n谋 莽e艧itlendirmeye y枚neldi臒i ve ilgili kontrat miktarlar谋n谋n T眉rkiye'de ihtiya莽 duyulmad谋臒谋 durumlarda ise 枚zellikle G眉neydo臒u Avrupa 眉lkelerine bu miktar谋 g枚nderebilece臒i esnek anla艧malar谋n oldu臒u g枚r眉l眉yor." ifadelerini kullanan Soru艧, T眉rkiye'nin b枚lge i莽in bir "gaz ticaret merkezi" olmay谋 hedefledi臒inden dolay谋 gelecek y谋l boru hatt谋 anla艧malar谋n谋n baz谋lar谋n谋n yenilenmesini bekledi臒ini kaydetti.
Soru艧, s枚zlerine 艧枚yle devam etti:
"T眉rkiye 'gaz ticaret merkezi' ana hedefiyle t眉m tedarik莽ilerden gelecek kaynaklar谋 T眉rkiye'de fiyatlayarak b枚lgede ana akt枚r konumuna evrilebilir. Bu ba臒lamda, T眉rkiye son d枚nemde uluslararas谋 boru hatlar谋, LNG terminalleri ve yer alt谋 depolama projeleriyle altyap谋s谋n谋 olduk莽a g眉莽lendirdi. 陌mzalanan LNG tedarik anla艧malar谋 T眉rkiye gaz portf枚y眉n眉n 莽e艧itlili臒ini ve esnekli臒ini art谋racak. Ayr谋ca BOTA艦'谋n anla艧ma kapsam谋nda y眉kleme liman谋nda LNG alarak yeni LNG ta艧谋ma yetenekleri kazanacak olmas谋 da olduk莽a iyi bir geli艧medir. Bu t眉r anla艧malar sadece 眉lkemizde de臒il, b枚lgede de tedarik g眉venli臒ine 枚nemli katk谋 sa臒l谋yor."
T眉rkiye'nin 枚zellikle yaz aylar谋nda tam olarak kullan谋lmayan g眉nl眉k 150 milyon metrek眉p眉n 眉zerinde yeniden gazla艧t谋rma kapasitesine sahip oldu臒unu ve bu nedenle kapsaml谋 altyap谋lar谋n谋 daha iyi kullanmak i莽in daha fazla LNG s枚zle艧mesi imzalaman谋n T眉rkiye a莽谋s谋ndan mant谋kl谋 oldu臒unu dile getiren Soru艧, "Bu olumlu geli艧melerle birlikte, T眉rkiye gaz piyasas谋nda 枚zel sekt枚r payda艧lar谋n谋n da 枚n眉m眉zdeki d枚nemde 眉lke ekonomisine ciddi katk谋lar sa臒layabilece臒ine inan谋yorum." diye konu艧tu.