陌蝉迟补苍产耻濒
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakan谋 Alparslan Bayraktar, T眉rkiye'nin 2035'te 120 bin megavatl谋k r眉zgar ve g眉ne艧 kurulu g眉c眉 hedefledi臒ini ve bunun i莽in 80 milyar dolara yak谋n yat谋r谋ma ihtiya莽 duyuldu臒unu bildirdi.
Bayraktar, Cumhurba艧kanl谋臒谋 Dolmabah莽e 脟al谋艧ma Ofisi'nde d眉zenlenen "Enerji D枚n眉艧眉m眉 - Yenilenebilir Enerji 2035" tan谋t谋m toplant谋s谋nda yapt谋臒谋 sunumda, T眉rkiye'nin enerji politikalar谋n谋n, arz g眉venli臒i, enerjide d谋艧a ba臒谋ml谋l谋臒谋 azaltmak ve 2053 net s谋f谋r emisyon olmak 眉zere 3 temel hedef 眉zerinde 艧ekillendi臒ini s枚yledi.
Son 20 y谋lda T眉rkiye'nin do臒al gaz ve elektrik talebinin yakla艧谋k 3 kat b眉y眉d眉臒眉ne ve 2035'te 510 teravatsaate ula艧aca臒谋na dikkati 莽eken Bayraktar, T眉rkiye鈥檔in gelecek 30 y谋lda enerjide net ihracat莽谋 bir 眉lke olmas谋n谋 hedeflediklerini aktard谋.
Yerli ve yenilenebilir enerji kaynaklar谋n谋n azami d眉zeyde kullan谋lmas谋 gerekti臒ine i艧aret eden Bayraktar, T眉rkiye'nin enerji ithalat谋n谋 d眉艧眉rmek i莽in petrol ve do臒al gaz aramalar谋na a臒谋rl谋k vererek ekonomiye katk谋 sa臒lanaca臒谋n谋 ifade etti.
Bayraktar, elektrik piyasas谋nda Avrupa Birli臒i normlar谋nda bir yap谋ya kavu艧uldu臒una dikkati 莽ekerek, "Daha 枚ng枚r眉lebilir yat谋r谋m ortam谋, daha g眉莽l眉 bir T眉rkiye enerji piyasas谋 sa臒lamak durumunday谋z. 脰n眉m眉zde 谋s谋 kanunu, jeotermal kanunu, mutlaka k眉莽眉k mod眉ler reakt枚rlerle alakal谋 bir kanuni d眉zenleme altyap谋s谋 hedefimiz var. Bunun yan谋 s谋ra fiyatlaman谋n daha rasyonel oldu臒u, maliyet esasl谋 bir fiyatlamaya do臒ru bir hedef bizi bekliyor." dedi.
Enerji sekt枚r眉nde dijitalle艧menin ak谋ll谋 艧ebekeler, ak谋ll谋 saya莽lar, ak谋ll谋 枚l莽眉m mekanizmalar谋 gibi sekt枚r i莽in 枚nemli bir莽ok f谋rsat谋 getirdi臒ine de臒inen Bayraktar, siber g眉venli臒in de dikkat edilmesi gereken konular aras谋nda yer ald谋臒谋n谋 dile getirdi.
Bayraktar, T眉rkiye'nin do臒al gaz ve petrolde 枚nemli at谋l谋mlar yapt谋臒谋n谋 belirterek, Gabar'da mevcut durumda g眉nl眉k yakla艧谋k 51 bin varil petrol 眉retildi臒ini ve 100 bin varil 眉retimin hedeflendi臒ini s枚yledi.
Sakarya Gaz Sahas谋'nda yakla艧谋k 7,2 milyon metrek眉p do臒al gaz 眉retildi臒ini vurgulayan Bayraktar, 2025'in ilk 莽eyre臒inde 9,1 milyon metrek眉p g眉nl眉k gaz 眉reterek 4 milyon hanenin do臒al gaz ihtiyac谋n谋n kar艧谋lanaca臒谋n谋 ifade etti.
- Enerji verimlili臒ine 20 milyar dolar yat谋r谋m yap谋lacak
Bayraktar, T眉rkiye'nin 2024-2030鈥檜 kapsayan d枚nemde enerji verimlili臒i yat谋r谋mlar谋n谋n kamu ve 枚zel sekt枚rde 20 milyar dolar谋 bulaca臒谋n谋 bildirdi.
G眉莽l眉 ve modern bir altyap谋ya sahip olunmas谋 gerekti臒ine de dikkati 莽eken Bayraktar, 艧u ifadeleri kulland谋:
"Elektrik iletim ve da臒谋t谋m 艧ebekesi g眉莽l眉 de臒ilse t眉m yat谋r谋mlarda b眉y眉k problem olabilir. Bu y眉zden, 莽ok g眉莽l眉 bir iletim sistemine sahip olmam谋z laz谋m. Do臒al gazda LNG altyap谋s谋yla, depolama kabiliyetiyle, boru hatlar谋yla, uluslararas谋 projelerle beraber g眉莽l眉 bir altyap谋ya sahip olmaya ba艧lad谋k. Kritik madenler, bak谋rdan nikele, kobalta, nadir toprak elementlerine kadar unsurlar da bizim mutlaka geli艧tirmemiz gereken, T眉rkiye'yi bu alanda 莽a臒a atlatacak, bir 眉st s谋n谋fa getirecek en 枚nemli alanlar olarak 枚ne 莽谋k谋yor. 脰n眉m眉zdeki s眉re莽te bu konuyla alakal谋 g眉zel geli艧meleri sizlerle payla艧m谋艧 olaca臒谋z."
- 鈥淏OTA艦 T眉rkiye'nin a莽谋k ara en b眉y眉k 艧irketi鈥�
Bayraktar, TE陌A艦, BOTA艦, TPAO, ET陌 MADEN ve E脺A艦 艧irketlerinin ge莽en y谋lki cirolar谋n谋n 50 milyar dolar谋 buldu臒unu aktard谋.
Sadece BOTA艦'谋n cirosunun 26 milyar dolar oldu臒una dikkati 莽eken Bayraktar, "T眉rkiye'nin a莽谋k ara en b眉y眉k 艧irketi diyebiliriz. Bir 枚nceki y谋l yakla艧谋k 46 milyar dolarl谋k bir sat谋艧 geliri olan BOTA艦'tan bahsediyoruz. Bu 艧irketleri modern bir anlay谋艧la klasik kamu i艧letmecili臒i mant谋臒谋ndan mutlaka 莽谋karmam谋z gerekiyor. Biz bu 艧irketleri b枚lgesel oyuncu, b枚lgesel milli 艧ampiyonlar haline getirmek istiyoruz. Bu 艧irketlerimizdeki kurumsal d枚n眉艧眉m, yeniden yap谋land谋rma bizim en 枚nemli reform alanlar谋m谋zdan. Elbette d枚n眉艧眉m yapaca臒谋m谋z alanlardan biri de EP陌A艦, onu da karbon piyasas谋n谋n i莽erisine katarak, karbonu fiyatlad谋臒谋m谋z bir yap谋ya d枚n眉艧t眉rerek, 陌蝉迟补苍产耻濒 Finans Merkezi'nde 莽ok daha g眉莽l眉, 莽ok daha geni艧 bir kapsamda madenlerin de ticaretinin yap谋ld谋臒谋 bir formata d枚n眉艧t眉rmek istiyoruz." diye konu艧tu.
Bayraktar, eyl眉l itibar谋yla yenilenebilir enerjinin elektrik kurulu g眉c眉ndeki oran谋n谋n y眉zde 59'a ula艧t谋臒谋n谋 belirterek, 艧枚yle konu艧tu:
"20 y谋l i莽erisinde T眉rkiye 1648 teravatsaat elektri臒i yenilenebilir kaynaklardan 眉retti. Biz bunu yenilenebilirden, hidrolik santrallerden, g眉ne艧ten, r眉zgardan de臒il de do臒al gazdan 眉retseydik, 330 milyar metrek眉p do臒al gaz ithal etmemiz gerekiyordu bu s眉rede. Do臒al gaza yakla艧谋k 132 milyar dolar para verilmi艧. Dolay谋s谋yla, bu yenilenebiliri devreye almak suretiyle bu kadarl谋k do臒al gaz ithalat谋ndan imtina etmi艧 olduk. 892 milyon ton da karbon gibi bir sorunu 枚nlemi艧 olduk. Son 20 y谋l bu anlamda b眉y眉k bir ba艧ar谋 hikayesi."
- "Yat谋r谋mc谋lara 70 bin megavatl谋k kapasite verildi"
Bug眉n sanayicilere tahsis edilen, yat谋r谋m s眉recinde 70 bin megavatl谋k kapasite oldu臒unu ve bunun h谋zl谋 bir 艧ekilde devreye al谋nmas谋 gerekti臒ini vurgulayan Bayraktar, "艦u anda biz r眉zgarda ve g眉ne艧te 31 bin megavata yakla艧t谋k. Bunun iki kat谋ndan daha fazla bir g眉莽 艧u anda yat谋r谋mc谋lar谋n elinde. Bunun yakla艧谋k y眉zde 70'i GES, geri kalan k谋sm谋 da RES'lerden olu艧uyor. K谋r谋l谋m谋na bakt谋臒谋m谋zda a臒谋rl谋kl谋 olarak depolama yat谋r谋mlar谋, depolama RES ve GES鈥檒er 34 bin megavat. 艦u anda 23 bin 500 megavat sanayicilerimizin elinde lisanss谋z 枚z t眉ketim ama莽l谋 bulunan kapasiteler s枚z konusu. 9 bin 200 megavat谋 EPDK'den lisans alm谋艧 di臒er lisansl谋 projeler ve 3 bin megavatl谋k da YEKA projeleri var. Dolay谋s谋yla bu yat谋r谋m s眉recindeki kapasite bizim en 莽ok h谋zland谋rmam谋z, en yo臒unla艧mam谋z gereken alan." bilgisini payla艧t谋.
Bayraktar, T眉rkiye'nin 2035'te 120 bin megavatl谋k r眉zgar ve g眉ne艧 kurulu g眉莽 hedefledi臒ini belirterek, "Bunun i莽in 80 milyar dolara yak谋n bir yat谋r谋m ihtiyac谋 var ve inan谋yorum ki biz bunu el birli臒iyle, b眉t眉n ilgili payda艧larla beraber, finansal kurulu艧larla, uluslararas谋, ulusal kurulu艧lar谋m谋zla beraber, yat谋r谋mc谋lar谋m谋zla birlikte ba艧araca臒谋z. S眉re莽leri h谋zland谋ran, orada da adeta bir 's眉per izin' dedi臒im bir reform s眉recini de en yak谋n zamanda hayata ge莽irmek istiyoruz." dedi.
- YEKA'da 艧artnameler r眉zgarda 28 Ekim'de, g眉ne艧te 4 Kas谋m'da a莽谋klanacak
Yenilenebilir Enerji Kaynak Alanlar谋 (YEKA) yar谋艧malar谋na da de臒inen Bayraktar, "28 Ekim'de 艧artnamelerini a莽谋klayaca臒谋z. 5 r眉zgar projesi var. Bunlar谋n 2'si Sivas'ta, 1'i Edirne'de, di臒er 2'si de K谋rklareli'de. Yakla艧谋k 1200 megavatl谋k verimleri son derece y眉ksek ve 脟evresel Etki De臒erlendirmesi (脟ED) izinleri mevcut. Bu sahalar谋 ilk RES 2024 projesi olarak devreye alaca臒谋z. G眉ne艧te 6 saha s枚z konusu. Bunlar谋n da 脟ED izin s眉re莽lerini i艧letiyoruz. Hedefimiz 2025'te de buraya geldi臒imizde 2026'da takip eden y谋llarda 脟ED izinleri al谋nm谋艧, dolay谋s谋yla yat谋r谋mc谋n谋n bir an 枚nce yat谋r谋ma girece臒i, yat谋r谋m s眉recini k谋saltt谋臒谋 bir ihale s眉recini tamamlamak. Biz 2024'te 2 bin megavatla ba艧l谋yoruz." diye konu艧tu.
Bayraktar, s枚z konusu projelerin en h谋zl谋 艧ekilde hayata ge莽irilmesinin hedeflendi臒ini belirterek, 艧unlar谋 kaydetti:
"G眉ne艧te 60 ay, r眉zgarda 72 ay s眉resince santralinizi devreye ald谋臒谋n谋z andan itibaren elektri臒inizi sisteme satabileceksiniz. Yat谋r谋mc谋m谋za o g眉nk眉 piyasa fiyat谋ndan satma hakk谋n谋 veriyoruz. Serbest piyasada fiyat 4,95 sentin alt谋na gelirse, bunu taban olarak muhafaza edece臒iz. Santrallerin h谋zla devreye al谋nmas谋yla belki baz谋 projelerde 3 y谋l, 3,5, 4 y谋l, belki 2 y谋l ama bu s眉re i莽erisinde 枚zellikle yat谋r谋m d枚neminde biraz daha geliri art谋r谋c谋 bir modeli 枚ng枚rmeye gayret ediyoruz. Ondan sonraki 20 y谋ll谋k s眉re莽te de ihalede olu艧an fiyat neyse o fiyata elektrik al谋m garantisini vermi艧 olaca臒谋z. Ama bu ihalelerde art谋k daha a艧a臒谋, neredeyse negatiflere gitmeyi durduruyoruz. Art谋k bir taban fiyat olacak. Onu da 枚n眉m眉zdeki hafta g枚receksiniz. Taban fiyat belki 3,5 sent olacak."
Bu s眉re莽lerle uluslararas谋 finansman谋 莽ekecek bir modelin kurguland谋臒谋n谋 ifade eden Bayraktar, "陌letim bedeli bu fiyatlar谋n i莽erisinde olmayacak. 28 Ekim'de r眉zgar i莽in, 4 Kas谋m'da da g眉ne艧 santralleri i莽in detaylar谋 a莽谋klam谋艧 olaca臒谋z. Yar谋艧malar i莽in 枚n眉m眉zde 3 ayl谋k bir s眉re莽 var. Ocak sonunda r眉zgar, 4 艦ubat'ta da g眉ne艧 ihalelerini yapma suretiyle ilk yeni YEKA s眉recini ba艧latm谋艧 olaca臒谋z." dedi.
- 108 milyar dolarl谋k yeni bir yat谋r谋m ve reform s眉reci
Bayraktar, mevcut durumda yakla艧谋k 48 ay谋 bulan izin s眉re莽lerinin de k谋salt谋lmas谋n谋 hedeflediklerini kaydederek, "Bu 48 ay谋 2 y谋l ve alt谋na indirece臒iz. Bu sayede bu yat谋r谋mlar 莽ok h谋zl谋 bir 艧ekilde hayata ge莽ecek." ifadesini kulland谋.
T眉rkiye'nin d眉nyadaki en b眉y眉k iletim 艧ebekesine sahip 眉lkelerden oldu臒unu vurgulayan Bayraktar, 艧枚yle devam etti:
"75 bin kilometre iletim 艧ebekesine sahibiz. 800'e yak谋n trafo merkezimiz var ve T眉rkiye'nin b眉t眉n kom艧ular谋yla enterkonneksiyon kapasitesi var ama bu kapasiteler ihracatta 2 bin 300 megavat, ithalatta 1360 megavat civar谋nda. AC 艧ebekeli 2035 i莽in hedefimiz 艧u, biz yakla艧谋k 90 bin kilometrelik bir iletim hatt谋na sahip olmal谋y谋z. Yakla艧谋k 45-50'ye yak谋n yeni trafo merkezini sisteme almam谋z laz谋m. Mutlaka kom艧ular谋m谋zda enterkonneksiyon kapasitemizi 3-4 kat谋na 莽谋karmam谋z laz谋m. Dolay谋s谋yla bu iletim altyap谋s谋ndaki en 枚nemli odaklanaca臒谋m谋z alanlar bunlar. 陌hracat kapasitemizi 6 bin 750 megavata, ithalatta da 6 bin 600 megavata 莽谋karmay谋 hedefliyoruz. Bunlar谋n yan谋nda, T眉rkiye'yi do臒udan bat谋ya, g眉neyden kuzeye 40 bin megavatl谋k HVDC bir hatla ba臒lamay谋 ve 艧ebekemizi adeta 艧ampiyonlar ligine 莽谋karmay谋 hedefliyoruz."
Bayraktar, bunun i莽in gelecek 11-12 y谋ll谋k d枚nemde 28 milyar dolarl谋k yat谋r谋m ihtiyac谋 bulundu臒unu kaydederek, "90 bin megavatl谋k yeni yenilenebilir g眉c眉, yeni iletim 艧ebekesi, yeni bir altyap谋, yakla艧谋k 108 milyar dolarl谋k yeni bir yat谋r谋m ve reform s眉recini ba艧latm谋艧 olaca臒谋z." diye konu艧tu.
Muhabir: G眉l艧en 脟a臒atay, Firdevs Y眉ksel, Zeynep Beyza K谋l谋莽, G枚k莽e Topba艧