陌rfan Yücel: Kenan Evren ba艧örtüsü aleyhine karar ç谋karmak için Din 陌艧leri Yüksek Kurulu'na çok bask谋 yapt谋
Diyanet 陌艧leri Ba艧kanl谋臒谋 Din 陌艧leri Yüksek Kurulu emekli üyesi 陌rfan Yücel, "Kenan Evren ba艧örtüsü aleyhine karar ç谋karmak için Din 陌艧leri Yüksek Kurulu'na çok bask谋 yapt谋." dedi.

Ankara
Son peygamber Hazreti Muhammed'in hayat谋n谋, sade ve ak谋c谋 bir dille anlatt谋臒谋 "Peygamberimizin Hayat谋" adl谋 eseriyle tan谋nan Diyanet 陌艧leri Ba艧kanl谋臒谋 Din 陌艧leri Yüksek Kurulu emekli üyesi 陌rfan Yücel, Diyanet'te görev yapt谋臒谋 35 y谋l boyunca vatanda艧lar谋n do臒ru dini bilgiye ula艧abilmesi için büyük emek verdi.
Kastamonu'nun merkeze ba臒l谋 O臒ul köyünde 1937 y谋l谋nda dünyaya gelen Yücel, ilkokuldan sonra köyündeki caminin imam hatibi Mehmet Ali Turan'dan ders alarak Kur'an-谋 Kerim'i h谋fzetti.
陌stanbul 陌mam Hatip Okulu ve 陌stanbul Yüksek 陌slam Enstitüsünden mezun olan Yücel, daha sonra Diyanet bünyesinde muhtelif 艧ehirlerde müftülük yapt谋 ve Din 陌艧leri Yüksek Kurulu Ba艧kanl谋臒谋nda çe艧itli görevlerde bulundu.
Görev süresinde "ba艧örtüsü", "faiz", "rüyet-i hilal" (Ramazan hilalinin tespiti), "namaz vakitleri", "organ ve doku nakli" gibi konulardaki tart谋艧malara yönelik fetva kararlar谋n谋 kaleme alan Yücel, yakla艧谋k 40 y谋ld谋r oturdu臒u evinde, Ankara'da ya艧am谋n谋 sürdürüyor.
Arapçay谋 iyi, Frans谋zca ve Farsçay谋 orta derecede bilen Yücel, "Türkiye'nin Ya艧ayan 陌lim Hazineleri" haber dosyas谋 kapsam谋nda hayat hikayesi, ilim yolculu臒u ve Diyanet'teki görevi s谋ras谋nda tan谋k oldu臒u önemli olaylarla ilgili AA muhabirinin sorular谋n谋 yan谋tlad谋.
SORU: "Ülkemizin zor zamanlar geçirdi臒i y谋llarda yeti艧tiniz, Türkiye'nin farkl谋 dönemlerine 艧ahitlik ettiniz. Ya艧ad谋臒谋n谋z çe艧itli zorluklara ra臒men ilim/bilgi yolunda yürümeye gayret ettiniz. Sizi k谋saca tan谋yabilir miyiz?"
陌RFAN YÜCEL: "Kastamonu'nun merkeze ba臒l谋 O臒ul köyünde 22 Haziran 1937'de dünyaya geldim. Annem o köyden 艦evket Yücel'in k谋z谋 Nesime Han谋m. Babam Kastamonu'nun Devrekani ilçesinin Çay谋rc谋k köyünde mukim, 艦akir Çavu艧'un o臒lu Ahmet Yücel'dir. Babam谋n evinde de臒il annemin evinde yeti艧tim. 艦evket Yücel'in bir k谋z谋 olmu艧, ba艧ka çocu臒u yok. Babam谋 iç güveyisi alm谋艧lar. 艦evket Yücel medrese mezunu. O dönemde Kastamonu'da muhteval谋 iyi bir medrese varm谋艧. Bu medresenin hocalar谋 aras谋nda devrin 艦eyhülislam vekili olan Düzceli Muhammed Zahid Kevseri gibi alimler var. Dolay谋s谋yla dedem iyi bir medrese tahsili alm谋艧. Çocukluk y谋llar谋mdan itibaren de bana rehberlik etti, dersler verdi."
"Arap harflerinin okullara girmesi istenmiyordu"
SORU: "陌stanbul 陌mam Hatip Okulundaki e臒itim sürecinizi anlatabilir misiniz?"
陌RFAN YÜCEL: "陌stanbul 陌mam Hatip Okulu o y谋llarda 艧imdiki fakülteler seviyesindeydi. Çünkü oradan buradan derme çatma bir araya getirilmi艧 hocalar ama hepsi eski 陌slami kültürü alm谋艧, medreseyi bitirmi艧, hatta müderris olmu艧 ki艧ilerdi. 陌mam Hatip Okulunun ilk banisi Celal Hoca diye me艧hur birisidir, Celalettin Ökten. O müdür de臒ildi art谋k. Benim vard谋臒谋m y谋l müdürlükten alm谋艧lard谋 onu. Fakat yine orada ö臒retmendi. Mesela Hasan Basri Çantay var, me艧hur alimlerden. Mehmet Akif Ersoy'un talebesi, arkada艧谋d谋r ayn谋 zamanda. Hasan Basri Çantay, Ömer Nasuhi Bilmen, Eminönü Müftüsü Bekir Haki derse gelirdi.
Celal Hoca imam hatip okullar谋n谋n aç谋lmas谋na vesile olan biridir. Maarif Vekili Tevfik 陌leri açm谋艧t谋r, Demokrat Partinin ileri gelen ki艧ilerinden birisi. Tevfik 陌leri, onun talebesi. Dolay谋s谋yla Tevfik 陌leri üzerinde bir nüfuzu var Celal Hoca'n谋n. Fakat o y谋llarda Kur'an-谋 Kerim dersi, mesleki dersler Arapça, siyer, tefsir, hadis dersleri var. Milli 贰臒颈迟颈尘 Bakanl谋臒谋 istiyor ki 'Arap harfleri okullara girmesin, yeni harflerle yaz谋ls谋n her 艧ey'. Yani Kur'an yeni yaz谋yla (Latin harfleriyle) yaz谋ls谋n ve okunsun istiyorlar. Celal Hoca bunu anlatmaya gayret ediyor. Bunun mümkün olmad谋臒谋n谋, yeni harflerin eski harfleri tamamen kar艧谋lamad谋臒谋n谋, Arapçan谋n yeni harflerle okunulmas谋n谋n hiç mümkün olmad谋臒谋n谋 anlatmaya çal谋艧谋yor fakat 谋srar ediliyor. Ça臒谋rm谋艧lar Hoca'y谋 Talim Terbiye Kurulu'nda program yap谋yorlar. Hoca bir türlü laf谋n谋 dinletemiyor. Herkes bir 艧ey söylüyor.
Ondan sonra Tevfik 陌leri'ye giderek görü艧üyor. 'Bunlar, bunlar谋 谋srar ediyorlar. O臒lum bu böyle olmaz.' diyor. Tevfik 陌leri diyor ki 'Hocam yar谋n sizin toplant谋n谋za gelece臒im. Orada bu meseleyi hallederiz. Sen müsterih ol.' diyor. Ertesi gün yine ayn谋 konuda müzakere ba艧l谋yor, konu艧uyorlar. Derken Vekil de gelmi艧 oturmu艧 koltu臒a, nezaret ediyor ve ba艧kanl谋k yap谋yor toplant谋ya. Herkes yine kanundur, nizamd谋r, ink谋lapt谋r, devrimdir falan ayn谋 艧eyleri tekrarl谋yorlar. Rahmetli hocam谋z derdi ki 'Tevfik 陌leri do臒ruldu, kalkt谋. Elini masaya 艧öyle dayad谋. 'Kur'an-谋 Kerim ve Arapça dersleri kendi asli harfleriyle olacakt谋r.' dedi ve oturdu. Ondan sonra da münaka艧a bitti' diye anlatm谋艧t谋. 陌mam hatip okulunu bitirdik. Ondan sonra Yüksek 陌slam Enstitüsü aç谋ld谋, oraya girdik. Yüksek 陌slam Enstitüsü aç谋l谋nca imam hatip okulundaki hocalar谋m谋z谋n bir k谋sm谋 Enstitü'ye hoca yap谋ld谋."
"Kenan Evren ba艧örtüsü aleyhine karar ç谋karmak için Din 陌艧leri Yüksek Kuruluna çok bask谋 yapt谋"
SORU: "Din 陌艧leri Yüksek Kurulu'ndaki görev sürecinizi anlatabilir misiniz?"
陌RFAN YÜCEL: "Kurulda oldu臒um dönemlerdeki kar艧谋la艧t谋臒谋m谋z en önemli 艧eylerden biri, me艧hur bir ba艧örtüsü karar谋 vard谋r. O y谋llarda 1980 ihtilalinden sonra bu bir bask谋 unsuru olarak kullan谋ld谋. Ba艧kanl谋kta o kurul karar谋n谋 ben kaleme ald谋m. Kurul'dan, 'Ba艧örtüsünün 陌slami bir emir oldu臒u... Bu iman i艧i de臒il ama dinin emridir. Bunun d谋艧谋nda Müslüman ba艧ka türlü yapmamal谋d谋r ama yapanlar dinden falan ç谋kmazlar. Din hürriyeti varsa, bu konuda bask谋 yap谋lmas谋 da insan haklar谋na ayk谋r谋d谋r.' karar谋 ç谋kar谋ld谋. O zaman daha Kurul da臒谋lmam谋艧t谋. Arkada艧lar谋m谋z谋n bir k谋sm谋 vard谋, onlar da imzalam谋艧 oldular. O karar bize büyük bir itibar sa臒lad谋 halk üzerinde ama Milli Güvenlik Kurulu tabii bundan ho艧nut olmad谋. Hatta o zaman reis, Tayyar Alt谋kulaç't谋. Tayyar Alt谋kulaç'a da bask谋lar yap谋ld谋. Tayyar Alt谋kulaç'a 'Bu karar谋 de臒i艧tirt, Kurul'dan ba艧ka bir karar falan al' diye telkinlerde bulunuldu. O dedi ki 'Kurul beni dinlemiyor'. Sanki de臒i艧mesini istiyormu艧 da; tabii öyle de臒il asl谋nda. 'O zaman ne yapal谋m buna? 陌lahiyat fakültelerinde bir çözüm bulmak laz谋m. 陌lahiyat fakültelerinden, f谋k谋h profesörlerinden bir kurul te艧kil edip bu konuda onlardan bir mütalaa isteyelim.' denildi.
Kenan Evren ba艧örtüsü aleyhine karar ç谋karmak için Din 陌艧leri Yüksek Kuruluna çok bask谋 yapt谋. Kenan Pa艧a soruyor, 'Ne olur o mütalaa?'. Tayyar Alt谋kulaç, 'Vallahi bundan farkl谋 bir 艧ey olmaz. Onlar da bunu söyler' demi艧. Kenan Evren 'O zaman yapmayal谋m. Madem ki ayn谋 艧ekilde karar verilecek. Bu daha çok perçinler.' demi艧, ondan vazgeçmi艧ler. Ba艧örtüsü karar谋n谋n de臒i艧tirilmesi konusunda bask谋lar yap谋ld谋. Son y谋llara kadar yap谋ld谋 durdu. Hatta Mehmet Nuri Y谋lmaz döneminde bile yap谋ld谋. Ayn谋 艧ekilde onun döneminde ayr谋ca Din 陌艧leri Yüksek Kurulu yeniden karar ald谋. Öbürü biraz k谋sayd谋, bu biraz daha da uzat谋ld谋. Deliller de serdedilerek karar al谋nd谋."
"陌slam dünyas谋ndaki ortak inanç ehlisünnettir"
SORU: "Endülüs 陌slam Medeniyeti'nden ba艧layarak Zeytune, Karaviyyin, el-Ezher, Ba臒dat, Nizamülmülk ve Osmanl谋 陌stanbul Medreseleri gibi 陌slam medeniyetinin kurucu merkezleri var. Bu merkezlerin din anlay谋艧谋ndaki temel zemin ve ortak noktalar nelerdir?"
陌RFAN YÜCEL: "Bütün bunlar 陌slam ahlak谋n谋n, 陌slam kültürünün, birikiminin meydana getirdi臒i bir anlay谋艧t谋. O anlay谋艧 içerisinde, o günkü hocalar谋n fedakarane çal谋艧malar谋 ve bir 陌slami umumi kültür vard谋. Herkes asgari bir 陌slami bilgiye sahipti o günkü toplumda. 陌slami bir ya艧ay谋艧 içerisindeydi. 陌slam dünyas谋ndaki inanç ehlisünnet inanc谋d谋r, ortak inanç budur. Ehlisünnetin ortaya koydu臒u prensipler var. Bu prensiplere halk oldukça ba臒l谋yd谋. San谋ld谋臒谋 gibi okur yazar oran谋 pek fazla dü艧ük de臒ildi o dönemde. Yine halk谋n büyük k谋sm谋 belli bir kültür seviyesindeydi. Ortak bir anlay谋艧 vard谋, bu devam ediyordu."
SORU: "陌slam dünyas谋nda özellikle Osmanl谋 陌mparatorlu臒u'nun çökü艧 döneminde ortaya ç谋kan tek do臒rucu ve tekfirci zararl谋 ak谋mlar di臒er 陌slam ülkelerinde h谋zla yay谋lm谋艧ken, Türkiye'de kitleselle艧emedi. Di臒er Müslüman ülkelerin ço臒unda yayg谋nla艧an bu ak谋mlar谋n Türkiye'de o çapta yayg谋nla艧amamas谋n谋 neye ba臒l谋yorsunuz?"
陌RFAN YÜCEL: "Türkiye'de sa臒lam bir altyap谋 vard谋. Osmanl谋'n谋n son dönemlerinde, çökü艧 dönemlerinde bile bir 陌slami kültür seviyesi vard谋. Mesela Me艧rutiyet y谋llar谋nda yaz谋lm谋艧 olan kitaplar seviyesinde bugün hala daha üniversitelerde doktora yap谋lam谋yor. O dönemdeki mesela 陌zmirli 陌smail Hakk谋'n谋n, hatta Halk Partisinin 1950'deki son ba艧vekili 艦emsettin Günaltay'谋n yazd谋臒谋 kitaplar seviyesinde bugün kitap yok. Köylerde bile medreseler vard谋. Halk dindar oldu臒u için buralarda çocuklar okuyorlard谋, dini kültür vard谋. Dolay谋s谋yla bu tür olaylara halk itibar etmedi."
"陌nsanlar谋 tekfir etmek 陌slam'a ayk谋r谋d谋r"
SORU: "Osmanl谋'n谋n çökü艧ü ve 陌slam dünyas谋n谋n merkezini kaybedi艧iyle birlikte co臒rafyam谋z谋n farkl谋 bölgelerinde emperyalizme kar艧谋 direni艧, ba臒谋ms谋zl谋k mücadeleleri, i艧gale kar艧谋 hareketler geli艧ti. Bugün ise birçok yerde ba艧谋 sonu hesap edilmemi艧 sözde cihat fetvalar谋yla Müslümanlar谋 kaosa, teröre ve 艧iddet sarmal谋na sürükleyen DEA艦 benzeri terör ak谋mlar谋 ve bölücü guruplar var. Siz bu ve tahrip edici yap谋lar谋 nas谋l de臒erlendiriyorsunuz?"
陌RFAN YÜCEL: "Tekfir hareketi dediniz. Mesela 陌slam'da tekfir öyle kolay bir 艧ey de臒ildir. 陌nsanlar谋 dinin d谋艧谋nda kabul etmek yahut dinden ç谋kt谋臒谋n谋 iddia etmek 陌slam'da olmayan bir 艧eydir, 陌slam'a da ayk谋r谋d谋r. Bir insan谋n hallerinden dini konusunda 艧üpheye dü艧ülse, bu adam谋n hareketleri izlense, bu hareketlerinden 99 hareketinin 'kafir' oldu臒u intibas谋 meydana gelse, bir hareketinden de 'Hay谋r, kafir de臒il. Bu ancak Müslüman'a yak谋艧an bir harekettir. Bir hareketi de Müslüman oldu臒unu gösterse, Müslüman oldu臒u hareketi önemlidir. O adam tekfir edilmez, 'bu adam kafirdir' denilemez. Bu 陌slam'da bir kaidedir. Bir insan '艧u veya bunu yapt谋' diye tekfir edilmez. Tekfir etmek, yani Müslüman'谋 küfre nispet etmek, 'bu adam kafirdir' demek 陌slam d谋艧谋 bir 艧eydir, dine uymayan bir eylemdir. Dolay谋s谋yla tekfir hareketini Müslümanlar benimsemezler.
Türkiye'de sa臒lam bir altyap谋 var. Selçuklular ve Osmanl谋larda medreseler yayg谋n oldu臒u için sa臒l谋kl谋 din ö臒renme kanallar谋 aç谋k. Dolay谋s谋yla halk, asgari mü艧tereklerde dinin hükümlerine uygun hareket ediyor, dini anlay谋艧谋 muhafaza ediyor. Di臒er 陌slam ülkelerinde bu gelenek Türkiye kadar sa臒lam de臒il. Üstelik Türkiye'de Diyanet 陌艧leri Ba艧kanl谋臒谋 te艧kilat谋 var. 陌slam ülkelerinin ço臒unda Diyanet 陌艧leri Ba艧kanl谋臒谋 gibi yayg谋n bir te艧kilat yok. Bugün Türkiye'de bütün camilerin imam谋 var. Her camide Diyanet 陌艧leri Ba艧kanl谋臒谋n谋n kendilerine verdi臒i programa göre hutbe okunuyor, vaaz ediliyor, nasihatte bulunuluyor. Kur'an kurslar谋, imam hatip okullar谋 var. Dolay谋s谋yla 陌slam ülkelerinin hiçbirisinde bu 艧ekilde yayg谋n bir din e臒itimi yok. Bu 艧ekilde yayg谋n olarak yok. Baz谋 sivri, bir konuda uzmanla艧m谋艧 艧eyler olabilir ama bu yayg谋nl谋kta bütün halka hitap edecek bir müessese yok. Dolay谋s谋yla 陌slam ülkeleri içerisinde Türkiye'nin müstesna bir yer var, bunun göz ard谋 edilmemesi gerekiyor. 陌slam'da terör yok. Bir adam谋 dini anlay谋艧tan dolay谋 cezaland谋rmak yok. Kur'an-谋 Kerim'de, 'Dinde bask谋 yok' diyor. Dolay谋s谋yla bir insan谋n dini anlay谋艧谋 sorgulanamaz. O, Allah ile kendisi aras谋nda olan bir 艧eydir. Toplum düzenini bozucu bir faaliyeti varsa, bir suç i艧lemi艧se o fiili cezaland谋r谋l谋r. Yoksa dini anlay谋艧谋 sebebiyle insan cezaland谋r谋lmaz."
"FETÖ insanlar谋 aldatt谋, dindar göründü"
SORU: "15 Temmuz darbe giri艧imiyle ülkemize ve milletimize yönelik hain niyetleri tamam谋yla ortaya ç谋kan FETÖ'ye bak谋艧谋n谋z nedir? Bu örgütün toplumumuza ve inanç dünyam谋za verdi臒i zararlar nelerdir?"
陌RFAN YÜCEL: "FETÖ insanlar谋 aldatt谋, dindar göründü. Vaaz ediyor adam, vaaz ederken a臒l谋yor vesaire böyle görünüyor. Hiç mal mülk edinmiyor. Fedakar, Allah r谋zas谋 için çal谋艧an bir görünüm sergiliyor. Sonra kendi çevresinde olanlarla i艧 birli臒i yaparak bir kadro kurdu. Bu kadrodakilere menfaatler sa臒lad谋. Bunlar menfaatleri sebebiyle ona yard谋mc谋, maddi destek oldular. Fakat bir taraftan ona destek sa臒larken sa臒lad谋klar谋 deste臒in kat kat fazlas谋n谋 toplumdan toplad谋lar. Dolay谋s谋yla bu 艧ekilde bir te艧kilatlanmaya gittiler, insanlar谋 kand谋rd谋. Tabii herkes 艧üphesiz kanmad谋. Ço臒u insanlar onun samimi olmad谋臒谋n谋 da biliyorlard谋. Öyle inananlar da vard谋 ama bir kadro olu艧turdu adam. Tabii bunu s谋rf kendisi de yapmad谋. Ona d谋艧ar谋dan destek oldular. Onun tek ba艧谋na yapabilece臒i bir 艧ey de臒ildi. Bunu d谋艧 ülkeler yani Türkiye'ye dü艧man olan ülkeler ona bu plan谋, akl谋 sa臒lad谋lar. Sonra onu sadece kulland谋lar. Tamamen bu projeyi d谋艧 güçler temin ettiler, dolay谋s谋yla bu hale geldi. Neticede de in艧allah zevale do臒ru gideceklerini ümit ediyoruz."
SORU: "FETÖ'nün ülkemizi ve milletimizi hedef alan darbe giri艧iminden ne tür dersler ç谋kar谋lmal谋 ve böyle durumlar谋n ya艧anmamas谋 için sizce neler yap谋lmal谋?"
陌RFAN YÜCEL: "Dinin özünü iyi kavramak laz谋m. Dinin özü kavran谋rsa, Resulullah'tan ba艧ka bizim için örnek birisi kabul edilmezse, bu tür yap谋lar hayat bulamaz. Yani dünyada herkes hata edebilir, hiç kimse hatas谋z de臒ildir, hiç kimse do臒rudan do臒ruya Allah'tan talimat almaz. 陌slam'谋n öz inanc谋 benimsenip kavran谋rsa bu 艧eylere hiç kimse inanmaz."
"陌slam dünyas谋ndaki en büyük tehlike, tefrikad谋r"
SORU: "Bugün 陌slam dünyas谋n谋n en önemli problemi olarak neyi görüyorsunuz? Türkiye ve dünyadaki Müslüman gençlere, ailelere ve toplumlara tavsiyeleriniz neler?"
陌RFAN YÜCEL: "陌slam dünyas谋ndaki en büyük tehlike, tefrikad谋r. Müslümanlar bugün parça parçalar. Türkiye'de de bu parçalanma var. Türkiye'de de birtak谋m cemaatle艧meler var. Hizmet için birtak谋m cemaatlerin olu艧mas谋 normaldir. Bir 艧eyin gerçekle艧mesi için 3-5 ki艧i bir araya gelir, sonra daha büyürler ama bunlar birbirlerine kar艧谋 has谋m da de臒ildir. Onlar 艧u konuda hizmet ederler, bir ba艧ka grup, cemaat de bir ba艧ka konuda hizmette yürür. Birbirlerine rakip de臒ildirler. Bu 艧ekilde olursa buna diyece臒imiz yok ama bunlar birbirlerine kar艧谋 has谋m durumuna geçiyorlar, tefrika meydana getiriyorlar. Herkes 'Bizim cemaatimiz, 艧eyhimiz, liderimiz en iyisidir' iddias谋nda öne geçiyor. Böyle olursa bu tehlikeli oluyor. Bu faydal谋 olmuyor, bölünmelere yol aç谋yor. Bu tefrika ise Müslümanl谋k ve 陌slam için en büyük felakettir."
Anadolu Ajans谋 web sitesinde, AA Haber Ak谋艧 Sistemi (HAS) 眉zerinden abonelere sunulan haberler, 枚zetlenerek yay谋mlanmaktad谋r. Abonelik i莽in l眉tfen ileti艧ime ge莽iniz.