365betÌåÓýÔÚÏßÊÀ½ç±­

Türkiye'de kene yoÄŸunluÄŸu geçmiÅŸ yıllardan daha mı fazla?

ÇaÄŸdaÅŸ Çetindemir / 11.06.2025
İstanbul Anadolu

Türkiye'de ilk kez tespit edilen DoÄŸu Asya'ya özgü yeni kene türü ve farklı illerden gelen haberleri nedeniyle kene konusu, sosyal medyada gündem oldu.


Bilginin DoÄŸrusu Cebinizde:

Yanıltıcı içerikler her yerde! Sosyal medyada önünüze düÅŸen dezenformatif haberlerin doÄŸruları her gün telefonunuza gelsin isterseniz, baÄŸlantıya tıklayın:

ARKA PLAN VE İDDİALAR

Sosyal medya platformlarında Türkiye'de ya da İstanbul'un bazı ilçelerinde olduÄŸu veya geçmiÅŸ yıllara göre daha fazla kene görüldüÄŸü ileri sürüldü.

Farklı haber mecralarınca ve sosyal medya hesaplarınca bu konuda çeÅŸitli video ve haber içerikleri yayılarak, yaz mevsimiyle birlikte Türkiye'de olduÄŸu iddiasında bulunuldu.

Konu sosyal medya kullanıcıları arasında etkileÅŸim yarattı. Keneden ölümlerin hatırlatıldığı bazı ±è²¹²â±ô²¹ÅŸÄ±³¾±ô²¹°ù»å²¹ kenelerden bulaÅŸtığı bilinen Kırım Kongo Kanamalı AteÅŸi (KKKA) hastalığına ve kene sorunuyla baÄŸlantılı olarak sokaklarda dolaÅŸan çok sayıda köpeÄŸe iÅŸaret edildi.

BULGULAR

SaÄŸlık Bakanlığı konuyla ilgili bir açıklama yaptı. Bakanlık, Türkiye'de kene yoÄŸunluÄŸunun geçmiÅŸ yıllardan daha fazla olduÄŸuna dair tespitlerinin bulunmadığını ve kenelerden bulaÅŸtığı bilinen KKKA hastalığıyla mücadelenin kararlılıkla sürdüÄŸünü bildirdi. Türkiye'nin coÄŸrafi açıdan kenelerin çoÄŸalmasına elveriÅŸli koÅŸullara sahip bir ülke olduÄŸu ve kenelerin yoÄŸun olarak hayvancılığın yapıldığı ve otlakların bulunduÄŸu yerlerde görüldüÄŸü belirtilen açıklamada, ÅŸunlar kaydedildi:

TESPİT YOK: "Türkiye'de kene yoÄŸunluÄŸunun önceki senelerden daha fazla olduÄŸuna dair bir tespitimiz bulunmamaktadır. Bilinmelidir ki tüm kenelerde hastalık etkeni yok, yani her kene tutunan kiÅŸi hastalığa yakalanmaz. Kenelerden bulaÅŸtığı bilinen KKKA hastalığı ile mücadelemiz ise kararlılıkla sürmektedir."

AKTİF TAKİP: "Türkiye'de 2002 yılında İç Anadolu Bölgesi'nde görülerek dikkat çeken ve 2003 yılında kesin tanısı koyulan KKKA vakaları, SaÄŸlık Bakanlığı tarafından hazırlanan 'KKKA Vaka Bildirim Çizelgesi' ve 2011 yılında kullanıma sunulan web tabanlı 'KKKA Bilgi Sistemi' ile aktif olarak takip edilmektedir."

Açıklamada, SaÄŸlık Bakanlığı'nın belirlediÄŸi referans laboratuvarlarda tanının konulduÄŸu, hasta sevki ve hastalığın tedavisi için 19 bölgedeki merkezlerin görev yaptığı belirtilerek, ÅŸu ifadeler kullanıldı:

TOKAT'TAKİ KENE TÜRÜ: "Tokat'ta tespit edildiÄŸi ifade edilen 'Haemaphysalis longicornis' türü keneler DoÄŸu Asya'ya özgüdür. Bu kene türünün on ülkede, ağırlıklı olarak DoÄŸu Asya, ABD, Avustralya ve Yeni Zelanda'da bulunduÄŸu bildirilmiÅŸtir. İnsanlara KKKA virüsünü taşıdığına, KKKA hastalığına neden olduÄŸuna ya da bölgede bu hastalığın dışında baÅŸka bir hastalığa yol açtığına dair bilimsel bir veri yoktur. Bu kene türü ile ilgili yapılacak çalışmalara yönelik deÄŸerlendirmelerimiz devam etmektedir."

Açıklamada kene türüne göre alınacak bireysel önlemlerin ise farklılık göstermediÄŸine dikkat çekilerek, ÅŸu bilgilere yer verildi:

TEMAS EDENİN ÖNLEM ALMASI GEREKİR: "Kene yönünden riskli alanlardan dönüldüÄŸünde vücutta (kulak arkası, koltuk altları, kasıklar ve diz arkası dahil) kene olup olmadığı kontrol edilmelidir. Vücuda kene tutunmuÅŸ ise hiç vakit kaybetmeden, uygun bir malzeme (cımbız, eldiven, bez ve naylon poÅŸet gibi) ile kene çıkarılmalı ve en yakın saÄŸlık kuruluÅŸuna baÅŸvurulmalıdır. Vücuda tutunan veya hayvanların üzerinde bulunan keneler kesinlikle çıplak el ile öldürülmemeli ve patlatılmamalıdır. Hastalığa yakalanan kiÅŸilerin kan ve vücut sıvıları ile hastalık bulaÅŸabildiÄŸinden, hasta ile temas eden kiÅŸilerin gerekli korunma önlemlerini (eldiven, önlük, maske vb.) alması gereklidir."

Türkiye'de ilk kez ve yeni tespit edilen DoÄŸu Asya'ya özgü bir kene, Türkiye'deki 56. tür olarak kayıtlara geçti. Tokat GaziosmanpaÅŸa Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Biyoloji Bölüm BaÅŸkanı Prof. Dr. Adem Keskin, geçtiÄŸimiz günlerde Türkiye'de 56. tür olarak 'Haemaphysalis longicornis' adlı yeni bir kene türünün varlığını tespit ettiklerini bildirmiÅŸti. Keskin, geçen yıl İstanbul’da bir kiÅŸinin üzerinde bulduÄŸu bir keneyi kendilerine getirdiÄŸini, muhtemelen Çin menÅŸeli kenenin Türkiye’ye 3-4 yıl önce geldiÄŸini ve yerleÅŸmiÅŸ olduÄŸunu düÅŸündüklerini belirtmiÅŸti. Konuyla ilgili detaylar Anadolu Ajansı’nın servis ettiÄŸi haberlerden &´Ç³Ü³¾±ô;ÄŸ°ù±ð²Ô¾±±ô±ð²ú¾±±ô¾±°ù.&²Ô²ú²õ±è;&²Ô²ú²õ±è;

UZMAN ANLATIYOR

Türkiye'de 2002-2024 arasında KKKA hastalığı nedeniyle 17 bin 132 vaka görüldü, bunlardan 819'u hayatını kaybetti.  Anadolu Ajansı'na deÄŸerlendirmede bulunan Sivas Cumhuriyet Üniversitesi Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Anabilim Dalı ÖÄŸretim Üyesi Doç. Dr. Seyit Ali Büyüktuna,  KKKA hastalığı ve hastalığı bulaÅŸtıran kenelerle ilgili bilgi vermiÅŸti.

ÖLÜM ORANI YÜZDE 5, KISMİ OLARAK DÜÅžÜK: Büyüktuna, "Dünyada her yıl ortalama 10 bin ile 15 bin arasında insan KKKA hastalığı enfeksiyonuna yakalanıyor. Bununla birlikte vakaların büyük bir kısmı da Covid-19'da olduÄŸu gibi hafif bulgularla seyredebiliyor. BaÅŸka ülkelerde yetersiz veri paylaşımı nedeniyle genel rakamlar kayıtlara yansımıyor. Türkiye'de 2002 yılından beri KKKA hastalığına rastlanmakta. 2002 ve 2024 yılları arasında SaÄŸlık Bakanlığı verisine göre, 17 bin 132 vaka görülmüÅŸ ve bunlardan 819'u maalesef hayatını kaybetmiÅŸtir. Bu yüzde 5'lik bir orana tekabül ediyor. Dünyadaki ölüm oranına baktığımız zaman ülkemizdeki ölüm oranı kısmi olarak düÅŸük gözüküyor." dedi. 

BULGU SETİ
  • Resmi açıklamaya göre Türkiye'de kene yoÄŸunluÄŸunun önceki senelerden daha fazla olduÄŸuna dair bir tespit bulunmuyor.
  • SaÄŸlık Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada, "Türkiye'de kene yoÄŸunluÄŸunun önceki senelerden daha fazla olduÄŸuna dair bir tespitimiz bulunmamaktadır." denildi.
  • Açıklamada yeni tespit edilen kene türünün, insanlara KKKA virüsünü taşıdığına, KKKA hastalığına neden olduÄŸuna ya da bölgede bu hastalığın dışında baÅŸka bir hastalığa yol açtığına dair bilimsel bir veri olmadığı belirtildi.