365bet籭

Dolar
38.91
Euro
44.21
ı
3,356.38
ETH/USDT
2,495.20
BTC/USDT
107,753.00
BIST 100
9,356.04
üԲⲹ

Fransa'daki Kanaklar Hareketi Yeni Kaledonya'da sömürgeden kurtulup kendi devletlerine sahip olmak istiyor

Fransa'daki Kanaklar Hareketinin Başkan Yardımcısı Christian Fizin, Fransa'nın Hint-Pasifik'teki kolonisi Yeni Kaledonya'da 172 yıllık sömürge işgalinin sona ermesini ve kendi devletlerine sahip olmak istediklerini belirtti.

Esra Taşkın  | 23.05.2025 - Güncelleme : 23.05.2025
Fransa'daki Kanaklar Hareketi Yeni Kaledonya'da sömürgeden kurtulup kendi devletlerine sahip olmak istiyor dzٴğ: Esra Taşkın/AA

Fransa

Paris hükümetinin Yeni Kaledonya'da yerli halkla 1998'de imzaladığı ve Ada'ya özerklik statüsü veren Noumea Antlaşması'na aykırı şekilde en az 10 yıldır orada yaşayan Fransızların seçimlerde oy kullanmalarının yolunu açma girişimi, bölgede tepkiyle karşılandı.

📲 Artık haberler size gelsin
AA'nın WhatsApp kanallarına katılın, önemli gelişmeler cebinize düşsün.

🔹 Gündemdeki gelişmeler, özel haber, analiz, fotoğraf ve videolar için
🔹 Anlık gelişmeler için

Yeni Kaledonya'da söz konusu reforma karşı 13 Mayıs 2024'ten itibaren başlayan protestolar güç kullanılarak bastırıldı.

Ada'da Fransız güvenlik güçlerinin düzenlediği operasyonlarda 13 kişi hayatını kaybetti.

Fransa Denizaşırı Topraklar Bakanı Manuel Valls, 8 Mayıs'ta Yeni Kaledonya'nın başkenti Noumea'da yaptığı konuşmada, ğııı yanlılarıyla müzakerelerde Ada'nın statüsüne ilişkin iki önerinin masada olduğunu, bunlardan birini Fransız hükümetinin, diğerini ise Ada'daki ğııı karşıtlarının önerdiğini kaydetti.

Bakan Valls, Fransız hükümetinin Ada'nın statüsü için "Fransa ile egemenliğe dayalı" bir yapı, ğııı karşıtlarının ise "Fransız Cumhuriyeti içinde federalizme dayalı" bir yapı önerdiğini ancak bu iki teklif üzerinde de uzlaşı sağlanamadığını söyledi.

Fransa'daki Kanaklar Hareketinin Başkan Yardımcısı Fizin, Yeni Kaledonya'daki son durumu AA muhabirine değerlendirdi.

Fizin, Yeni Kaledonya'da ğııı yanlısı Kanak Sosyalist Ulusal Kurtuluş Cephesi'nin (FLNKS), sömürgeci çıkarları temsil eden ğııı karşıtı delegasyonlar ve Fransız devleti arasında Ada'nın statüsüne ilişkin müzakere sürecinin devam ettiğini belirtti.

Ada'nın gelecekteki kurumsal yapısının ne olacağını bilmediklerini anlatan Fizin, ğııı için bir anlaşma istediklerini ancak Fransa'nın buna hazır olmadığını ifade etti.

Fizin, Valls'ın Yeni Kaledonya için "ortak egemenlik" teklifiyle küçük çıkış kapısının aralandığını aktararak, gelecek müzakerelerde Ada'nın ğııı meselesinin masada olmasını istediklerini dile getirdi.

"Kendi devletimize sahip olmayı talep ediyoruz"

Diğer halklar gibi dünya devletleriyle aynı masada yer alma beklentilerine işaret eden Fizin, "Bugün bulunduğumuz bağlamda haklarımızı, bir halkın tamamının haklarını güvence altına almanın tek yolu, ulus devletten geçmektedir. Dolayısıyla biz sadece kendi devletimize sahip olmayı talep ediyoruz." şeklinde konuştu.

Yeni Kaledonya'ya ek Fransız birlikleri gönderilmesi hakkında Fizin, "Bu devam etmekte olan sömürgeci baskının bir parçası." yorumunu yaptı.

Fizin, Yeni Kaledonya'da silahlı Fransız askerlerinin ordudakine benzemeyen yöntemler kullandığını, Ada sakinlerinin taleplerinin karşısında her zaman silahlar ve baskı olduğunu savundu.

Ada'ya ek Fransız birliklerinin gönderilmesinin Yeni Kaledonya'da yaklaşık son 10 yıldır yaşananları çağrıştırdığını söyleyen Fizin, Ada'da Fransız güvenlik gücü sayısının arttığını gözlemlediklerini paylaştı.

Christian Fizin, polis sayısının Ada sakini sayısına oranla yüksek olduğuna dikkati çekerek, "Bu devlet (Fransa), bir halkın bağımsızlığa ulaşma ve kendi kaderini tayin etme hakkı olan meşru talebini bastırmak istiyor." dedi.

Mayıs 2024'te başlayan eylemler kapsamında tutuklanan yaklaşık 100 Yeni Kaledonyalı eylemcinin Fransa'da hapishanelerde bulunduğunu anımsatan Fizin, ğııı yanlısı 7 yetkilinin de Fransa'da olduğunu, bunlardan 5'inin hapishanede, 2'sinin ise ev hapsinde bulunduğunu belirtti.

Fizin, "Bu siyasi yetkililerin tek suçu, siyasi talepte bulunmuş olmaktı. Dolayısıyla sadece siyasi eylem yapmış olmakla suçlanabilirler. Kanun tarafından cezası olan herhangi bir suç işlemediler." ifadelerini kullandı.

"172 yıllık sömürgeci işgalin sona ermesini istiyoruz"

Söz konusu ğııı yanlısı Kanak yetkililerinin suç örgütü üyelerine benzer şekilde ağır muamele gördüğüne dikkati çeken Fizin, "Bu liderlerin, Kanak halkı adına yürüttüğü haklı mücadele tamamen suç sayıldı." yorumunu yaptı.

Fizin, geçen yıldan bu yana Ada'daki eylemler kapsamında 11 genç ve 2 jandarma olmak üzere 13 kişinin hayatını kaybettiğini hatırlatarak, "Biz bugün yalnızca 172 yıllık sömürgeci işgalin sona ermesini istiyoruz. Bugün, büyük bir adalet sağlayabilecek yeni bir devletin kurulmasını istiyoruz." diye konuştu.

Ada'da etnik kökeni ne olursa olsun adaletin herkes için geçerli olması gerektiğini savunan Fizin, uluslararası hukukun uygulanmasını ve Yeni Kaledonya'nın bağımsızlığına ulaşmasını arzuladıklarını vurguladı.

Anadolu Ajansı web sitesinde, AA Haber Akış Sistemi (HAS) üzerinden abonelere sunulan haberler, özetlenerek yayımlanmaktadır. Abonelik için lütfen iletişime geçiniz.
İlgili konular
Bu haberi paylaşın