Ankara
陌klim taahh眉tlerine uyum kapsam谋nda d眉nyada 枚nemi giderek artan karbondioksit (CO2) emisyonu depolama tesislerinin say谋s谋 5 y谋lda 2 kat谋na y眉kseldi.
Karbon yakalama ve depolama teknolojisi; 莽imento, demir-莽elik, hidrojen, kimyasal, etanol ve g眉bre 眉retimi ile fosil yak谋tlardan ve at谋ktan enerji 眉retim santralleri kaynakl谋 olu艧an karbondioksit emisyonlar谋n谋 azaltmada kullan谋l谋yor. Bu uygulaman谋n, yanma 枚ncesi yakalama, yanma sonras谋 yakalama ve oksijenli yanma olarak 3 y枚ntemi buluyor.
Bu teknolojiler sayesinde termik santraller ve fabrika bacalar谋ndan 莽谋kan emisyonlar谋n b眉y眉k k谋sm谋 atmosfere ula艧madan yakalan谋yor ve emisyonlar boru hatt谋 ya da tankerlerle yer alt谋nda depolamaya uygun alanlara g枚t眉r眉l眉yor.
Yer alt谋nda 800 metreden daha derin, b眉y眉k ve ge莽irimsiz kaya katmanlar谋 bulunan alanlar ile g枚zenekli ve ge莽irgen bir yap谋ya sahip sahalar emisyon depolamak i莽in uygun say谋l谋yor. D眉nyan谋n 莽e艧itli b枚lgelerindeki bu alanlar, genellikle terk edilmi艧 petrol ve gaz sahalar谋, k枚m眉r yataklar谋 ve ge莽irimli jeolojik yap谋lardan olu艧uyor.
Emisyonlar谋 kayna臒谋nda 枚nleme ve atmosferde bulunan karbondioksit miktar谋n谋 b眉y眉k 枚l莽ekte azaltma imkan谋 sunan bu sistem, 眉lkelerin ulusal iklim taahh眉tleri ve net s谋f谋r hedefleri do臒rultusunda k眉resel iklim de臒i艧ikli臒iyle m眉cadelede 莽枚z眉m眉n vazge莽ilmez bir par莽as谋 haline geldi.
- ABD liderli臒ini s眉rd眉r眉yor
AA muhabirinin K眉resel Karbon Yakalama ve Depolama Enstit眉s眉n眉n raporlar谋ndan yapt谋臒谋 derlemeye g枚re, ge莽en y谋l 11 眉lkede faaliyet g枚steren tesislerin say谋s谋 50'ye ula艧t谋. 2020'de 9 眉lkede 26 tesis bulunurken bu say谋 5 y谋lda yakla艧谋k 2 kat谋na 莽谋kt谋.
D眉nyan谋n ilk karbon yakalama ve depolama tesisini 1972'de kuran ABD, 19 tesis ile bu alanda ba艧谋 莽ekerken onu 14 tesisle 脟in ve 7 tesisle Kanada takip etti. Geri kalan 10 tesisin 2'si Norve莽'te ve 2'si 陌zlanda'da bulunuyor. Macaristan, Brezilya, Suudi Arabistan, Katar, Birle艧ik Arap Emirlikleri ve Avustralya'da da 1'er tesis yer al谋yor.
S枚z konusu tesisler sayesinde ge莽en y谋l d眉nyada 51 milyon ton karbondioksit emisyonunun yer alt谋nda depolanarak atmosfere ula艧mas谋 engellendi. 2020'de 40 milyon ton olan karbondioksit depolama kapasitesi 5 y谋lda y眉zde 27,5 artt谋.
- 40 tesis yap谋m a艧amas谋nda
Son y谋llarda karbon yakalama ve depolama tesislerinin say谋s谋nda belirgin art谋艧 ya艧an谋rken giderek daha fazla 眉lke bu alanda somut ad谋mlar at谋yor.
D眉nya genelinde 14 眉lkede 40 tesisin in艧as谋 s眉r眉yor. Yap谋m a艧amas谋nda olan ve 2027'ye kadar tamamlanmas谋 planlanan bu projelerin 11'i ABD'de bulunurken bu 眉lkeleri 5'er tesisle Hollanda, 脟in ve Kanada takip ediyor.
Norve莽, Birle艧ik Arap Emirlikleri, Katar, ve Danimarka da 2'艧er projeyle bu alanda aktif 眉lkeler aras谋nda yer al谋yor. Di臒er 6 tesisin in艧as谋 ise Umman, Avustralya, 陌zlanda, Papua Yeni Gine, Suudi Arabistan ve Malezya'da devam ediyor.
D眉nyan谋n 莽e艧itli b枚lgelerinde geli艧tirme a艧amas谋nda ise 334 proje bulunuyor. Gerekli onaylar谋 ald谋ktan sonra in艧aat s眉recini tamamlayan projelerin 2032'ye kadar faaliyete ge莽mesi planlan谋yor.