Londra
陌srail'in 陌ran'a sald谋r谋lar谋n谋n ard谋ndan g枚zler, 枚zellikle k眉resel petrol ve s谋v谋la艧t谋r谋lm谋艧 do臒al gaz (LNG) ticareti a莽谋s谋ndan kilit 枚neme sahip H眉rm眉z Bo臒az谋'na 莽evrildi.Basra K枚rfezi'nin a臒z谋ndaki dar bir su yolu olan H眉rm眉z Bo臒az谋, Orta Do臒u'daki petrol ve LNG 眉retimini Umman Denizi ve Hint Okyanusu 眉zerinden d眉nya pazarlar谋na ba臒l谋yor.
H眉rm眉z Bo臒az谋, k眉resel petrol ticaretinin yakla艧谋k 眉莽te birinin sa臒land谋臒谋 kritik bir deniz yolu olarak 枚ne 莽谋k谋yor. Orta Do臒u'daki petrol 眉reticilerinin sa臒lad谋臒谋 g眉nl眉k 17-20 milyon varil ham petrol ve kondensat, H眉rm眉z Bo臒az谋 眉zerinden k眉resel piyasalara sevk ediliyor.
Uluslararas谋 Enerji Ajans谋 verilerine g枚re, petrol hacminin yakla艧谋k y眉zde 70'i bu yolla Asya'ya ula艧谋yor. 脰zellikle 脟in, Japonya, Hindistan, G眉ney Kore, Singapur, Tayland, Pakistan ve Filipinler, H眉rm眉z Bo臒az谋'ndaki petrol tedarikinin ana al谋c谋lar谋 aras谋nda yer al谋yor.
Katar ve Birle艧ik Arap Emirlikleri'nin LNG gemilerinin neredeyse tamam谋 da k眉resel LNG ticaretinin y眉zde 20'sinin sa臒land谋臒谋 bu noktadan uluslararas谋 piyasalara ula艧谋yor. Avrupa, H眉rm眉z Bo臒az谋'ndan sa臒lanan LNG tedarikinin ana al谋c谋lar谋 aras谋nda yer al谋yor.
K眉resel petrol ve LNG ticareti i莽in kilit 枚nemde olan H眉rm眉z Bo臒az谋, 陌srail'in 陌ran'a sald谋r谋lar谋n谋n ard谋ndan yeniden piyasalar谋n odak noktas谋na yerle艧ti. 陌ran, daha 枚nceki gerilimlerde H眉rm眉z Bo臒az谋'n谋 kapatabilece臒i s枚ylemi艧ti ama b枚yle bir durum hen眉z ya艧anmad谋.
Ancak 陌srail'in 陌ran'a son sald谋r谋lar谋 sonras谋 daha geni艧 莽apl谋 bir 莽at谋艧ma ya艧anabilece臒i ihtimali, H眉rm眉z Bo臒az谋'n谋n kapat谋labilece臒ine ili艧kin endi艧eleri art谋r谋yor. Petrol ve LNG arz谋nda aksama ya艧anabilece臒ine y枚nelik endi艧eler, petrol ve do臒al gaz fiyatlar谋n谋 测耻办补谤谋 y枚nl眉 destekliyor.
- Bo臒az谋n kapanmas谋 petrol piyasas谋 i莽in "en b眉y眉k kabus"
陌ngiltere Deniz Ticaret Organizasyonu (UKMTO), 莽ar艧amba g眉n眉 yapt谋臒谋 a莽谋klamada, Orta Do臒u'da artan gerilimin, kritik su yollar谋nda askeri faaliyetleri t谋rmand谋rabilece臒i ve deniz ta艧谋mac谋l谋臒谋n谋 olumsuz etkileyebilece臒i uyar谋s谋nda bulunmu艧tu.
Balt谋k ve Uluslararas谋 Denizcilik Konseyi (BIMCO) uzmanlar谋 da ger莽ekle艧ecek herhangi bir sald谋r谋n谋n gerilimi t谋rmand谋rma ve deniz ta艧谋mac谋l谋臒谋n谋 do臒rudan etkileme potansiyeline sahip oldu臒unu bildirmi艧ti.
脰te yandan, baz谋 analistler, 陌ran'谋n H眉rm眉z Bo臒az谋'n谋 kapatmamak i莽in g眉莽l眉 ekonomik gerek莽eleri oldu臒unu d眉艧眉n眉yor. 脺lkenin neredeyse t眉m petrol ihracat谋 bu bo臒azdan ge莽mek zorunda ve 陌ran'谋n 枚nemli ticaret orta臒谋 脟in'in petrol ithalat谋n谋n da b眉y眉k k谋sm谋 H眉rm眉z Bo臒az谋'ndan sa臒lan谋yor.
K眉resel Risk Y枚netimi Ara艧t谋rma Ba艧kan谋 Arne Lohmann Rasmussen, LinkedIn hesab谋ndan yapt谋臒谋 payla艧谋mda, petrol piyasas谋 a莽谋s谋ndan "en b眉y眉k kabusun" H眉rm眉z Bo臒az谋'n谋n kapanmas谋 olaca臒谋n谋 ifade etti.
陌ran'谋n bu dar ge莽i艧 noktas谋n谋 kapatmas谋 halinde k眉resel petrol ak谋艧谋n谋n y眉zde 20'sinin etkilenebilece臒ini kaydeden Rasmussen, bo臒az谋n kapanmas谋 durumunda petrol fiyatlar谋n谋n 100 dolara kadar 莽谋kabilece臒i uyar谋s谋nda bulundu.
Petrol fiyatlar谋 陌srail'in 陌ran'a sald谋rmas谋yla g眉n i莽inde y眉zde 7'den fazla y眉kselerek 73,58 dolara kadar 莽谋kt谋 ve yakla艧谋k 5 ay谋n en y眉ksek seviyesini g枚rd眉.
- 陌srail, 陌ran'da bir莽ok kente sald谋r谋 d眉zenledi
陌srail, sabaha kar艧谋 陌ran'谋n ba艧kenti Tahran, Tebriz, 陌sfahan'daki Natanz n眉kleer tesisi ile Loristan ve Kirman艧ah kentlerine sald谋r谋lar d眉zenledi.
Sald谋r谋larda 陌ran Genelkurmay Ba艧kan谋 T眉mgeneral Muhammed Bak谋ri, Devrim Muhaf谋zlar谋 Genel Komutan谋 T眉mgeneral H眉seyin Selami dahil 眉st d眉zey askeri yetkililer ile 6 n眉kleer bilim insan谋 hayat谋n谋 kaybetti.
陌srail'in Tahran'daki sald谋r谋lar谋nda sivil yerle艧im yerleri de vurulurken, 莽ok say谋da sivil de ya艧am谋n谋 yitirdi.