Ankara
°Õü°ù°ì³¾±ð²Ôistan doÄŸalÌý²µ²¹³úının İran üzerinden swap yöntemiyle Türkiye'ye taşınması, ülkenin enerji arz güvenliÄŸini güçlendirmesi ve kaynak çeÅŸitliliÄŸini artırması açısından önemli bir dönüm noktası olarak deÄŸerlendiriliyor.
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar, geçen hafta yaptığı açıklamada, Türkiye ileÌý°Õü°ù°ì³¾±ð²Ôistan arasında tarihi olarak nitelenen doÄŸal gaz tedarikine iliÅŸkin imzaların atıldığını veÌý°Õü°ù°ì³¾±ð²ÔÌý²µ²¹³úının akışının 1 Mart itibarıyla baÅŸlayacağını duyurmuÅŸtu.
Uzmanlar, söz konusu anlaÅŸmanın Türkiye'nin enerji ticaretinde kilit rolünü pekiÅŸtireceÄŸini veÌý°Õü°ù°ì³¾±ð²Ôistan'ın Avrupa'ya ihracatını artırmasına zemin hazırlayacağını belirtiyor.
Türkiye ileÌý°Õü°ù°ì³¾±ð²Ôistan arasındaki iÅŸbirliÄŸi kapsamında, yıl sonuna kadar 1,3 milyar metreküpÌý°Õü°ù°ì³¾±ð²ÔÌý²µ²¹³úının Türkiye'ye sevk edilmesi planlanıyor. Uzmanlar, swap yöntemiyle gerçekleÅŸecek tedarik sürecinin, Türkiye'nin uzun vadeli enerji arz stratejisine doÄŸrudan katkı saÄŸlayacağını ifade ediyor.
- "Türkiye, enerji transitinde kilit rolünü güçlendiriyor"
Washington merkezli Orta DoÄŸu Enstitüsü Enerji Uzmanı Rauf Mammadov, AA muhabirine,Ìý°Õü°ù°ì³¾±ð²Ôistan'dan Türkiye'ye gaz tedarikinin, ülkenin enerji kaynaklarını çeÅŸitlendirme ve bölgesel enerji ticaretinde merkezi oyuncu olma hedefiyle uyumlu olduÄŸunu söyledi.
Mammadov, "Bu yöntem, Türkiye'nin enerji arz güvenliÄŸini güçlendirirken, aynı zamanda RusÌý²µ²¹³úına bağımlı olmayan ve maliyet açısından rekabetçi bir tedarik imkanı sunuyor.Ìý°Õü°ù°ì³¾±ð²ÔÌý²µ²¹³úı, Türkiye'nin artan enerji ihtiyacını karşılamada önemli bir alternatif oluÅŸturuyor." dedi.
Bu geliÅŸmenin Türkiye'nin ithalat portföyünü çeÅŸitlendirme sürecinde kritik bir adım olduÄŸunu vurgulayan Mammadov, "Bu anlaÅŸma, Türkiye'nin enerji güvenliÄŸini saÄŸlamlaÅŸtırmakla kalmayıp, aynı zamandaÌý°Õü°ù°ì³¾±ð²Ôistan'ın batıya gaz ihracatında Rusya'yı baypas eden alternatif bir güzergah oluÅŸturması açısından da stratejik önem taşıyor. Bu durum, Avrupa'nın uzun süredir hedeflediÄŸi enerji çeÅŸitlendirme politikalarıyla da örtüşüyor." diye konuÅŸtu.
Rauf Mammadov, söz konusu anlaşmanın, Türkiye'nin bölgesel enerji merkezi olma hedefini pekiştireceğini, Türk dünyasında ekonomik işbirliklerini artırma yönünde önemli bir adım olacağını dile getirdi.
Türkiye'nin doğudaki enerji zengini ülkeler ile enerjiye ihtiyaç duyan Avrupa pazarı arasında kritik bir köprü görevi üstlendiğine dikkati çeken Mammadov, yeni bir tedarik kaynağının devreye girmesinin piyasada likiditeyi artıracağını ve fiyat istikrarına olumlu yansıyacağını ifade etti.
Mammadov, "Yıllardır diplomatik ve lojistik engeller nedeniyle ilerleme kaydedemeyen Trans-Hazar Boru Hattı (TCP) projesi belirsizliÄŸini korurken, Türkiye proaktif bir hamle yaparak İran'ı transit ülke konumuna getirdi veÌý°Õü°ù°ì³¾±ð²ÔÌý²µ²¹³úının kesintisiz akışını güvence altına aldı." deÄŸerlendirmesinde bulundu.
- "Anlaşma, Türkiye'nin enerji arz güvenliği açısından kritik önemde"
Caspian Barrel Petrol AraÅŸtırmaları Merkezi BaÅŸkanı İlham Åžaban daÌý°Õü°ù°ì³¾±ð²ÔÌý²µ²¹³úının mevcut boru hattı üzerinden altyapı maliyeti olmadan aktarılacak olmasının önemli avantaj sunduÄŸunu belirterek, "Bu geliÅŸme, yalnızca Türkiye'nin enerji arz güvenliÄŸini saÄŸlamlaÅŸtırmakla kalmıyor, aynı zamanda küresel enerji krizinde Türkiye'nin attığı stratejik adımları gösteren önemli bir dönüm noktası olarak da öne çıkıyor." diye konuÅŸtu.
Şaban, Türkiye'nin doğrudan olmasa da swap yöntemiyle boru hattı üzerinden alternatif bir tedarik kaynağını devreye soktuğunu, bu adımın ülkenin enerji arz güvenliği açısından kritik önem taşıdığını aktardı.
Türkiye'nin tedarik kaynaklarını çeşitlendirme çabasının bölgesel enerji güvenliğine önemli katkı sağladığını vurgulayan Şaban, bu hamlenin Avrupa için de yeni bir tedarik alternatifi oluşturduğunu kaydetti.
İlham Åžaban, "Türkiye, farklı ülkelerden gelenÌý²µ²¹³úıÌýkendi altyapısında toplayarak Avrupa'daki alıcılara sunmayı hedefliyor. Halihazırda 4 ülkeden boru hattıyla doÄŸal gaz tedarik eden Türkiye, LNG terminalleri aracılığıyla deniz yoluyla taşınanÌý²µ²¹³úıÌýda ithal edebiliyor. Bu da Türkiye'yi Avrupa için stratejik bir tedarik noktası haline getiriyor." sözlerini sarf etti.
Avrupa'daki enerji tüketicilerinin talebinin belirleyici bir faktör olacağına iÅŸaret eden Åžaban, "Avrupa ülkeleri buÌý²µ²¹³úıÌýsatın almak isterse, Türkiye bunu saÄŸlayabilecek güçlü bir altyapıya sahip. Stratejik coÄŸrafi konumu, geliÅŸmiÅŸ boru hatları ve enerji altyapısı, Türkiye'nin bölgesel enerji ticaretinde kilit bir aktör olma konumunu pekiÅŸtiriyor." ifadesini kullandı.