陌蝉迟补苍产耻濒
Birle艧ik Arap Emirlikleri'nin Dubai kentinde ba艧layan Birle艧mi艧 Milletler (BM) 陌klim De臒i艧ikli臒i 脟er莽eve S枚zle艧mesi 28. Taraflar Konferans谋 (COP28) kapsam谋nda d眉zenlenen ilk panelde ulusal petrol 艧irketleri ve adil enerji ge莽i艧indeki yerleri ele al谋nd谋.
Do臒al Kaynak Y枚netim Enstit眉s眉 (NRGI) 陌濒别迟颈艧颈尘 Stratejisi Dan谋艧man谋 Gabriela Flores'谋n y枚netti臒i "Ulusal Petrol 艦irketleri, 陌klim ve Enerji Ge莽i艧indeki Zorluklar" ba艧l谋kl谋 panelde NRGI Afrika K谋demli Sorumlusu Denis Gyeyir, Uluslararas谋 S眉rd眉r眉lebilir Kalk谋nma Enstit眉s眉 (IISD) Politika Dan谋艧man谋 Natalie Jones ve 陌ngiltere merkezli d眉艧眉nce kurulu艧u Chatham House 脟evre ve Toplum Merkezi K谋demli Ara艧t谋rmac谋s谋 Glada Lahn konu艧mac谋 olarak yer ald谋.
Etkinli臒in, COP28 b眉nyesinde d眉zenlenen ilk panel oldu臒unu vurgulayan Flores, "Ulusal petrol 艧irketleri d眉nyan谋n t眉ketti臒i petrol眉n ortalama y眉zde 55鈥檌ni 眉retiyor. 脰te yandan bu 艧irketler ve bu 艧irketlerin enerji ge莽i艧indeki rolleri genellikle m眉zakerelerde, kenarda kal谋yor." ifadelerini kulland谋.
Petrol 艧irketlerinin 莽o臒unlukla petrol 眉reticisi 眉lkelerin vatanda艧lar谋na ait oldu臒unu belirten Flores, bu 眉lkelerin 莽o臒unun s眉regelen fakirlik ve e艧itsizlikle y眉zle艧ti臒ini, d眉zenledikleri panelin amac谋n谋n d眉nya n眉fusunun yakla艧谋k y眉zde 80鈥檌nin ya艧ad谋臒谋 bu d眉艧眉k ve orta gelirli 眉lkelerdeki ulusal 艧irketlere odaklanmak oldu臒unu bildirdi.
Konu艧mac谋 olarak ilk s枚z眉 alan Gyeyir Ulusal Petrol 艦irketlerinin yat谋r谋mlar谋n谋n 10 y谋l i莽inde 1,8 trilyon dolara ula艧aca臒谋n谋 ve bunun 枚zelikle d眉艧眉k ve orta gelirli 眉lkeler i莽in 莽ok b眉y眉k bir miktar oldu臒unu, yap谋lan yat谋r谋mlar谋n bu 眉lkelerdeki yoksulluk ve e艧itsizlik sorunlar谋n谋n 莽枚z眉m眉nde faydal谋 olabilmesi i莽in gerekli 枚nlemlerin al谋nmas谋 gerekti臒ini kaydetti.
Ulusal petrol 艧irketlerinin BM taraf谋ndan belirlenen net s谋f谋r hedeflerine ula艧谋lmas谋 noktas谋nda b眉y眉k bir rolleri oldu臒unu dile getiren Gyeyir, 艧枚yle devam etti:
"Bahsetmek istedi臒im bir di臒er konu, ulusal petrol 艧irketlerinin enerji ge莽i艧ine nas谋l haz谋rland谋klar谋. Afrika, Orta Do臒u, Latin Amerika ve Do臒u Asya'daki 21 艧irketten yaln谋zca 9'u enerji ge莽i艧inin risklerini kabul ediyor, adil ge莽i艧 planlar谋 ve ge莽i艧 riskleri i莽in 枚nlemler al谋yor."
Gyeyir, baz谋 艧irketlerin enerji ge莽i艧i taahh眉tlerinde bulunmas谋na kar艧谋n bunlar谋 faaliyete ge莽iremedi臒inin de alt谋n谋 莽izdi.
- "Adil enerji ge莽i艧inde finans sekt枚r眉 ve bankalar da b眉y眉k rol oynuyor"
Jones da Paris anla艧mas谋n谋n gerekliliklerine ula艧abilmek i莽in b眉y眉k petrol 眉reticilerinin enerji ge莽i艧 s眉re莽lerine dahil olmalar谋n谋n zorunlu oldu臒unu i艧aret etti.
B眉y眉k 艧irketlerin baz谋lar谋n谋n sadece ulusal 艧irketler olmad谋臒谋n谋 ve uluslararas谋 bir莽ok yat谋r谋mc谋s谋n谋n bulundu臒unu, yat谋r谋mlar i莽in ticari bankalar da dahil olmak 眉zere bir莽ok kayna臒谋n kulland谋臒谋n谋 aktaran Jones, bu noktada adil enerji ge莽i艧inde finans sekt枚r眉 ve yasa yap谋c谋lar谋n da b眉y眉k rol oynad谋臒谋n谋 belirtti.
Lahn ise enerji ge莽i艧inde 枚nemli bir rol眉 bulunan ulusal petrol 艧irketlerinin h眉k眉metler i莽inde de bir konuma sahip olabildikleri ve 眉lke 莽谋karlar谋 ile iklim de臒i艧ikli臒ine kar艧谋 al谋nan kararlar谋n 莽at谋艧mas谋ndan ka莽谋nabildikleri de臒erlendirmesini yapt谋.
Muhabir: Yeter Ada 艦eko