Washington
Ulusal çıkarlar ile yerli sanayiyi korumadaÌýtarifeleri bir araç olarak görenÌýTrump,ÌýsonÌýolarakÌý²ú²¹°ìı°ùÌýithalatı²Ôı mercek altı²Ôa aldı.
ABD BaÅŸkanıÌýTrump, salı günü imzaladığı kararnameyleÌý²ú²¹°ìı°ùÌýithalatı²Ôa yönelik soruÅŸturma baÅŸlatma talimatı verdi.
Söz konusu kararnameye iliÅŸkin Truth Social hesabı²Ôdan deÄŸerlendirmelerde bulunanÌýTrump, ABD'ninÌý²ú²¹°ìı°ùÌýendüstrisini yeniden inÅŸa etmek için ABD Ticaret Bakanlığı ve ABD Ticaret TemsilciliÄŸindenÌý²ú²¹°ìı°ùÌýithalatı²Ôı incelemelerini ve "Amerikalıları iÅŸsiz bırakan haksız ticaretiÌýsona erdirmelerini" talep ettiÄŸini belirtti.
µþ²¹°ìı°ùı²ÔÌý"eve dönme zamanı²ÔÌýgeldiÄŸini" savunanÌýTrump, "Amerikan endüstrileriÌý²ú²¹°ìı°ùa bağımlı veÌý²ú²¹°ìı°ùÌýAmerika'daÌýüretilmeli. Muafiyet yok, istisna yok." ifadelerini kullandı.
Trump'ı²ÔÌýsonÌýhamlesi, ABD'ninÌýtarifeÌýuygulanacak ürünler listesine çelik, alüminyum, otomobil, ilaç, yarı iletken, kereste ve orman ürünlerinin ardı²ÔdanÌý²ú²¹°ìı°ùı²ÔÌýdaÌýeklenebileceÄŸineÌýdair endiÅŸeleri artırdı.
SoruÅŸturmaylaÌý²ú²¹°ìı°ùÌýithalatı²Ôa yönelikÌýtarifelere ihtiyaç olup olmadığı²Ôa karar verilecekBeyaz Saray'dan yapılan açıklamada, baÅŸlatılacak soruÅŸturmayla ABD'nin her türlü ithalÌý²ú²¹°ìı°ùa artan bağımlılığı²Ôdan kaynaklanan ulusal güvenlik riskleri ve yerli sanayiyi korumak için ticari çözümlere duyulan potansiyel ihtiyacı²ÔÌýdeÄŸerlendirileceÄŸi bildirildi.
SoruÅŸturmaÌýsonucunda,Ìý²ú²¹°ìı°ùı²ÔÌýtedarik zincirindeki kırılganlıkları²ÔÌýtespit edildiÄŸi ve Amerika'nı²ÔÌýyerliÌý²ú²¹°ìı°ùÌýendüstrisininÌýda²â²¹²Ôı°ì±ôı±ôığı²Ôı artırmaya yönelik tavsiyelerin sunulduÄŸu bir rapor hazırlanacağı kaydedildi.
µþ²¹°ìı°ùı²Ô,ÌýTrump'ı²ÔÌýtarifeÌýradarı²ÔaÌýgirmesi, küresel ve ABD'dekiÌý²ú²¹°ìı°ùÌýrezervleri, üretimi ve ticaretini de gündeme getirdi.
¶Ùü²Ô²â²¹²Ôı²ÔÌýen büyükÌý²ú²¹°ìı°ùÌýüreticisi ÅžiliÅžimdiye kadar kullanılan en eski metallerden ve medeniyetin geliÅŸiminde önemli malzemelerden biri olanÌý²ú²¹°ìı°ù, bina yapımı²Ôda, enerji üretimi ve iletiminde, elektronik ürün imalatı²ÔdaÌýve endüstriyel makine ve ulaşım araçları²Ôı²ÔÌýüretiminde kullanılıyor.
Enerji iletimi ve üretimi, bina kabloları, telekomünikasyon, elektrikli ve elektronik ürünlerÌýdahil olmak üzereÌý²ú²¹°ìı°ùı²ÔÌýelektrikle ilgili kullanımları, toplamÌý²ú²¹°ìı°ùÌýkullanımı²Ôı²ÔÌýyaklaşık 4'te 3'ünü oluÅŸturuyor. Bina inÅŸaatı en büyük pazar olurken, bunu elektronik ürünler, ulaşım, endüstriyel makineler, tüketici ve genel ürünler takip ediyor.
İnÅŸaat ve enerji iletimindeki önemi nedeniyle,Ìý²ú²¹°ìı°ùÌýarzı²ÔdaÌýyaÅŸanacak herhangi bir aksamı²Ôı²ÔÌýetkisinin yüksek olabileceÄŸi belirtiliyor.
ABD Jeolojik AraÅŸtırma Kurumu (USGS) verilerine göre, 2024 yılı itibarıyla küresel ölçekte toplamÌý²ú²¹°ìı°ùÌýrezervinin yaklaşık 980 milyon ton olduÄŸu öngörülüyor.
µþ²¹°ìı°ùÌýrezervleriÌýdağı±ôı³¾Ä±²ÔdaÌýÅžili, yüzde 19 ile en büyük orana sahip ülke konumundaÌýbulunuyor. Åžili'yi yüzde 10 ile Peru ve Avustralya takip ediyor.
Kongo, Rusya, Meksika, ABD ve Çin deÌý²ú²¹°ìı°ùÌýrezervleri açısı²Ôdan zengin diÄŸer ülkeler arası²ÔdaÌýyer alıyor.
Aynı zamandaÌýÅžili madencilik yoluylaÌý²ú²¹°ìı°ùÌýüretiminde de 5,3 milyon ton ile dünyadaÌýilk sıradaÌýbulunuyor.Ìýµþ²¹°ìı°ùÌýüretiminde Kongo 3,3 ton ile ikinci sırada, Peru ise 2,6 ton ile üçüncü sıradaÌýgeliyor.
µþ²¹°ìı°ùı²ÔÌýrafineri üretiminde ise 12 milyon ton ile Çin ilk sıradaÌýyer alıyor. Çin'i 2,5 milyon ton ile Kongo ve 1,9 milyon ton ile Åžili izliyor.
ABD'nin küreselÌý²ú²¹°ìı°ùÌýrezervlerindeki payı yüzde 5ABD, 47 milyon tonluk rezerviyle küreselÌý²ú²¹°ìı°ùÌýrezervlerinin yaklaşık yüzde 5'ini oluÅŸturuyor.
Geçen yıl ABD'de madencilik yoluyla üretilenÌý²ú²¹°ìı°ùÌýmiktarı²Ôı²ÔÌý1,1 milyon ton olduÄŸu öngörülüyor. Bu miktarı²ÔÌý2023'e kıyasla yaklaşık yüzde 3 azaldığı dikkati çekiyor.
ÜretilenÌý²ú²¹°ìı°ùı²ÔÌýtoplam deÄŸerinin ise geçen yıl 10 milyar dolara ulaÅŸarak, 2023'te kaydedilen 9,83 milyar dolar deÄŸerinin üzerinde olduÄŸu hesaplanıyor.
ABD'dekiÌý²ú²¹°ìı°ùÌýüretiminin yaklaşık yüzde 70'i Arizona'daÌýgerçekleÅŸtiriliyor. Michigan, Missouri, Montana, Nevada, New Mexico ve Utah,Ìý²ú²¹°ìı°ùÌýüretiminin yapıldığı diÄŸer eyaletler arası²ÔdaÌýyer alıyor.
ABD'ninÌý²ú²¹°ìı°ùÌýithalatı²Ôı²ÔÌýfaturası geçen yıl 9,6 milyar doları bulduABD'nin rafineÌý²ú²¹°ìı°ùÌýtüketimi geçen yıl 1,6 milyon ton olarak hesaplandı.
Ülkenin rafineÌý²ú²¹°ìı°ùÌýithalatı ise aynı dönemde 810 bin tona ulaÅŸtı. Bu rakam, 2023'te 771 bin ton olarak kaydedilmiÅŸti.
Ülkenin 2023'te 33 bin ton olan rafineÌý²ú²¹°ìı°ùÌýihracatıÌýdaÌýgeçen yıl 60 bin tona çıktı.
ABD'nin 2022 ve 2023'te yüzde 41 olanÌý²ú²¹°ìı°ùÌýithalatı²Ôa olan bağımlılığı 2024'te tüketimin yüzde 45'ine yükseldi. Beyaz Saray'ı²ÔÌýpaylaÅŸtığı bilgilerde bu oranı²ÔÌý1991'de neredeyse yüzde 0 olduÄŸu kaydedildi.
ABD Ticaret Bakanlığı²Ôı²ÔÌýverilerine göre ise ABD geçen yıl 9,6 milyar dolarlıkÌý²ú²¹°ìı°ùÌýithal etti.
ÜlkeninÌý²ú²¹°ìı°ùÌýithalatı²Ôı²ÔÌýtutarı geçen yıl önceki yıla kıyasla yüzde 26,6 artarken, 2023'te 7,6 milyar dolarlıkÌý²ú²¹°ìı°ùÌýithal edilmiÅŸti.
Aynı dönemde ABD'ninÌý²ú²¹°ìı°ùÌýihracatı ise 11,3 milyar dolar oldu. ABD, 2023'te 10 milyar dolarlıkÌý²ú²¹°ìı°ùÌýihraç etmiÅŸti.
En çok Åžili'denÌý²ú²¹°ìı°ùÌýaldıABD'ninÌý²ú²¹°ìı°ùÌýithalatı²ÔdaÌýÅžili, KanadaÌýve Peru öne çıkarken, ülkenin ithal ettiÄŸi rafineÌý²ú²¹°ìı°ùı²ÔÌýyüzde 90'dan fazla bu ülkelerden geliyor.
ABD'nin 2020-2023 yılları²ÔdaÌýen büyük rafineÌý²ú²¹°ìı°ùÌýtedarikçisi Åžili olurken, bu ülkeyi Kanada, Meksika, Peru ve diÄŸer ülkeler takip etti.
Geçen yıl ocak-ekim döneminde de ABD'nin en çok rafineÌý²ú²¹°ìı°ùÌýithal ettiÄŸi ülke 542 bin ton ile Åžili oldu.
Aynı dönemde Kanada'dan 112 bin ton, Peru'dan 55 bin 100 ton, Kongo'dan 22 bin 700 ton ve Meksika'dan 10 bin 700 ton rafineÌý²ú²¹°ìı°ùÌýithal edildi.
ABD Savunma Bakanlığı²Ôı²ÔÌýtedarikinde en çok kullanılan ikinci malzemeBeyaz Saray tarafı²Ôdan paylaşılan bilgilere göre, savunma uygulamaları²Ôda, altyapıdaÌýve temiz enerji, elektrikli araçlar ve geliÅŸmiÅŸ elektronik gibi geliÅŸmekte olan teknolojilerde önemli bir rol oynayanÌý²ú²¹°ìı°ù, ABD Savunma Bakanlığı²Ôı²ÔÌýtedarikinde en çok kullanılan ikinci malzeme olarak dikkati çekiyor.
GeniÅŸÌý²ú²¹°ìı°ùÌýrezervlerine sahip olması²Ôa raÄŸmen Amerika'nı²ÔÌýeritme ve rafine etme kapasitesinin küresel eritme iÅŸleminin yüzde 50'sinden fazlası²Ôı kontrol eden Çin gibi rakiplerinin gerisinde kaldığı belirtiliyor.