Ankara
°Ã¼°ù±ð²õ±ð±ôÌýpetrolÌýpiyasalarında görülen arz artışlarını yakalamakta güçlük çeken talep sebebiyle nisanın ilk haftasını yüzde 9'dan fazla kayıpla kapatan BrentÌýpetrolün varil fiyatının uzun süre 80 doları göremeyeceÄŸi düşünülüyor.
ABD BaÅŸkanı Donald Trump'ın 2 Nisan'da ithalata yönelik karşılıklı tarifelerin uygulanmasına iliÅŸkin kararnameyi imzalamasının ardından küresel ticaret savaÅŸlarının derinleÅŸerekÌýpetrolÌýtalebini kısıtlayacağı beklentileri güçlendi.
Trump'ın "kurtuluÅŸ günü" olarak nitelendirdiÄŸi bu açıklamanın ardından, BrentÌýpetrolün varil fiyatı, artan talep endiÅŸeleriyle aynı gün yüzde 1'e yakın deÄŸer kaybederek 73,64 dolardan kapanırken, Batı Teksas türü (WTI) hamÌýpetrolÌýde yüzde 0,6 düşüşle 70,48 dolara geriledi.
´¡°ù»åı²Ô»å²¹²Ô,ÌýPetrolÌýÄ°hraç Eden Ãœlkeler Örgütü (OPEC) ve OPEC dışı bazı üretici ülkelerden oluÅŸan OPEC+ grubunun kademeli üretim artışı kararına sadık kalınacağını açıklaması da talep daralmasıyla birlikte arz fazlası endiÅŸelerini güçlendirerek fiyatlar üzerinde ek baskı oluÅŸturdu.
OPEC+ grubu, 3 Nisan'da yaptığı açıklamada 1 Nisan itibarıyla günlük 2,2 milyon varillik gönüllü üretim kesintisini kademeli bir ÅŸekilde sonlandırarak, mayısta günlük 411 bin varillik üretim artışı yapacaklarını bildirmesinin ardından BrentÌýpetrolÌýaynı gün yüzde 5'ten fazla deÄŸer kaybederek 69,63 dolardan kapattı ve Ekim 2023'ten bu yana en büyük günlük kaybını yaÅŸadı. WTI da aynı gün 5,6 deÄŸer kaybederek 66,33 seviyesine indi.
Söz konusu endiÅŸelere ek olarak Çin'in 4 Nisan'da ABD'den ithal tüm ürünlere yüzde 34 ek gümrük vergisi getirileceÄŸi belirtmesi de olası küresel "ticaret savaşı" riskini güçlendirerekÌýpetrolÌýfiyatlarının 63,85 dolara kadar gerileyerek AÄŸustos 2021'den bu yana ilk kez 65 doların altını görmesine neden oldu.
BrentÌýpetrolÌýaynı günü yüzde 6'ya yakın düşüşle 65,74 kapatırken, WTI da yüzde 6'dan fazla azalışla 62,10 dolardan tamamladı. Böylece BrentÌýpetrolÌýnisanın ilk haftasında yüzde 9,2 deÄŸer kaybederek 65,74 dolara geriledi ve AÄŸustos 2021'den bu yana en düşük haftalık kapanışı kaydetti.
- "Fiyatlar uzun süre 80 dolar seviyesine dönmeyecek"
Londra merkezli enerji enformasyon ÅŸirketi Energy Intelligence Group'unÌýPetrolÌýPiyasaları Ekonomisti Julien Mathonniere, AA muhabirine konuya iliÅŸkin yaptığı deÄŸerlendirmede, küreselÌýpetrolÌýtalebi görünümünün uzun süre düşük seyredeceÄŸini belirterek, fiyatların uzun süre 80 dolar seviyesine dönmeyeceÄŸini söyledi.
Mathonniere, Trump ve OPEC+ grubunun aldığı kararlarınÌýpetrolÌýtalebini büyük ölçüde baskıladığına iÅŸaret ederek, "OPEC+ grubu piyasaya fazla arz saÄŸlamaya devam ederken, küresel ticaret savaÅŸlarının yarattığı ekonomik belirsizlikler nedeniyle talepte önemli bir artış beklemiyorum. Bu nedenle,ÌýpetrolÌýfiyatlarının yakın zamanda varil başına 80 dolara geri dönmesini beklemek zor." dedi.
Bu sebepleÌýpetrolÌýfiyatlarındaki düşüşün devam etmesinin beklendiÄŸini ifade eden Mathonniere, sözlerini şöyle sürdürdü:
"Özellikle dünyanın en büyük talep merkezlerinden biri olan Çin'de yapısal ekonomik sorunlar devam ediyor. Ãœstelik Pekin'in ABD ile büyük bir ticaret fazlası bulunuyor ve bu durum ülkeyi ABD'nin aldığı tarife kararlarında doÄŸrudan hedef haline getiriyor.ÌýPetrolÌýtalebi hızla artan Hindistan bile olası bir küresel ticaret savaşının yıkıcı ekonomik etkilerini göz ardı edemez. Öte yandan, ABD ekonomisi de yavaÅŸlama riskiyle karşı karşıya çünkü tarifeler nihayetinde Amerikan vergi mükellefleri tarafından ödenecek."
- "Trump'ın korumacı ticaret politikaları, ihracatı artırma hedefleriyle uyuşmuyor"
Mathonniere, ABD yönetiminin ulusal güvenlik politikası ile gümrük tarifelerini ilişkilendirmesinin küresel "ticaret savaşları"nın yaşanmasına zemin hazırladığını ve bu durumun Trump'ın ihracatı artırma hedefleriyle ters düştüğünü ifade etti.
Trump'ın izlediği politikaların küresel ölçekte rekabetçi devalüasyon riskini artırdığını anlatan Mathonniere, "Ülkeler, ABD'nin uyguladığı tarifelere rağmen ihracatlarını rekabetçi tutabilmek için para birimlerini bilinçli olarak değersizleştirebilir. Bu durumda ABD malları diğer ülkeler için daha pahalı hale gelir ve Trump'ın istediğinin aksine ABD'nin ihracatını artırması zorlaşır." ifadelerini kullandı.
Mathonniere, yatırımcıların bu süreçte ABD dolarını izlemesi gerektiÄŸini ifade ederek, doların diÄŸer para birimleri karşısında zayıflaması durumundaÌýpetrolÌýtalebinin de artacağı bilgisini paylaÅŸtı.
Trump'ın ilerleyen 6 ila 8 ay içerisinde doların değerini düşürmeye yönelik adımlar atabileceğini anlatan Mathonniere, böylece ülkede resesyon tehdidi yaratarak ABD Merkez Bankası'nın (Fed) duruma müdahale etmesinin sağlanacağını ifade etti.
Mathonniere, aynı zamanda ABD'nin Ä°ran'a yönelik hamlelerine de dikkat edilmesi gerektiÄŸini belirterek, "ABD'nin Ä°ran'a yönelik askeri bir saldırısıÌýpetrolÌýfiyatlarını varil başına 5 dolar artırabilir, ancak risk primleri genellikle beklenenden daha hızlı düşme eÄŸilimindedir." deÄŸerlendirmesinde bulundu.