365bet体育在线世界杯

Marmara Denizi'nde 2021'de görülen müsilaj olu艧umu, deniz ekosistemini tehdit edecek boyutlara ula艧m谋艧, TÜB陌TAK, müsilaj谋n olumsuz etkilerini önlemeye yönelik projelere destek aç谋klayan bir ça臒r谋da bulunmu艧tu. Ankara Üniversitesi ve 陌蝉迟补苍产耻濒 Üniversitesi-Cerrahpa艧a i艧birli臒inde yürütülen "Marmara Denizi Enterik Patojenlerine Özgü Litik Bakteriofajlar 陌le Etkin Biyosürfaktan Ramnolipidin Birlikte Kullan谋m谋n谋n Müsilaj Üzerine Olas谋 Etkinli臒inin Belirlenmesi" ba艧l谋kl谋 çal谋艧ma da bu ça臒r谋ya yan谋t veren projelerden biri oldu.

Ara艧t谋rman谋n yürütücüsü Ka艧katepe, AA muhabirine, halk dilinde deniz salyas谋 olarak bilinen müsilaj谋, biyolojik ve kimyasal birçok etmenin bir araya gelerek olu艧turdu臒u, bitkisel deniz canl谋lar谋n谋n say谋s谋n谋n, deniz suyu s谋cakl谋臒谋n谋n ve bakteriyel birtak谋m aktivitelerin artmas谋na ba臒l谋 olarak meydana gelen sümüksü bir yap谋 olarak tan谋mlad谋.

Müsilaj谋n denizel ortamdaki biyoçe艧itlili臒i tamamen de臒i艧tirdi臒ini belirten Ka艧katepe, "Müsilaj tamamen yüzeyi kapl谋yor ve güne艧 谋艧谋nlar谋n谋n girmesini engelliyor. Bir taraftan yo臒un bir yap谋 oldu臒u için bal谋klar谋n solungaçlar谋n谋 t谋kayabiliyor. Bal谋klar谋n oksijensiz kalmas谋na ve ölmesine neden oluyor. Oradaki çe艧itlili臒i de臒i艧tiriyor ama bir yandan da bunun turizme, denizcili臒e etkisi var. Müsilaj yap谋 içerisinde asl谋nda özellikle zararl谋, bize hastal谋k olu艧turacak bakterilerin yo臒un olarak artt谋臒谋n谋 da biliyoruz. Bu bakteriler, müsilaj yap谋 içerisinde binlerce kat daha fazla art谋yorlar, dolay谋s谋yla bu anlamda da bir halk sa臒l谋臒谋 sorunu haline geliyorlar." dedi.

Marmara Denizi'nde artan bu tür enterik patojen bakteri say谋s谋n谋 yine do臒al çözümlerle azaltmaya çal谋艧t谋klar谋n谋 söyleyen Ka艧katepe, denizin kendi yap谋s谋nda var olan bakteriyofajlar谋 (bakteri yiyen virüsleri) izole ederek ço臒altt谋klar谋n谋 ve yüzey aktif bir madde olan biyosürfaktanla birlikte bakterileri bertaraf etmek için etkinliklerini de臒erlendirdiklerini kaydetti.

"Çok yüksek etkinlik elde ettik"

Proje kapsam谋nda Marmara Denizi'ndeki 9 farkl谋 istasyondan su örne臒i ald谋klar谋n谋 ve 5 ay boyunca bu su örneklerinin müsilaj öncesi ve sonras谋 parametrelerini kar艧谋la艧t谋rd谋klar谋n谋 aktaran Ka艧katepe, 艧öyle devam etti:

"Önce bu su örneklerinden etken olan, hastal谋k yap谋c谋 bakterileri elde ettik. Sonra ayn谋 örneklerden bakteri yiyen virüsleri elde ettik. Bu virüslerin bu bakteriler üzerine etkinli臒ini de臒erlendirdik ki en etkin olan bakteri yiyen virüsü kullanabilelim ve bunlardan bir kar谋艧谋m olu艧turabilelim diye. Deniz suyunu kontamine ederek uygulad谋臒谋m谋z ve faj kokteyli ad谋n谋 verdi臒imiz bu kar谋艧谋mla, say谋n谋n ne kadar azald谋臒谋n谋 inceledik ve çok yüksek etkinlik elde ettik. Laboratuvar ko艧ullar谋nda, deniz suyunda uygulad谋臒谋m谋z prosesle, bakterilerin yüzde 99,99 oran谋nda azalabildi臒ini gözlemledik."

Ka艧katepe, ara艧t谋rma sonucunda elde ettikleri bilgiler do臒rultusunda mikroorganizmalar谋n miktar谋n谋 azaltmaya yönelik neler yapabileceklerini bildiklerini ve yeni bir müsilaj olu艧umunda biyolojik mücadele gerçekle艧tirebileceklerini dile getirdi.

Biyolojik yöntemlerle geli艧tirilen bu bakterilerin denize verilmesi durumunda ekosisteme bir zarar谋n谋n olmayaca臒谋n谋 ifade eden Ka艧katepe, "Biz zaten Marmara Denizi'nin kendi do臒as谋nda var olan谋 kendi yarar谋na kullan谋yoruz. Bu fajlar谋 da yine Marmara Denizi'nin kendisinden izole ediyoruz. Sadece daha etkinlik düzeyi yüksek olacak derecede uyguluyoruz ve bunlar etken spesifik olduklar谋 için asl谋nda sadece kendilerine özgü bakterileri bertaraf edecekler. Dolay谋s谋yla o ekosistemdeki di臒er bakterilerin üzerinde etkili olmalar谋 beklenmedi臒i için bu anlamda da bir zarar谋n谋n olmayaca臒谋 dü艧ünülüyor." diye konu艧tu.

Türkiye'de bir ilk

Özellikle denizdeki at谋klar谋n müsilaj yay谋l谋m谋n谋 h谋zland谋rd谋臒谋na dikkati çeken Ka艧katepe, müsilajla kimyasal yollarla mücadele edilmesinin durumu daha da kötüle艧tirebilece臒ini, bu nedenle do臒al çözüm önerilerinin önemli oldu臒unu i艧aret etti.

Ara艧t谋rman谋n Türkiye'de deniz ortam谋nda bakteri yiyen virüsler konusunda bir ilk oldu臒unu vurgulayan Ka艧katepe, literatürde müsilajda biyosürfaktan madde ve bakteriyofaj谋n birlikte etkinli臒ini ara艧t谋ran ba艧ka bir çal谋艧ma olmad谋臒谋na ve ara艧t谋rma sonuçlar谋n谋n, etkinli臒i yüksek bir dergide yay谋mland谋臒谋na de臒indi.

Ka艧katepe, iklim de臒i艧ikli臒ine ba臒l谋 artan deniz suyu s谋cakl谋klar谋 nedeniyle müsilajla ilgili yap谋lan ara艧t谋rma ve çal谋艧malar谋n öneminin gün geçtikçe daha iyi anla艧谋laca臒谋 de臒erlendirmesinde bulundu.