

İTÜ Avrasya Yer Bilimleri Enstitüsü ÖÄŸretim Üyesi Dr. Ömer Yetemen ile Çin Halk Cumhuriyeti Bilimler Akademisi'ndeki bilim insanlarından oluÅŸan ekip, kurak alanlarda kurulan GES'lerin bitki örtüsüne etkisini incelemek amacıyla 2 yıl önce çalışma baÅŸlattı.
Bu kapsamda araÅŸtırma ekibi, dünya genelinde kurulu olan 51 bin 491 GES'in bitki örtüsü üzerindeki etkilerini analiz etti.
AraÅŸtırma sonucunda kurak alanlarda kurulan GüneÅŸ Enerji Santrallerinin (GES), bitki örtüsü verimliliÄŸini yüzde 137 artırdığı belirlendi.
Yetemen, AA muhabirine yaptığı açıklamada artan enerji ihtiyacının tarım arazilerinin güneÅŸ enerji santrali kurulumuna açılmasına yol açtığını söyledi.
Tarım arazilerinde önce toprağın üzerindeki mevcut bitki örtüsünün kaldırıldığını, ardından arazinin tesviye edilerek toprağın sıkıştırıldığını ve son aÅŸamada güneÅŸ panellerinin yerleÅŸtirildiÄŸini belirten Yetemen, "Bu iÅŸlemlerden sonra, alanda önceden bulunan bitki örtüsünün zamanla daha gür çıkması mümkün olabilir." dedi.
Yetemen, güneÅŸ panellerinin alt kısmında güneÅŸ radyasyonunun daha az olduÄŸunu, paneller boyunca toplanan yaÄŸmur suyunun ise toprağın nemini artırdığını, bu sayede panel altındaki bitki örtüsünün zenginleÅŸtiÄŸini aktardı.
Bu etkinin özellikle yarı kurak iklimlerde çok daha belirgin olduÄŸunu vurgulayan Yetemen, "Panellerin oluÅŸturduÄŸu mikroklimatik deÄŸiÅŸiklikler, hem mikrohabitatları hem de toprak nemini, hava sıcaklığını ve toprak organik karbonunu doÄŸrudan etkiliyor." diye konuÅŸtu.
"Yarı kurak iklimlerde bitki örtüsü toprak nemine oldukça duyarlı"
Çin Halk Cumhuriyeti Bilimler Akademisi'nden bilim insanlarıyla birlikte, kurak alanlarda kurulan GüneÅŸ Enerji Santrallerinin bitki örtüsü üzerindeki etkilerini incelediklerini vurgulayan Yetemen, "Çalışma kapsamında dünyada yaklaşık 50 binden fazla kurulu bulunan güneÅŸ enerji santrallerinin, bitki örtüsü üzerindeki nasıl bir deÄŸiÅŸiklik yaptığını inceledik." dedi.
Yetemen, analizde harmonik model kullandıklarını ifade ederek, ÅŸunları söyledi:
"Bu model, uydu görüntülerinden elde edilen verileri kullanarak bitki örtüsünün yıl içindeki doÄŸal döngüsünü ve uzun vadeli deÄŸiÅŸimlerini tespit etmemize olanak saÄŸlıyor. Böylece santral kurulmadan önceki doÄŸal seyri belirleyip, santral kurulumunun ardından yaÅŸanan deÄŸiÅŸimi net ÅŸekilde ortaya koyabiliyoruz. Yarı kurak iklimlerde bitki örtüsü toprak nemine oldukça duyarlı. GüneÅŸ panelleri gelen radyasyonu azaltarak hava ve toprak sıcaklıklarını düÅŸürüyor. Paneller boyunca toplanan yaÄŸmur suyu ise toprak nemini artırdığı için tüm bu mikroklimatik deÄŸiÅŸiklikler bitki örtüsü üzerinde olumlu bir etki yaratıyor. Kurak alanlarda kurulan GES'ler sayesinde, bitki örtüsünde yüzde 137'ye varan bir yeÅŸillenme artışı gözlemledik."
Dr. Yetemen, aynı çalışmayı geniÅŸleterek Türkiye'de de uygulayacaklarını dile getirdi.
Çalışma için Türkiye'de dört farklı bölge belirlediklerini aktaran Yetemen, "Konya, Gaziantep, NiÄŸde ve Åžanlıurfa'yı proje çalışma sahası olarak belirledik. Özellikle Konya'daki GES'ler Türkiye'nin en büyük GES alanlarını oluÅŸturuyor. Bu bölgelerde yakın zamanda saha çalışmalarına baÅŸlayacağız." dedi.