365bet体育在线世界杯

陌klim de臒i艧ikli臒i ve yükselen s谋cakl谋klar hastal谋k riskini art谋r谋yor

03.04.2024
陌蝉迟补苍产耻濒

Uzmanlar, iklim de臒i艧ikli臒iyle birlikte artan hava s谋cakl谋klar谋n谋n hayvanlar ile vektörlerden kaynaklanan hastal谋klar谋 art谋rd谋臒谋 ve grip gibi mevsimsel hastal谋klar谋n etkili oldu臒u dönemleri uzatt谋臒谋 uyar谋s谋nda bulunuyor.

陌klim de臒i艧ikli臒inin do臒urabilece臒i sa臒l谋k risklerine ili艧kin AA muhabirinin sorular谋n谋 yan谋tlayan Ayd谋n Adnan Menderes Üniversitesi T谋p Fakültesi Dahili T谋p Bilimleri Bölümü Ö臒retim Üyesi Prof. Dr. Emine Didem Evci Kiraz, hava s谋cakl谋klar谋ndaki art谋艧la birlikte güne艧in ultraviyole radyasyonundan kaynaklanan etkilerin, g谋da ve su kalitesindeki de臒i艧imle ilgili hastal谋klar谋n, bula艧谋c谋 hastal谋k etkenlerinin ve yay谋l谋mlar谋n谋n, hayvan kaynakl谋 hastal谋klar谋n ve ruhsal sorunlar谋n artabilece臒ini, ayr谋ca yeni hastal谋klar谋n ortaya ç谋kabilece臒ini söyledi.

Normal bir insan谋n vücut s谋cakl谋臒谋n谋n 36,1 ile 37,8 derece aras谋nda oldu臒unu ve bunu korumak için terleme, 谋s谋 transferi gibi mekanizmalar谋n谋n bulundu臒unu anlatan Kiraz, hava s谋cakl谋臒谋ndaki art谋艧谋n kalp ve damarlar üzerinde bask谋 olu艧turdu臒unu, dokularda ve hücrelerde s谋v谋 kayb谋na neden oldu臒unu ve böbrek fonksiyonlar谋n谋 etkiledi臒ini belirtti.

Vücudun stres alt谋na girmesi halinde, metabolik sendromlar geli艧ebilece臒ini ve organ dengesinin bozulabilece臒ini kaydeden Kiraz, "Bu, tansiyon dü艧mesi, ani bay谋lmalar gibi acil durumlarla sonuçlanabilir. Uzun süreli s谋cakl谋k art谋艧谋 ve su kayb谋, ki艧inin hareket edemez hale gelmesine neden olabilir ve ölümle sonuçlanabilir. Ani s谋cak hava dalgalar谋 ayr谋ca ruhsal sorunlar, 艧iddet ve güvenli olmayan davran谋艧lar do臒urabilir." dedi.

37 derece gibi yüksek s谋cakl谋klarda, bakterilerin h谋zla üremesi için uygun bir ortam olu艧tu臒u bilgisini veren Kiraz, 艧öyle devam etti:

"Vücut, hijyenik durum sa臒lanamad谋臒谋nda daha savunmas谋z hale gelir. S谋cakl谋k art谋艧谋 g谋dalarda bozulmaya yol açabilir, g谋da ve su kaynakl谋 hastal谋klar谋n artmas谋na neden olabilir. Su ve g谋da kalitesindeki de臒i艧imlerle birlikte ishal gibi rahats谋zl谋klar ortaya ç谋kabilir. 陌klim de臒i艧ikli臒i nedeniyle ya艧anan seller ve enerji kesintileri gibi olaylar da su ve g谋da kaynakl谋 hastal谋klar谋 art谋rabilir, g谋da zehirlenmelerinin artmas谋na neden olabilir."

陌klim de臒i艧ikli臒iyle birlikte yeni hastal谋klar谋n ve enfeksiyonlar谋n ta艧谋nmas谋nda vektörler ve hayvanlar谋n da etkili olabildi臒inden bahseden Kiraz, bu nedenle arbovirüsler, dang hummas谋, Chikungunya ate艧i, K谋r谋m-Kongo kanamal谋 ate艧i gibi hastal谋klar谋n art谋艧 gösterdi臒ini aktard谋.

陌klim de臒i艧ikli臒inin alerji ve ast谋m gibi hastal谋klar üzerindeki etkisinin göz ard谋 edilmemesi gerekti臒ine de臒inen Kiraz, "Hava kirlili臒i, seller, orman yang谋nlar谋 ve toz f谋rt谋nalar谋 gibi olaylar, polenlerin yap谋s谋n谋 ve ta艧谋d谋臒谋 etkenleri de臒i艧tirebilir, yo臒unluklar谋n谋 art谋rabilir ve hastal谋klara neden olabilir. Ayr谋ca uzayan polen mevsimi ile birlikte ast谋m, rinosinüzit, KOAH ve solunum yolu enfeksiyonlar谋 gibi hastal谋klar谋n s谋kl谋臒谋n谋n artaca臒谋n谋 öngörüyoruz." diye konu艧tu.

Risk gruplar谋

S谋cak havan谋n neden oldu臒u hastal谋klar谋n baz谋 gruplar谋 daha fazla etkiledi臒ini, ya艧l谋lar, emziren anneler, bebekler ve çocuklar, yata臒a ba臒谋ml谋 hastalar, sokakta ya艧ayan veya çal谋艧anlar ile sa臒l谋k okuryazarl谋臒谋 dü艧ük olanlar谋n bu gruplar aras谋nda say谋labilece臒ini bildiren Kiraz, al谋nmas谋 gereken önlemleri 艧öyle s谋ralad谋:

"Bölge, 艧ehir ve hatta mahalle düzeyine inerek, her bir mahallenin farkl谋 özelliklerine göre s谋cakl谋臒a ba臒l谋 hastal谋klar谋n s谋n谋fland谋r谋lmas谋 gerekiyor. Yerel yönetimler mahalle çe艧melerini ve sebilleri, gölgelendirme çal谋艧malar谋n谋 art谋rmal谋, do臒al a臒açland谋rma yapmal谋. Otobüs duraklar谋nda, sera etkisi yaratan cam ve benzeri malzemeler yerine do臒al gölgelendirme alanlar谋, gerekti臒inde so臒uk hava verebilecek mekanizmalar olu艧turulmal谋. Hava s谋cakl谋klar谋yla ili艧kili ölümlerin 21. yüzy谋l谋n ortas谋na kadar küresel düzeyde yüzde 370 artaca臒谋 öngörülüyor. Bireyler su tüketimine önem vermeli, vücut hijyenine ve güne艧 谋艧谋nlar谋ndan korunmaya dikkat etmeli. Güneydo臒u Anadolu gibi bölgelerde vektörlere kar艧谋 cibinlikler, vücuda sürülen koruyucu kremler veya kimyasallar kullan谋lmal谋."

"Influenza vakalar谋 haziran ay谋na kadar devam ediyor"

Akademik Solunum Derne臒i Yönetim Kurulu Ba艧kan谋 ve Gö臒üs Hastal谋klar谋 Uzman谋 Prof. Dr. Bülent Tutluo臒lu, hava s谋cakl谋klar谋ndaki art谋艧lar谋n özellikle kalp ve damar sistemi üzerindeki etkilerinin belirgin 艧ekilde görüldü臒ünü vurgulad谋.

Tutluo臒lu, "Ani kalp krizleri, yüksek tansiyon ve felç gibi sa臒l谋k sorunlar谋 s谋cak günlerde daha s谋k ortaya ç谋kabilir. Ayr谋ca artan s谋cakl谋k, kronik solunum problemleri olan ki艧ilerde, örne臒in KOAH ve ast谋m hastalar谋nda, bu problemlerin 艧iddetlenmesine neden olabilir." ifadelerini kulland谋.

S谋cak havan谋n böbrek fonksiyonlar谋n谋 etkileyerek akut böbrek yetmezli臒ine, beyin fonksiyonlar谋n谋 etkileyerek haf谋za kayb谋 gibi bili艧sel sorunlara yol açabilece臒i uyar谋s谋nda bulunan Tutluo臒lu, genellikle kas谋mda ba艧layan ve aral谋k, ocak ve mart aylar谋nda 3 farkl谋 pik dönemi geçirdikten sonra bir dahaki kas谋ma kadar görülmeyen influenzan谋n, son birkaç y谋ld谋r hazirana kadar görüldü臒üne dikkati çekti.

So臒uk hava ko艧ullar谋nda genellikle virüslerin miktar谋n谋n ve yay谋lma h谋zlar谋n谋n azald谋臒谋ndan bahseden Tutluo臒lu, "Bu sene El Nino etkisiyle mevsim normallerinin üzerinde seyreden s谋cakl谋klar viral enfeksiyonlar谋n daha fazla yay谋lmas谋na ve daha ciddi seyretmesine neden oldu. Bu durumda, yüksek s谋cakl谋klar谋n virüslerin yay谋lmas谋n谋 art谋rabilece臒i ve insanlar谋n daha fazla risk alt谋nda olaca臒谋 dü艧ünülebilir." 艧eklinde konu艧tu.

Tutluo臒lu, sözlerini 艧öyle tamamlad谋:

"Özellikle güne艧li ve s谋cak günlerde d谋艧ar谋 ç谋karken korunmak önemli. Ö臒le saatlerinde d谋艧ar谋 ç谋kmamak, uygun k谋yafetler giymek ve güne艧 koruyucu 艧apka veya 艧emsiye kullanmak gerekir. Ayr谋ca, güne艧lenirken a艧谋r谋ya kaçmamaya ve s谋k s谋k so臒uk suyla elleri ve ayaklar谋 y谋kayarak veya so臒uk du艧 alarak vücudu serinletmek önem ta艧谋yor."

KATEGOR陌DE ÖNE ÇIKANLAR