365bet体育在线世界杯

AA'n谋n Marmara Denizi'ni tehdit eden risk faktörlerini ele ald谋臒谋 haber dosyas谋n谋n bu bölümünde, deniz suyu s谋cakl谋klar谋ndaki art谋艧 de臒erleri ile bu durumun nedenleri, etkileri ve al谋nabilecek önlemler hakk谋nda uzmanlar谋n görü艧lerine yer verildi.

ODTÜ Deniz Bilimleri Enstitüsü verilerine göre, Marmara Denizi'nin yüzey suyu s谋cakl谋臒谋 son 39 y谋lda 2 derece artt谋. Marmara'n谋n deniz yüzey suyu s谋cakl谋臒谋n谋n basen ortalamas谋 de臒eri, ölçümlerin kaydedilmeye ba艧land谋臒谋 1984'te 24 dereceyken bugün 26 derecenin üzerinde bulunuyor.

Marmara Denizi'nin alt tabaka sular谋n谋 olu艧turan Akdeniz'de yüzey s谋cakl谋臒谋 艧u anda 29 derecelerde ölçülürken, üst sular谋n谋 olu艧turan Karadeniz'de de 26 derecelerde gözlemleniyor. Dünya denizlerinin yüzey suyu s谋cakl谋klar谋nda son 60 y谋ldaki art谋艧 ise ortalama 1-1,5 derece aral谋臒谋nda.

Marmara Denizi'nde 谋s谋nman谋n nedenleri ve etkileri hakk谋ndaki sorular谋 yan谋tlayan ODTÜ Deniz Bilimleri Enstitüsü Müdürü Prof. Dr. Bar谋艧 Saliho臒lu, bu y谋l görülen s谋cak hava dalgalar谋n谋n denizlere etkisine dikkati çekti.

Saliho臒lu, "Bu y谋l tüm dünya denizlerinde s谋cakl谋k rekorlar谋 k谋r谋l谋yor, biz de kendi denizlerimize bakt谋k. 艦u anda yüzey suyu s谋cakl谋klar谋nda çok 艧iddetli art谋艧lar görüyoruz, bu a臒ustos muhtemelen hiçbir a臒ustosta görmedi臒imiz deniz yüzey suyu s谋cakl谋klar谋na ula艧m谋艧 olaca臒谋z." dedi.

Marmara'da yaz dönemi deniz yüzey s谋cakl谋臒谋n谋n 2010'da rekor k谋rd谋臒谋n谋 ve 39 y谋ll谋k ortalaman谋n 1,7-1,8 derece üzerinde art谋艧 kaydedildi臒ini aktaran Saliho臒lu, söz konusu rekorun bu yaz geçilece臒ini, genel olarak s谋cakl谋臒谋n yaz ve k谋艧 dönemi ortalamas谋n谋n üzerine ç谋kaca臒谋n谋 ifade etti.

Marmara Denizi'ndeki 谋s谋nmada iklim de臒i艧ikli臒inin rolüne de臒inen Saliho臒lu, 艧unlar谋 söyledi:

"Küresel 谋s谋nman谋n en fazla etkiledi臒i bölgelerden biri Akdeniz havzas谋. Türkiye denizlerinde en yüksek art谋艧lar, Karadeniz'in do臒usu ile Do臒u Akdeniz'de Mersin, 陌skenderun Körfezi civar谋nda 2-2,5 derece. Marmara Denizi, Akdeniz havzas谋nda oldu臒u için s谋cakl谋臒谋 artm谋艧 durumda. Bir de Karadeniz'den gelen yüzey suyu ile Akdeniz'den gelen ve daha sonra dibe batan yüzey suyuyla birlikte Marmara topyekun 谋s谋nm谋艧 durumda."

Deniz suyundaki 谋s谋nman谋n nedeninin sadece iklim de臒i艧ikli臒i olmad谋臒谋n谋 bildiren Saliho臒lu, yapt谋klar谋 çal谋艧malarda endüstrinin so臒utma sular谋n谋n denize etkisine bakt谋klar谋n谋, özellikle k谋y谋 ve körfezler gibi kapal谋 bölgelerde yar谋m dereceye yak谋n art谋艧lar gözlemlediklerini, bunun da ciddi bir durum oldu臒unu kaydetti.

Oksijen azl谋臒谋 nedeniyle Marmara Denizi'nde biyoçe艧itlili臒in 25 metreye s谋k谋艧t谋臒谋n谋, bunun yan谋nda deniz üzerinde birçok bask谋n谋n da bulundu臒unu vurgulayan Saliho臒lu, "陌klim de臒i艧imi, kirlilik, bal谋kç谋l谋k en ba艧ta geliyor. Bunun ötesinde istilac谋 türler, endüstri, k谋y谋sal yap谋la艧man谋n çok yayg谋n olmas谋 etkiliyor. K谋y谋lar谋 üreme alan谋 olarak kullanan biyolojik türler çok etkilenmi艧 durumda. Marmara'n谋n ekolojisi bizim için bir do臒al miras, bu etkilenecek, kültürel miras etkilenecek. Bu denizi temizlemek için yapaca臒谋m谋z yat谋r谋m谋n yan谋nda kay谋plar谋m谋z çok çok fazla, o yüzden bu yat谋r谋mlar谋 bir an önce bahaneye s谋臒谋nmadan yapmam谋z laz谋m." diye konu艧tu.

Marmara Bölgesi'nin çok ciddi bir turizm potansiyeline sahip oldu臒una i艧aret eden Saliho臒lu, Marmara Denizi'ndeki kirlilik, müsilaj ve deniz anas谋 say谋s谋ndaki art谋艧 gibi faktörlerin sadece turizmi etkilemekle kalmayaca臒谋n谋, sosyal yans谋malar谋n谋n da olaca臒谋n谋 dile getirdi. Saliho臒lu, "Amatör bal谋kç谋l谋臒a kadar kaybedeceksiniz. Belki ula艧谋m谋 engelleyecek. Alternatif g谋da üretiminden faydalanma potansiyelini de kaybedece臒iz." ifadelerini kulland谋.

"Beklentimizin 2-3 derece üzerinde 谋s谋nma var"

陌蝉迟补苍产耻濒 Üniversitesi Deniz Bilimleri ve 陌艧letmecili臒i Enstitüsü Müdürü Prof. Dr. Cem Gazio臒lu, Marmara'n谋n sadece etraf谋ndakilerin yönetebilece臒i bir deniz olmad谋臒谋n谋, Akdeniz ve Karadeniz'den gelen iki su kayna臒谋 bulundu臒unu belirtti.

Durumu havuz problemine benzeten Gazio臒lu, 艧öyle devam etti:

"Bu iki su kayna臒谋n谋 yönetmek sadece bizim hegemonyam谋zda olan bir durum de臒il. Karadeniz'den gelen suyun özelliklerini art谋k çok iyi kavramam谋z, tan谋mlamam谋z laz谋m. Beklentimizin 2-3 derece üzerinde 谋s谋nma var, Karadeniz art谋k so臒uyam谋yor ve bu s谋cak su Marmara Denizi'ne gelerek yüzeyde 谋s谋nmaya sebep oluyor. A艧a臒谋daki Akdeniz suyunda bir 谋s谋nma görmedik."

Marmara'ya Akdeniz'den alt ak谋nt谋yla gelen suyun sürecinin çok h谋zl谋 oldu臒unu ve 3-6 ay içerisinde molekül baz谋nda denizi terk etti臒ini anlatan Gazio臒lu, "Akdeniz suyunun Marmara'y谋 beslemesi geçerli bir 艧ey ama su oksijen aç谋s谋ndan zengin olsa da Çanakkale Bo臒az谋'ndan girdikten sonra oksijenini tükete tükete buralara geliyor. Beslemeden ziyade Marmara'y谋 korumam谋z daha iyi olur diye dü艧ünüyorum." de臒erlendirmesinde bulundu.

Gazio臒lu, Marmara Denizi'nin korunmas谋 için 艧u tavsiyelerde bulundu:

"Öncelikli olarak ar谋tma tesislerinin durmaks谋z谋n çok iyi çal谋艧t谋r谋lmas谋 gerekiyor. Marmara Denizi kapal谋 bir havza oldu臒u için her zaman bal谋kç谋l谋k bask谋s谋 olan bir yer, özel korunacak bölgelerin alanlar谋 ve say谋lar谋 art谋r谋lmal谋. Bu ayn谋 zamanda küçük bal谋kç谋y谋 koruyacak bir uygulama olacakt谋r. Endüstriyel bal谋kç谋l谋k çok güçlü, bu amatör ve aile bal谋kç谋l谋臒谋n谋 bask谋l谋yor. Endüstriyel bal谋kç谋l谋臒谋n, belli alanlarda s谋n谋rland谋r谋lmas谋 gerekebilir. Baz谋 türler için tarih geni艧letilmeli, baz谋 bölgelerde de alan k谋s谋tlamalar谋 geni艧letilmeli."