

Do臒aya Kulak Verin.
Ekolojik gündem, sürdürülebilirlik ve çevre mücadeleleri art谋k cebinizde.
陌蝉迟补苍产耻濒 Üniversitesi Su Bilimleri Fakültesi Ö臒retim Üyesi Prof. Dr. Yelda Aktan, AA muhabirine yapt谋臒谋 aç谋klamada, müsilaj谋n yakla艧谋k son 20 y谋ld谋r ara ara gündeme geldi臒ini, baz谋 dönemlerde ise çok yo臒un olarak kendisini gösterdi臒ini söyledi.
Marmara Denizi'nin hem insan bask谋s谋 hem de endüstriyel faaliyetler yönünden çok yo臒un kullan谋ld谋臒谋n谋 kaydeden Aktan, k谋y谋sal alanlar谋n bundan çok etkilendi臒ini, yo臒un faaliyet sonucunda organik madde giri艧inin (at谋klar谋n) müsilaja neden oldu臒unu dile getirdi.
Prof. Dr. Aktan, bu duruma tek hücreli canl谋 fitoplanktonun neden oldu臒una dikkati çekerek, "Ekosistemin dengesi bozuldukça, besin tuzlar谋 ve organik madde miktar谋 artt谋kça baz谋 türler a艧谋r谋 derecede art谋艧 gösteriyor. Daha sonra bunlar谋n ölümüyle birlikte parçalanma, ayr谋艧ma sürecinde ortamdaki bakteriyel faaliyetle birlikte müsilaj ortaya ç谋k谋yor." dedi.
Müsilaj谋n asl谋nda tüm su kolonunda bulundu臒u, zaman zaman su yüzeyine ç谋kt谋臒谋nda görünür hale geldi臒ini vurgulayan Aktan, at谋k girdisi devam etti臒i sürece Marmara Denizi'nin tümünün bundan etkilendi臒ini kaydetti.Prof. Dr. Aktan, ak谋nt谋larla birlikte su hareketlerinin yetersiz oldu臒u bölgelere yerle艧en müsilaj谋n orada daha uzun süre kald谋臒谋n谋, su hareketlerinin oldu臒u bölgeler ve dinamik ortamlarda ayr谋艧ma süreciyle ekosistemin toparlanmas谋n谋n daha kolay hale geldi臒ini söyledi.
Müsilajla ilgili kendilerine çok say谋da görüntü geldi臒inin alt谋n谋 çizen Aktan, 艧öyle devam etti:
"Marmara Denizi'nde müsilaj 艧u anda gelen görüntülerden de görüldü臒ü gibi dipte yo臒un bir 艧ekilde gözleniyor. Tek hücreli bitkisel canl谋lar谋n a艧谋r谋 art谋艧谋 ve ölümü sonras谋nda meydana gelen ayr谋艧ma sürecinde bakteriyel faaliyetle birlikte olu艧an müsilaj zamanla deniz yüzeyine ta艧谋n谋yor. Asl谋nda müsilaja sebep olan bu türleri çok yo臒un 艧ekilde tüm su kolonunda görüyoruz. 陌蝉迟补苍产耻濒 Bo臒az谋 ise daha dinamik bir sisteme sahip. Ak谋nt谋larla daha kolay ve h谋zl谋 bir 艧ekilde kendisini toparlayabiliyor. Müsilaj谋n olu艧umunda rol oynayan bu canl谋lar, Marmara Denizi'nin do臒al floras谋nda bulunan türler ve bu canl谋lar谋n hepsi Bo臒az'da da var ama orada uzun süre kal谋c谋 olarak art谋艧 yapam谋yorlar ya da sadece müsilaj denizin daha durgun bölgelerinde, hareketsiz küçük girintilerde birikebiliyor. Bo臒az, ak谋艧kan dinamik sisteme sahip oldu臒u için kendisini toparlayabiliyor."
"Ar谋tma tesisleri Marmara Bölgesi için yeterli de臒il"
Prof. Dr. Aktan, yaz mevsiminde havalar谋n 谋s谋nmas谋yla müsilaj谋n görülme ihtimalinin artaca臒谋n谋 dile getirdi.
Denizlere at谋k giri艧i devam etti臒i sürece müsilaj谋n olaca臒谋n谋n alt谋n谋 çizen Aktan, "At谋klar谋n kontrol edilmesi laz谋m. Eylem plan谋nda da müsilajla mücadele için birçok do臒ru karar al谋nd谋. Ama önemli olan bunlar谋n uygulanmas谋 ve sonras谋nda da denetim... Ar谋tma tesisleri Marmara Bölgesi için yeterli de臒il. Baz谋 belediyelerin ar谋tma tesisleri için çok yat谋r谋m yapt谋臒谋n谋 görüyoruz ama nüfus yo臒unlu臒uyla kar艧谋la艧t谋r谋ld谋臒谋nda kapasiteleri yetersiz kal谋yor." de臒erlendirmesini yapt谋.
Marmara Bölgesi'nin son dönemde oldukça ya臒谋艧 ald谋臒谋n谋 anlatan Aktan, 艧u ifadeleri kulland谋:
"Bu ya臒谋艧lar ar谋tma tesislerine gelen yükü de çok artt谋r谋yor ve kapasitesini a艧t谋臒谋 için ar谋t谋lmadan girdiler de oluyor. Tabii burada sadece ar谋tma tesisleri ya da evsel at谋klar谋 dü艧ünmemek laz谋m. Marmara Bölgesi'nde çok fazla tar谋msal faaliyetler var, derin de艧arj sorunu var. Hepsini bütünsel olarak de臒erlendirip ona göre al谋nan kararlar谋 s谋k谋 denetimle uygulamak laz谋m. Adalar civar谋nda gelen müsilaj görüntüleri var. 陌zmit Körfezi müsilajdan en yo臒un etkilenen bölgelerden birisi. Çünkü orada su hareketleri nispeten daha k谋s谋tl谋, ortaya ç谋kt谋臒谋 zaman toparlanmas谋 daha uzun sürüyor. Normalde bu tip art谋艧lar asl谋nda her ilkbahar, sonbahar döneminde ola臒an kar艧谋lan谋r ama Marmara Denizi'nde bu art谋艧lar art谋k her mevsim meydana geliyor ve çok uzun süreli olarak devam ediyor. Bu da sonuçta tabii ki tüm ekosisteme olumsuz etkiler yap谋yor."
Marmara Denizi'ndeki en önemli konulardan birisinin do臒al habitatlar谋n korunmas谋 oldu臒unu anlatan Aktan, bunlar zarar gördükçe müsilaj olu艧umu ve "red-tide" (renk de臒i艧imi) gibi olaylar谋 daha s谋kl谋kla gördüklerini anlatt谋.
Prof. Dr. Aktan, habitatlar谋n s谋k谋 korunmas谋 halinde müsilaj gibi istenmeyen olaylar谋n谋n daha az ya艧anaca臒谋n谋 ifade ederek, "Marmara Denizi'nde biliyorsunuz bütün çevre, dolgu alan. Bu tip olu艧umlar meydana geldi臒i zaman sahil 艧ehirde olmad谋臒谋 için dolgu alanda kendini temizleme 艧ans谋 olmuyor. O yüzden do臒al habitatlar谋n korunmas谋 çok önemli." diye konu艧tu.