365betÌåÓýÔÚÏßÊÀ½ç±­

"Son Turist" belgeselinin yönetmeninden sürdürülebilir turizm için uyarılar

16.04.2023
ݲõ³Ù²¹²Ô²ú³Ü±ô

"Son Turist" belgeselinin yönetmeni Tyson Sadler, bazı turistlerin sorumsuz davranışları sonucu çevre kirliliÄŸinin arttığını, ayrıca turizm sektöründe kullanılan birçok hayvanın psikolojik travmalar yaÅŸadığını söyledi.

Uzun yıllar turizm sektöründe çalışan ve 18 yıl boyunca birçok uluslararası haber kuruluÅŸu için prodüksiyon faaliyetleri yürüten Kanadalı yönetmen Sadler, "Son Turist" (The Last Tourist) adlı belgeselinde, turizm sektörünün doÄŸaya etkisini göstermeye çalıştı.

Belgeselinde çevreye ve doÄŸal hayata zarar veren turizm faaliyetlerine deÄŸinen Sadler, bu faaliyetler hakkında AA muhabirine deÄŸerlendirmelerde bulundu.

Sorumlu ve sürdürülebilir turizmin nasıl olabileceÄŸi üzerine 2018'de bir yapımcı ile görüÅŸmeye baÅŸlayarak belgeselinin ilk tohumlarını attığını belirten Sadler, yola çıkarken amacının turizm sektörünün insana, çevreye ve vahÅŸi hayata verdiÄŸi tahribata dair küresel farkındalık kazandırmak olduÄŸunu dile getirdi.

Belgeselde sıkça turistlerin arkalarında bıraktıkları çöp yığını görüntülerine yer verdiÄŸinin altını çizen Sadler, "Bu görüntülerin oluÅŸmasındaki en önemli etken, 'aşırı turizm' olarak bilinen, yerel topluluÄŸun kaynaklarının kaldıramayacağı miktarda turistin bir bölgeyi ziyaret etmesi sonucu, altyapının ve bölgedeki insan kaynağının ortaya çıkan çöple mücadele edememesidir." dedi.

Turist olma psikolojisinin de sorunun önemli bir parçası olduÄŸunu iÅŸaret eden Sadler, tatil amaçlı bir yere giden kiÅŸilerin normalden daha fazla çöp çıkardığını vurguladı.

Sadler, "Empati kurmalıyız. Seyahat ederken bir baÅŸkasının evinde olduÄŸumuzu unutmamalı ve tıpkı kendi evimize, kendi toplumumuza saygı duyduÄŸumuz gibi onlara da saygı duymalıyız. BaÅŸka kültürleri deneyimlemek isteyen gezginlerin, yerel halkla daha fazla baÄŸ kurabilecekleri ve böylelikle bu tarz sorumsuz davranışlardan kaçınabilecekleri deneyimler sunan 'Yatılı Kal' (Homestay) gibi projelere yönelmeleri gerekiyor." ifadelerini kullandı.

Sosyal medyanın etkisi

Dünyanın en yüksek noktası olan Everest Dağı'nın dahi kirlilikten muzdarip olduÄŸunu gösteren çalışmaları hatırlatan Sadler, "Bölgede çöpleri temizlemek için bir altyapının olmaması nedeniyle ciddi bir çöp kirliliÄŸi var. İnsanlar bunları beraberinde getiriyor ama geri götürmüyorlar." diye konuÅŸtu.

Belgeselinde, turistlerin pek çok doÄŸal güzelliÄŸe zarar verdiÄŸini gösteren görüntüler de kullanan Sadler bu davranışın arkasında, eÄŸitim eksikliÄŸi ve sosyal medya etkisinin olduÄŸu deÄŸerlendirmesinde bulundu. Sosyal medya üzerinden lokasyon etiketlemesi yapılması sonucu az bilinen butik yerlere, bölgenin kaldırabileceÄŸinden çok daha fazla insanın gittiÄŸine dikkati çeken Sadler, bunu sorumsuzca bir davranış olarak nitelendirdi.

DoÄŸal yaÅŸam ve yaban hayatı gibi deneyimler sunan turların, turistler için önemli bir motivasyon olduÄŸundan bahseden Sadler, bu turizm türünün hayvanlara verdiÄŸi zarara iliÅŸkin ÅŸunları söyledi:

"ÖrneÄŸin bir yunus akvaryumunda yüzmek istediÄŸimizde yunus popülasyonun büyük bir kısmını öldüren bir endüstriye destek veriyoruz. Filleri görmek üzere Tayland'a gitmek istediÄŸimizde, öylece bizim onların üstüne binmemizi bekleyen hayvanları görmeye gitmediÄŸimizi bilmemiz gerekiyor. Bu hayvanları biz bu tecrübeleri edinelim diye hazırlıyorlar. Muhtemelen bizim görmek istediÄŸimiz fil daha çocukken bir ayrılık süreci geçirdi. Ayaklarından, kuyruÄŸundan hortumundan baÄŸlanarak kırbaçlandı ve turizm sektöründe daha etkili bir ÅŸekilde kullanılması ve insanlara itaat etmesi için tabiatı bozuldu. Filler, yunuslar, balinalar gibi zeki hayvanlar artık bu tür turizm etkinliklerinde kullanılmayacak duruma geldiklerinde yeniden doÄŸaya dönemiyor, insanların olduÄŸu bölgelere geri geliyorlar. Çünkü bir ÅŸekilde insanlarla etkileÅŸimde olmaya, onlar tarafından beslenmeye alışmışlar ve doÄŸada nasıl hayatta kalabileceklerini bilmiyorlar."

"Yarım milyon vahşi hayvan turizm faaliyetlerinde kullanılmak amacı ile tutsak"

Dünya Hayvanları Koruma DerneÄŸi (World Animal Protection) verilerine göre en az yarım milyon vahÅŸi hayvanın bu tarz etkinlikler nedeniyle tutsak edildiÄŸi bilgisini paylaÅŸan Sadler, "Özellikle yunuslar, filler gibi zeki hayvanlar ciddi psikolojik travmalar yaşıyorlar. Her ne kadar bizim gibi konuÅŸup dertlerini anlatamasalar da yapılan bilimsel çalışmalar bu hayvanların depresyona girdiklerini gösteriyor. Bunu da en çok vahÅŸi hayatta göstermedikleri ama tutukluyken gösterdikleri tipik davranışlar yansıtıyor. ÖrneÄŸin maymunlar ve fillerin sürekli kafesinde gidip gelmesi, fillerin sürekli kuyruklarını ve hortumlarını sallamaları... Bunlar vahÅŸi hayatta gösterdikleri davranışlar deÄŸil. İnsanlar hayvanların böylesine bir iÅŸkenceye maruz kaldıklarını bilseler bu gibi etkinliklere yönelmezler." sözlerini sarf etti.

Birçok büyük ÅŸirketin, hayvanlara zarar verdiÄŸi gerekçesiyle bu tür turların satışını durdurduÄŸunu bildiren Sadler, belgeselde bazı olumlu örneklere yer verdiÄŸinden bahsetti.

Sadler ÅŸöyle devam etti:

"DoÄŸaya bırakılan yaÅŸlı fillere doÄŸal yaÅŸam parkı kuran Taylandlı hayvan gönüllüsü Lek Chailert'in yaÅŸamına da yer verdik. Filler onun kurduÄŸu geniÅŸ alanda turistler tarafından sürülmeden özgürce dolaÅŸabiliyor. Turistler bu doÄŸal parkı ziyaret edebiliyor ama fillerin alanına saygı duyarak, onlara zarar vermeden filleri izleyebiliyorlar. Bu harika kadın yıllarca turizm sektöründe kullanılan hayvanlar daha saÄŸlıklı, daha onurlu bir hayat yaÅŸasın diye kendisini adamış durumda."

"Belgeselin, dünyanın çeÅŸitli yerlerinde sürdürülebilir ve sorumlu turizm faaliyetlerinin nasıl olması yönünde yapılan çalışmalara bir nebze katkı sunmasını umuyorum" diyen Sadler, sözlerini ÅŸöyle tamamladı.

"Teknolojideki ilerlemeyle birlikte artık seyahat tercihlerimizin doÄŸa, vahÅŸi yaÅŸam ya da yerel topluluklar üzerindeki etkisinin ne olacağı üzerine daha fazla bilgiye eriÅŸimimiz var. DeÄŸiÅŸim çok yavaÅŸ oluyor ama yine de bir ilerleme var. Belgeseli yaptıktan sonra konuya dair kendi farkındalığım bile üst seviyeye çıktı. Artık tatil planlarımı yaparken daha detaylı düÅŸünüyorum."

KATEGORİDE ÖNE ÇIKANLAR