365bet体育在线世界杯

Orta Asya'n谋n en fazla buzul bar谋nd谋ran ülkelerinden biri olan Tacikistan, iklim de臒i艧ikli臒inin etkisiyle buzul alanlar谋nda büyük kay谋p ya艧谋yor.

Yakla艧谋k 14 bin buzula ev sahipli臒i yapan ülkede, son birkaç y谋lda 1300'den fazla buzul kütlesi tamamen erirken, 1930'dan bu yana ülkedeki toplam buzul alan谋n谋n yakla艧谋k yüzde 30'u kayboldu.

Tacikistan'daki buzullar, bölgedeki tatl谋 su kaynaklar谋n谋n yar谋s谋ndan fazlas谋n谋 kar艧谋lad谋臒谋 için Orta Asya'n谋n su kaynaklar谋 aç谋s谋ndan hayati öneme sahip. Bu buzullar ayr谋ca, tar谋m ve enerji üretimi aç谋s谋ndan öneme sahip Ceyhun ve Vah艧 gibi nehirlerin kayna臒谋n谋 da olu艧turuyor.

Ancak buzullar谋n h谋zla erimesi, k谋sa vadede su seviyelerinde art谋艧a ve sel ile toprak kaymalar谋 gibi do臒al afetlerin daha s谋k ya艧anmas谋na neden oluyor.

Uzun vadede ise buzul kütlesindeki kay谋p, bölgenin su kaynaklar谋n谋 tehdit ederek g谋da güvenli臒i ve enerji üretimi üzerinde riskler olu艧turuyor.

Buzul erimesine ba臒l谋 afetler, temel hizmetlere eri艧imi zorla艧t谋r谋yor

Birle艧mi艧 Milletler Uluslararas谋 Çocuklara Yard谋m Fonu (UNICEF) taraf谋ndan haz谋rlanan "Tacikistan'da Çocuklar, 陌klim ve Çevre" raporunda, mevcut erime h谋z谋n谋n devam etmesi halinde, Tacikistan'daki buzul bölgelerinin 2050'ye kadar yüzde 15 ila 20 oran谋nda küçülmesi, küçük buzullar谋n ise gelecek 30 ila 40 y谋l içinde tamamen yok olmas谋 öngörüldü.

Tacikistan'da ortalama s谋cakl谋klar谋n 2030'a kadar 1,4 derece, 2050'ye kadar ise 2,6 santigrat derece artmas谋n谋n beklendi臒i kaydedilen raporda, artan s谋cakl谋klar谋n h谋zland谋rd谋臒谋 buzul erimesinin, ülkedeki çocuklar için giderek büyüyen ve acil müdahale gerektiren bir tehdit olu艧turdu臒u aktar谋ld谋.

Raporda, "Buzul erimesi kaynakl谋 sel, su k谋tl谋臒谋 ve kurakl谋k gibi tehlikeler, çocuklar谋n sa臒l谋臒谋n谋 ve genel ya艧am ko艧ullar谋n谋 ciddi 艧ekilde tehdit ediyor. Bu riskler, çocuklar谋n temiz suya, sa臒l谋k hizmetlerine, e臒itime ve yeterli beslenmeye eri艧imini riske at谋yor." ifadesi kullan谋ld谋.

Buzul kayb谋, tar谋mla geçinen halk谋 da etkiliyor

UNICEF Tacikistan Gençlik Dan谋艧ma Grubu Üyesi Samir Shorahmatulloev, Tacikistan hükümetinin giri艧imiyle ba艧kent 顿耻艧补苍产别'de düzenlenen Buzullar谋n Korunmas谋 Konferans谋 marj谋nda AA muhabirinin sorular谋n谋 yan谋tlad谋.

Buzullar谋n özellikle kurak mevsimlerde ülkenin en önemli su kaynaklar谋ndan biri oldu臒unu belirten Shorahmatulloev, buzul erimesinin ciddi sonuçlar do臒urdu臒una dikkati çekti.

Shorahmatulloev, "Özellikle buzul erimesinin h谋zland谋臒谋 dönemlerde sel ve çamur seli gibi afetler ya艧an谋yor. Bu felaketler k谋rsal bölgeleri büyük ölçüde etkiliyor ve elbette bu da Tacikistan halk谋 için ciddi s谋k谋nt谋lar yarat谋yor." dedi.

Ülke nüfusunun yüzde 70'inin gençlerden olu艧tu臒unu vurgulayan Shorahmatulloev, bu genç nüfusun yüzde 74'ünün iklim de臒i艧ikli臒inin olumsuz etkilerine maruz kald谋臒谋n谋 söyledi.

Buzul erimesinin sadece sel riskiyle s谋n谋rl谋 kalmad谋臒谋n谋, tar谋m谋 da derinden etkiledi臒ini belirten Shorahmatulloev, "(Buzul erimesi sonucu) 2050'ye kadar tar谋m alanlar谋n谋n yüzde 8 oran谋nda azalaca臒谋 öngörülüyor. Bu durum, baz谋 k谋rsal bölgelerde temel geçim kayna臒谋 olan tar谋msal üretimin sürdürülemeyece臒i anlam谋na geliyor." ifadelerini kulland谋.

Afetlere kar艧谋 erken uyar谋 sisteminin önemi

Tacikistan'da özellikle k谋rsal alanlar谋n, buzul erimesine ba臒l谋 sel felaketlerinden a臒谋r 艧ekilde etkilendi臒ine dikkati çeken Shorahmatulloev, erken uyar谋 sistemlerinin bu noktada hayati önem ta艧谋d谋臒谋n谋 söyledi.

Shorahmatulloev, "陌nsanlar, sel gibi afetlerin ne zaman gerçekle艧ece臒ini bilemiyor. Bu yüzden telefonlar谋na ya da televizyonlara gönderilecek bir uyar谋 sistemi, hayat kurtar谋c谋 olabilir. Erken uyar谋 sisteminin Tacikistan'a getirilmesi çok de臒erli olur." diye konu艧tu.

H谋zla yükselen s谋cakl谋klar谋n afet riskini daha da art谋rd谋臒谋na i艧aret eden Shorahmatulloev, bu de臒i艧en ko艧ullara uyum sa臒lamak için Tacikistan'谋n kendi teknolojik çözümlerini ve yenilikçi sistemlerini geli艧tirmesi gerekti臒ini belirtti.

Konferans, buzullar谋n durumuna ili艧kin fark谋ndal谋臒谋 art谋racak

Shorahmatulloev, Tacikistan'谋n ev sahipli臒inde düzenlenen uluslararas谋 konferans谋n, buzul kaynaklar谋n谋n korunmas谋na yönelik fark谋ndal谋臒谋 art谋raca臒谋n谋 söyledi.

UNICEF olarak konferansta yaln谋zca video ve foto臒raf gösterimleriyle de臒il, ayn谋 zamanda çocuklar谋n iklim de臒i艧ikli臒inden nas谋l etkilendi臒ini ortaya koyan çal谋艧malarla da yer ald谋klar谋n谋 ifade eden Shorahmatulloev, çocuklar谋n bu süreci en az yeti艧kinler kadar ciddiye ald谋臒谋na i艧aret etti.