

DoÄŸaya Kulak Verin.
Ekolojik gündem, sürdürülebilirlik ve çevre mücadeleleri artık cebinizde.
Ekolojik AraÅŸtırmalar DerneÄŸi (EKAD) ve TÜPRAG Metal Madencilik iÅŸbirliÄŸiyle yürütülen proje kapsamında, 12 Temmuz 2024'te Manavgat ilçesinin Kızılot sahilinde "Altın" ve "GümüÅŸ"e uydu izleme cihazı takıldı.
Ardından Ulualan Halk Plajı'ndan denizle buluÅŸturulan iki kaplumbaÄŸa, göç yolları, beslenme alışkanlıkları ve kışlama alanlarının öÄŸrenilmesi için takip edilmeye baÅŸlandı.
Uydudan 9,5 aydır takip edilen caretta carettaların hangi kumsala ya da baÅŸka yönlere nasıl yöneldiÄŸi, yerin manyetik alanından, akıntının yönünden nasıl etkilendiÄŸi gibi veriler inceleniyor.
"GümüÅŸ", göç yolculuÄŸunu tamamladı
Verilere göre, Kızılot kumsalına yuvaladıktan sonra rotasını doÄŸrudan Akdeniz açıklarına çeviren "GümüÅŸ", Ege Denizi'nin güneyindeki Kerpe Adası'nda mola verdi. Buradan İtalya'nın Sicilya Adası'na yönelen deniz kaplumbaÄŸası, Tunus'un Hammamet Körfezi'ne ulaÅŸtı.
"GümüÅŸ", ardından Afrika kıyıları boyunca batı istikametinde Gazze Åžeridi'ne kadar ilerledikten sonra yönünü Mısır'daki Bardawil Gölü'ne çevirdi. Mısır'ın Ras El Bar ÅŸehri açıklarına ulaÅŸarak göç yolculuÄŸunu tamamlayan "GümüÅŸ", ÅŸu ana kadar 12 bin 531 kilometre mesafe katetti.
"Altın"ın 5 bin 265 kilometrelik yolculuğu
Uydudan izlenen kaplumbaÄŸalardan "Altın"ın ilk durağı ise Bozyazı kumsalı oldu. Burada bir süre mola veren "Altın", Afrika'nın kuzeyine doÄŸru ilerleyerek Libya'nın Tobruk kıyılarına yaklaÅŸtı.
Ardından yolculuÄŸuna doÄŸu yönünde devam eden caretta caretta, 3 bin 633 kilometrelik zorlu yolculuÄŸun ardından Libya'nın Kirissah kıyılarına ulaÅŸtı. Kış aylarını burada geçiren "Altın", ÅŸu ana kadar 5 bin 265 kilometre mesafe katetti.
"1-2 yıl daha o bölgede kalacaklarını düÅŸünüyoruz"
EKAD Yönetim Kurulu Üyesi ve Ordu Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesinde görevli Prof. Dr. Onur Candan, AA muhabirine, caretta carettaların göç rotalarına iliÅŸkin deÄŸerlendirmede bulundu.
"Altın"ın Kuzey Afrika kıyılarına ulaÅŸtığını belirten Candan, "Altın, kışlama ve besleme bölgesinde hareketlerine devam ediyor. GümüÅŸ ise beklenmedik bir rota takip etti. Altın'a kıyasla daha batıdan hareket ederek Filistin Gazze Åžeridi'ne kadar ilerledi, sonra tekrar Bardawil Gölü'ne kadar dönüÅŸ yaptı. Normalde kışlama ve beslenme alanına ulaÅŸması beklenirken bu birey daha uzun süre hareket sergiledi." dedi.
Candan, iki kaplumbaÄŸanın 1-2 yıl daha o bölgede kalacaklarını düÅŸündüklerini, cihazların pil ömrü izin verirse dönüÅŸ rotalarını da görmeyi planladıklarını kaydetti.
Göç yolları, beslenme alışkanlıkları takip ediliyor
Miner Turtle Proje Koordinatörü biyolog Fatih Polat ise projenin nesli tükenme tehdidi altındaki caretta carettaların göç yolculuÄŸuna iliÅŸkin kendilerine önemli veriler saÄŸladığını belirtti.
Projenin deniz kaplumbaÄŸalarıyla ilgili önemli bir farkındalık oluÅŸturduÄŸuna dikkati çeken Polat, "Veriler göç yollarının yanı sıra caretta carettaların beslenme ve kışlama alanları hakkında da bilgi sahibi olmamızı saÄŸlıyor. Proje kapsamında ayrıca okullara konuk olarak 450 öÄŸrenciye caretta carettaların rotaları, biyolojisi, yaÅŸam döngüleri, karşılaÅŸtıkları tehditler ve korunma yolları hakkında kapsamlı eÄŸitim verildi." diye konuÅŸtu.