

DoÄŸaya Kulak Verin.
Ekolojik gündem, sürdürülebilirlik ve çevre mücadeleleri artık cebinizde.
Otomasyon ve yapay zeka alanındaki geliÅŸmeler beyaz ve mavi yaka meslekleri geri plana iterken iklim deÄŸiÅŸikliÄŸiyle mücadele baÄŸlamında yeÅŸil dönüÅŸüm ise fosil yakıt temelli iÅŸ sahalarını derinden sarsıyor.
DijitalleÅŸme el sanatları ve zanaatkarlıkla alakalı meslekleri tehdit ederken geleneksel çiftçilik ve çobanlık gibi iÅŸlerin yerini, akıllı tarım sistemleri alıyor.
Dünya Ekonomik Forumu (WEF) tarafından yayımlanan "2025 Mesleklerin GeleceÄŸi" raporu, teknolojik geliÅŸmeler, yeÅŸil dönüÅŸüm, yaÅŸam maliyetleri ve demografik deÄŸiÅŸimlerin, 2025-2030 yıllarında küresel iÅŸ gücü üzerinde derin etkilere sebep olacağını ortaya koydu.
Bu 5 yıllık dönemde, 170 milyon yeni iÅŸ alanı ortaya çıkarken yaklaşık 92 milyon iÅŸin yok olacağı tahmin ediliyor.
Küresel olarak mesleklerin yaklaşık yüzde 22'sinin ya deÄŸiÅŸime uÄŸrayacağı ya da tamamen ortadan kalkacağı öngörülüyor.
Teknoloji, mavi ve beyaz yaka mesleklerde insanların yerini alıyor
DijitalleÅŸme, yapay zeka, bilgi iÅŸleme, robotik, otomasyon, enerji üretimi, depolaması ve dağıtımı gibi teknolojilerdeki ilerlemeler bazı mesleklerin hızla büyümesine, bazılarınınsa hızla kaybolmasına yol açıyor.
Banka giÅŸe görevlisi, müÅŸteri temsilciliÄŸi, muhasebecilik, veri giriÅŸ memurluÄŸu, kasiyerlik gibi meslekler yapay zeka destekli yazılımlar tarafından ikame edilirken, üretim hatlarında çalışan montaj iÅŸçileri, paketleyiciler ve depo görevlileri de robotik sistemler karşısında iÅŸlerini kaybediyor.
WEF İş Ücretleri ve İstihdam OluÅŸturma BaÅŸkanı Till Leopold, kaybolan ve yükselen mesleklere iliÅŸkin AA muhabirine açıklamalarda bulundu.
Leopold, finansal teknoloji mühendisleri, yazılımcılar, büyük veri, yapay zeka ve siber güvenlik uzmanlarının en hızlı büyüyen meslek grupları arasında yer aldığını belirtti.
Yapay zeka alanında yaÅŸanan son geliÅŸmelerden önce yok olma riski taşıyan iÅŸlerin genellikle veri giriÅŸi ya da montaj iÅŸi gibi rutin ve tekrarlayan görevleri kapsadığını söyleyen Leopold, artık bu listeye grafik tasarımı gibi mesleklerin de eklendiÄŸine iÅŸaret etti.
Leopold, "DönüÅŸümden etkilenen mesleklerin 'modasının geçtiÄŸini' söylemek yerine, becerilerin ve görev içeriklerinin hızla deÄŸiÅŸtiÄŸini söylemek daha doÄŸru olur." deÄŸerlendirmesinde bulundu.
Dijitalleşme, tarım ve zanaatkarlık alanlarındaki geleneksel meslekleri etkiliyor
Akıllı tarım teknolojileri, geleneksel çobanlık ve çiftçilik mesleklerini tehdit ederken otomatik sulama sistemleri, sensörlü verimlilik takibi ve dron kullanımı, tarımda insan gücüne olan ihtiyacı azaltıyor.
DijitalleÅŸme, aynı zamanda el sanatları ve zanaatkarlık alanlarındaki mesleklerin de giderek öneminin azalmasına sebep oluyor.
3D yazıcılar, çevrim içi pazar yerleri ve seri üretim teknolojileri, ustalık gerektiren meslekleri rekabetin dışına itiyor.
Geleneksel kitap tamirciliÄŸi, sarraflık, ayakkabıcılık, terzilik, bakırcılık gibi zanaat kolları, hem seri üretim ürünlerin hem de e-ticaret platformlarının baskısı sebebiyle yok olmaya baÅŸlıyor.
Öte yandan Leopold, zanaatkarlık iÅŸlerinin insanlar tarafından hala deÄŸerli görüldüÄŸünü ifade etti.
YeÅŸil dönüÅŸüm kömür ve petrol iÅŸçiliÄŸini yok ediyor
İklim deÄŸiÅŸikliÄŸiyle mücadele kapsamında, yüksek karbon emisyonuna neden olan sektörlerde kömür madenciliÄŸi ve petrol iÅŸçiliÄŸi gibi meslekler büyük daralma yaşıyor.
Avustralya, Almanya gibi ülkeler, kömür madenlerini azaltma takvimlerini açıklarken bu sektörlerde çalışan binlerce iÅŸçi, yeniden istihdam programlarına yönlendiriliyor.
Till Leopold, sürdürülebilirlik ve temiz enerjiye yönelik uygulamaların etkisiyle elektrikli araç uzmanlığının yanı sıra yenilenebilir enerji ve çevre mühendisliÄŸi ya da teknisyenliÄŸi gibi mesleklere olan talebin artacağını belirtti.
Demografik faktörler saÄŸlık ve eÄŸitim alanındaki iÅŸlere olan talebi artırıyor
Gelecekte yükselecek mesleklerin çoÄŸunun aslında "fütüristik" olmadığına dikkati çeken Leopold, yaÅŸlanan nüfusun büyümesi sebebiyle hemÅŸire, sosyal hizmet, kiÅŸisel bakım ve danışmanlık uzmanı gibi mesleklere olan ihtiyacın artacağını vurguladı.
Leopold, özellikle ilk ve ortaokul öÄŸretmenleri için pozisyonların geniÅŸleyeceÄŸini aktararak ayrıca "Tarım ve inÅŸaat iÅŸçileri, teslimat ÅŸoförleri ve satış elemanları gibi önde gelen mesleklerde önemli artışlar öngörülmektedir." dedi.
Yüksek gelirli ülkelerde iÅŸ gücünün yaÅŸlanıp azaldığını ancak geliÅŸmekte olan ülkelerde genç ve eÄŸitimli iÅŸ gücünün arttığını kaydeden Leopold, bu durumun önümüzdeki yıllarda küresel iÅŸ gücü piyasasını tıpkı teknolojik deÄŸiÅŸimler kadar derinden etkileyeceÄŸini ifade etti.
Mesleklerde gereken beceriler ve iÅŸ modelleri çok hızlı deÄŸiÅŸiyor
Teknolojik ve demografik geliÅŸmelerin yanı sıra jeopolitik gerilimler, ÅŸirketlerin yüzde 34'ünü iÅŸ modellerini deÄŸiÅŸtirmeye zorlarken iÅŸverenlerin yüzde 50'si yaÅŸam maliyetlerindeki artışın iÅŸ modellerini deÄŸiÅŸtireceÄŸini belirtiyor.
Ayrıca, yavaÅŸ büyümenin dünya genelinde 1,6 milyon kiÅŸinin iÅŸini kaybetmesine yol açacağı tahmin ediliyor.
Leopold, "2030 yılına kadar, herhangi bir iÅŸte kullanılan tüm temel becerilerin yaklaşık yüzde 40'ı farklı olacak. Bunun pratikteki anlamı ÅŸu; bugün hayalinizdeki iÅŸe hazırlanmak için mükemmel bir 5 yıllık üniversite ya da mesleki eÄŸitim programına baÅŸlasanız bile mezun olduÄŸunuzda, bu 5 yıllık 'önceden planlanmış' öÄŸrenimin ilk 2 yılı zaten güncelliÄŸini yitirmiÅŸ olacak." ifadelerini kullandı.
GeleceÄŸin mesleklerine insanları hazırlayacak becerilerin iki ana grupta birleÅŸeceÄŸine iÅŸaret eden Leopold, teknoloji okuryazarlığı, yapay zeka, yazılım gibi teknoloji becerileri ile yaratıcılık, empati, iÅŸbirliÄŸi, problem çözme, esneklik, dayanıklılık gibi kiÅŸisel becerilerin önemine dikkati çekti.
Mesleki ve kültürel aktarım açısından kayıplar
Meslekler, ekonomik bir deÄŸer taşımanın yanı sıra toplumların kültürel kimliÄŸinin de bir parçası. Dolayısıyla, yapay zeka düÅŸünsel mantığımızı etkilerken geleneksel mesleklerin yok olması, bir yaÅŸam biçiminin ve hafızanın kaybı olarak deÄŸerlendiriliyor.
Leopold, "Üretken yapay zekanın ortaya çıkmasıyla birlikte, kolektif bilgi ve deneyimle iliÅŸki kurma ÅŸeklimizde bir deÄŸiÅŸiklik göreceÄŸimizi ve zaten gördüÄŸümüzü düÅŸünüyorum." dedi.
Bu dönüÅŸümün özellikle iÅŸ dünyasında ÅŸimdiden hissedildiÄŸinin altını çizen Leopold, geçmiÅŸte genç çalışanların mesleklerini öÄŸrenmek için giriÅŸ pozisyonlarında yaptıkları pek çok görevi artık yapay zekanın yerine getirdiÄŸini vurguladı.
Leopold, genç çalışanların mesleki deneyimlerini nasıl geliÅŸtireceÄŸi ya da deneyimli profesyonellerin sahip oldukları kolektif sezgisel bilgiyi gelecek kuÅŸaklara nasıl aktaracağıyla ilgili soruların ileriki yıllarda gündeme geleceÄŸini belirtti.
Ayrıca nispeten az sayıda mesleÄŸin yok olduÄŸunu ancak her zaman dönüÅŸtüÄŸünü vurgulayan Leopold, "ÖrneÄŸin, tarımsal çiftliÄŸin ÅŸu anda yapılış ÅŸekli 200 yıl önce bu iÅŸi yapan biri için hayal bile edilemez olsa da bu meslek toplumlarımız ve ekonomilerimiz için temel olmaya devam ediyor." diye konuÅŸtu.