

陌klim de臒i艧ikli臒i ve küresel 谋s谋nmayla mücadele kapsam谋nda ekonomisini karbondan ar谋nd谋rmak isteyen birçok ülke, net s谋f谋r emisyon taahhüdünde bulunurken bu durum, temiz enerji ihtiyac谋n谋 da ortaya ç谋kard谋.
Rusya-Ukrayna Sava艧谋 nedeniyle ya艧anan enerji güvenli臒i endi艧elerinin de temiz enerjiye geçi艧 sürecini h谋zland谋rmas谋, dü艧ük karbonlu elektrik üretimine imkan sa臒layan nükleer enerji kullan谋m谋n谋 birçok ülkenin gündeminde üst s谋ralara ta艧谋d谋.
Dubai'de geçen y谋l düzenlenen Birle艧mi艧 Milletler 陌klim De臒i艧ikli臒i Çerçeve Sözle艧mesi 28'inci Taraflar Konferans谋'nda (COP28) kat谋l谋mc谋 22 ülke, net s谋f谋r emisyon hedefi için 2050'ye kadar nükleer enerji kapasitelerini üç kat谋na ç谋karma taahhüdünde bulunmu艧tu.
Bu y谋l da Brüksel'de Uluslararas谋 Atom Enerjisi Ajans谋 ve Belçika hükümetinin ev sahipli臒inde ilk kez düzenlenen Nükleer Enerji Zirvesi'nde de buna destek veren 30'un üzerinde ülke, mevcut reaktörlerin ömrünün uzat谋lmas谋, yat谋r谋mlar谋 finanse edecek ko艧ullar谋n sa臒lanmas谋, yeni nükleer enerji santrallerinin in艧as谋 ve küçük modüler reaktörlerin (SMR) kurulmas谋nda birlikte çal谋艧may谋 taahhüt etti.
Paris 陌klim Anla艧mas谋'na 2021'de taraf olan ve 2053 için net s谋f谋r emisyon hedefi ilan eden Türkiye de nükleer enerjide 2050'ye kadar 20 bin megavat kurulu güce ula艧may谋 hedefliyor.
Nükleer enerjiye artan destek sektör için bir f谋rsat
Londra merkezli dü艧ünce kurulu艧u Yeni Nükleer 陌zleme Enstitüsü (NNWI) Ba艧kan谋 Tim Yeo, AA muhabirine, bugün nükleer enerjiye deste臒in 10-20 y谋l öncesine k谋yasla çok daha fazla oldu臒unu ve bunun, sektör için büyük f谋rsat oldu臒unu söyledi.
Yeo, bu f谋rsat谋n de臒erlendirilebilmesi için at谋lmas谋 gereken ad谋mlara ili艧kin, "Her 艧eyden önce, standartlar谋n daha fazla uyumla艧t谋r谋lmas谋na ve daha fazla uluslararas谋 i艧birli臒ine ihtiyac谋m谋z var. 'Tek bir nükleer enerji santrali de臒il, dört, alt谋 veya on santral in艧a edece臒iz' diyecek ülkelere ihtiyac谋m谋z var. Çünkü maliyetleri ancak bu 艧ekilde azaltabilirsiniz. Maliyet, nükleer enerjinin yayg谋nla艧mas谋n谋n önündeki en büyük engel." ifadelerini kulland谋.
Dünya genelinde elektrik talebi artarken nükleer enerji kapasitesinin dü艧tü臒üne dikkati çeken Yeo, "Çin ve Rusya gibi ülkelerin büyük yat谋r谋mlar谋na kar艧谋n Bat谋 dünyas谋n谋n büyük bir k谋sm谋nda yat谋r谋mlar yava艧lad谋. Birle艧ik Krall谋k'谋n nükleere yat谋r谋m yapan bir ülke oldu臒unu söylemekten memnuniyet duyuyorum ancak bu yat谋r谋m art谋艧谋n谋n gerçekle艧ti臒ini görmemiz gerekiyor. Küresel elektri臒in en az dörtte birinin nükleer enerjiden üretilmesi gerekiyor." diye konu艧tu.
Türkiye'nin nükleer enerji hedefi
Yeo, Türkiye'yi nükleer enerji yat谋r谋mlar谋 için att谋臒谋 ad谋mlar nedeniyle kutlayarak, bunun sadece Türkiye için de臒il, kom艧ular谋 için de harika oldu臒unu ve tüm dünyaya örnek te艧kil etti臒ini kaydetti.
Birçok ülkenin ilk nükleer enerji projesini geli艧tirirken gecikmeler ya艧ayabildi臒ini belirten Yeo, "Türkiye'de nükleer enerjiye duyulan ihtiyac谋n kabul gördü臒üne inan谋yorum. Bu, çok önemli bir ba艧lang谋ç. Birçok ülkenin sürecin nas谋l ilerledi臒ini görmek için dikkatle izleyece臒i bir örnek. Ba艧ar谋l谋 bir 艧ekilde, zaman谋nda ve bütçeye uygun olarak teslim edilirse sadece Türkiye'de de臒il, tüm bölgede nükleer enerji kapasitesine yönelik yat谋r谋m talebini art谋racakt谋r." de臒erlendirmesinde bulundu.
Yeo, bu dönemin nükleer enerji endüstrisi için büyük bir f谋rsat sundu臒una de臒inerek "Sadece Türkiye'de de臒il, dünya genelinde nükleer enerjiye daha fazla destek var. Bu an谋 iyi de臒erlendirmeliyiz çünkü zaman bizden yana de臒il ve iklim de臒i艧ikli臒i insan hayat谋 için bir tehdit." dedi.
SMR ile nükleer enerjinin kullan谋m alan谋 geni艧liyor
SMR'lerin yayg谋nla艧ma h谋z谋n谋n ve maliyet dü艧ü艧üne katk谋s谋n谋n henüz net olarak bilinmedi臒ini ancak sektörün önemli bir parças谋 olaca臒谋na dikkati çeken Yeo, "Bu sürecin ba艧lamas谋 birkaç y谋l谋 alacakt谋r. Ancak 2030 itibar谋yla SMR'lerin h谋zla artt谋臒谋n谋 görmeyi bekliyoruz. Bu, maliyetlerin azalmas谋na yard谋mc谋 olacakt谋r. Dolay谋s谋yla SMR'ler gibi yeni teknolojilere olan talebin artaca臒谋 anlam谋na geliyor." diye konu艧tu.
Yeo, SMR ile enerjinin küçük yerle艧im yerlerine de ula艧t谋r谋labildi臒ini dile getirerek bu teknolojinin büyük ölçekli santrallere k谋yasla daha az elektrik üretimi sa臒lad谋臒谋n谋 ancak sayesinde kullan谋m alan谋n谋n geni艧ledi臒ini anlatt谋.
Yenilenebilir enerji ve nükleer enerji i艧birli臒i
Yenilenebilir enerji sektöründe, özellikle h谋zl谋 kapasite art谋艧lar谋n谋n ya艧and谋臒谋 güne艧 ve rüzgar enerjisi alanlar谋nda kar艧谋la艧谋lan ba艧l谋ca zorlu臒un bu teknolojilerin kesintili enerji sa臒lamas谋 oldu臒unu belirten Yeo, sözlerini 艧öyle tamamlad谋:
"Bu kaynaklar 24 saat enerji garantisi veremiyorlar. Nükleer ve yenilenebilir enerji aras谋nda do臒al bir ortakl谋k olmas谋 gerekir. Çünkü en modern nükleer teknolojiler talepteki çe艧itli de臒i艧imlerle ba艧a ç谋kabilir. Geçti臒imiz yüzy谋ldaki ilk nükleer enerji santralleri tam zamanl谋 olarak olabildi臒ince çok fazla çal谋艧t谋r谋lmak zorundayd谋. Art谋k daha esnek teknolojilere sahibiz ve bunlar yenilenebilir enerji 艧irketleriyle ba艧ar谋l谋 bir ortakl谋k olu艧turabilir."