365bet体育在线世界杯

Karadeniz’e k谋y谋s谋 olan Türkiye, Bulgaristan, Gürcistan, Romanya, Rusya ve Ukrayna taraf谋ndan 1996 y谋l谋nda imzalanan "Karadeniz’in Kirlili臒e Kar艧谋 Korunmas谋 ve 陌yile艧tirilmesi Stratejik Eylem Plan谋" do臒rultusunda, plan谋n imzaland谋臒谋 31 Ekim günü, "Uluslararas谋 Karadeniz Günü" olarak kutlan谋yor.

Bu kapsamda her y谋l yap谋lan etkinliklerle karadan, gemilerden ve atmosferden kaynaklanan kirlili臒e dikkat çekilerek, Karadeniz’in korunmas谋na yönelik fark谋ndal谋臒谋n art谋r谋lmas谋 amaçlan谋yor.

ODTÜ Deniz Bilimleri Enstitüsünün ara艧t谋rmalar谋na göre birçok çevresel faktörün tehdit etti臒i Karadeniz'de iklim de臒i艧ikli臒i kaynakl谋 deniz suyundaki 谋s谋nma derinlere ula艧maya ba艧lad谋.

Ara艧t谋rmalar谋nda elde ettikleri bulgular谋 AA muhabiri ile payla艧an Orta Do臒u Teknik Üniversitesi (ODTÜ) Deniz Bilimleri Enstitüsü Müdür Yard谋mc谋s谋 Prof. Dr. Mustafa Yücel,, bölgedeki en büyük sorunun iklim de臒i艧ikli臒i kaynakl谋 谋s谋nma oldu臒unu kaydetti.

"Derindeki 谋s谋nma yüzeydeki dinamikleri de臒i艧tiriyor"

Yücel, son 40 y谋ll谋k rakamlarla k谋yasland谋臒谋nda bu sonbaharda Karadeniz'de deniz yüzey suyu s谋cakl谋klar谋n谋 2 derece yüksek ölçtüklerini, as谋l önemli konunun ise s谋cakl谋臒谋n art谋k denizin içine sirayet etmesi oldu臒unu belirtti.

Yüzeyden 80-100 metre derinli臒e inildi臒inde bulunan so臒uk ara tabakay谋 Karadeniz'in önemli bir fiziksel özelli臒i olarak nitelendiren Yücel, "2000'li y谋llardan önce Karadeniz'de en dü艧ük s谋cakl谋klar bu ara tabakada olu艧ur, sonra a艧a臒谋ya inildikçe s谋cakl谋k artmaya devam ederdi. K谋艧谋n sular谋n so臒uyarak batmas谋yla beraber bu so臒uk ara tabaka olu艧urdu. Karadeniz'de yapt谋臒谋m谋z 3 boyutlu çal谋艧malar谋m谋z bize denizin içinde de 谋s谋nma oldu臒unu gösteriyor, so臒uk ara tabaka giderek 谋s谋n谋yor. Normalde 7,5-7,6 derece olan s谋cakl谋k, art谋k hangi mevsimde ölçersek ölçelim 8 derecenin alt谋na inmiyor. Ayr谋ca ekim ay谋 yüzey suyu s谋cakl谋k ortalamas谋 16 dereceden 18 dereceye ç谋km谋艧 durumda." dedi.

Denizin içindeki 谋s谋nman谋n, yüzeydeki dinamikleri de臒i艧tirdi臒ine dikkati çeken Yücel, so臒uk ara tabakan谋n bir fren görevi gördü臒ünü, gücü k谋r谋ld谋臒谋 zaman bu görevin ortadan kalkt谋臒谋n谋 ve bu durumun da yüzeyde s谋cakl谋klar谋n daha h谋zl谋 artmas谋na ve oksijenin azalmas谋na neden oldu臒unu bildirdi.

S谋cakl谋臒谋n artmas谋n谋n yabanc谋 istilac谋 türlerin denize daha h谋zl谋 adaptasyonuna da yol açabilece臒i uyar谋s谋nda bulunan Yücel, küresel 谋s谋nmayla beraber 谋s谋nan deniz suyunun, denizlerdeki biyojeokimyasal yap谋n谋n de臒i艧mesinden biyoçe艧itlili臒e ve kimyasal yap谋ya kadar birçok alanda etkiler olu艧turdu臒unu dile getirdi.

"Al谋nan önlemler olumlu sonuçlar veriyor"

Karadeniz'deki 谋s谋nman谋n Marmara Denizi'ni de etkileyece臒ine i艧aret eden Yücel, sözlerini 艧öyle sürdürdü:

"Karadeniz'in yüzeydeki ve içerisindeki 谋s谋nma, ak谋nt谋yla Marmara Denizi'ne daha s谋cak yüzey suyu olarak giri艧 yap谋yor ve bu denizin zararl谋 alg patlamalar谋 ile müsilaj olu艧umuna daha yatk谋n hale gelmesine neden oluyor. Bu 谋s谋nma nedeniyle y谋l sonundan itibaren zararl谋 alg patlamas谋 geri say谋m谋na girece臒iz ve nisan-may谋s ay谋 gibi pik yapaca臒谋n谋 görece臒iz. Bu hadiselerin aral谋k ve ocak aylar谋nda ba艧lama ihtimalinin yüksek oldu臒unu bulduk."

Yücel, 1994 y谋l谋nda Karadeniz'in k谋y谋da艧 ülkeleri taraf谋ndan imzalanan Bükre艧 Sözle艧mesi kapsam谋nda Karadeniz'deki kirlili臒e kar艧谋 bir komisyon kuruldu臒unu hat谋rlatarak, bu kapsamda taraf ülkelerin ald谋臒谋 önlemlerin ve Tuna Nehri k谋y谋s谋ndaki ülkelerin standartlar谋n谋n yükselmesinin olumlu sonuç verdi臒ini aktard谋.

Al谋nan önlemler sayesinde azot ve fosfor kirlili臒inin azald谋臒谋n谋, oksijensizlikte ise kötüye gidi艧in durdu臒unu anlatan Yücel, sözlerini 艧öyle tamamlad谋:

"Karadeniz'de al谋nan önlemlerle hasta komadan ç谋kar谋lm谋艧, azot ve fosfor de臒erleri inmi艧, oksijen ve hidrojen sülfür de臒erleri stabilize olmu艧 durumda. Ancak k谋y谋larda lokal kirlilik sorunlar谋n谋 biz bütün seferlerimizde buluyoruz, bunlar da yine lokal köpüklenme ve müsilaj olu艧umu gibi sonuçlara neden oluyor."