365betÌåÓýÔÚÏßÊÀ½ç±­

Okyanusların rengi iklim deÄŸiÅŸikliÄŸi etkisiyle yeÅŸile dönüyor

20.07.2023
ݲõ³Ù²¹²Ô²ú³Ü±ô

İngiltere ve ABD'den bilim insanlarının yaptığı çalışma, iklim deÄŸiÅŸikliÄŸinin okyanus ekosistemindeki besin dağılımını etkilemesi nedeniyle dünya okyanuslarının renginin giderek yeÅŸile döndüÄŸünü gösterdi.

İngiltere'deki Ulusal OÅŸinografi Merkezi ile ABD'deki Massachusetts Teknoloji Enstitüsü (MIT), Oregon Eyalet Üniversitesi ve Maine Üniversitesi’nden akademisyenler, ABD Havacılık ve Uzay Ajansı'nın (NASA) 2002 yılında yörüngeye fırlattığı Aqua Uydusu’ndaki MODIS isimli sensörden elde ettikleri 20 yıllık verilerden yola çıkarak okyanusların renginde yaÅŸanan deÄŸiÅŸimi inceledi.

AraÅŸtırma sonucunda dünya okyanuslarının renginin giderek yeÅŸile dönmeye baÅŸladığı ve bu deÄŸiÅŸimin, okyanus yüzeyinin yüzde 56'sında ve çoÄŸunlukla 40 derece güney ve 40 derece kuzey enlemleri arasındaki sularda gerçekleÅŸtiÄŸi saptandı.

Okyanusların birçok nedenden dolayı renk deÄŸiÅŸtirebildiÄŸi bilgisinin paylaşıldığı çalışmada, okyanus derinliklerindeki besin maddelerinin, yeÅŸil klorofil pigmentleri barındıran devasa planktonları beslemesinin bu nedenlerden biri olduÄŸuna deÄŸinildi.

Bilim insanları, okyanus yüzeyinden geri yansıyan güneÅŸ ışığının dalga boyundan yola çıkılarak okyanus içerisinde ne kadar klorofil olduÄŸunun ve dolayısıyla okyanuslarda ne miktarda plankton ve alg gibi canlı organizma bulunduÄŸunun tahmin edilebileceÄŸini vurguladı.

Yüzey sularındaki klorofil miktarının yıldan yıla doÄŸal olarak deÄŸiÅŸebileceÄŸini göz önünde bulunduran araÅŸtırmacılar, bu doÄŸal dalgalanmaya iklim deÄŸiÅŸikliÄŸinin etkisinin ne olduÄŸunun anlaşılması için renk uydu sensörlerinden elde edilen verilerin yanı sıra destekleyici çalışmalara da yöneldi.

Gözlemler ve model sonuçları eÅŸleÅŸti

Söz konusu deÄŸiÅŸimin iklim deÄŸiÅŸikliÄŸiyle baÄŸlantılı olup olmadığını anlamak için, yapılan gözlemler, deniz ekosistemlerinin atmosferde artan sera gazı seviyelerine nasıl tepki verebileceÄŸini simüle eden bir modelin sonuçlarıyla karşılaÅŸtırıldı. Gözlemlenen deÄŸiÅŸiklikler modeldekilerle eÅŸleÅŸti.

AraÅŸtırmada görevli bilim insanları, daha sonra artan sera gazı seviyelerinin renk deÄŸiÅŸimine nasıl yol açabileceÄŸi sorusuna ve artan deniz suyu sıcaklıklarının böyle bir etkiye yol açıp açamayacağı ihtimali üzerine odaklandı. Yapılan çalışmalar sonucu, artan deniz yüzeyi sıcaklıklarının, bu duruma doÄŸrudan deÄŸil dolaylı etki yaptığına dikkat çekildi.

AraÅŸtırmacılar bu deÄŸiÅŸimin daha çok besinlerin okyanustaki dağılımıyla ilgili olabileceÄŸini, yüzey suları ısındıkça okyanusun üst katmanlarının daha tabakalı hale geldiÄŸini ve bunun da besinlerin yüzeye çıkmasını zorlaÅŸtırdığını iÅŸaret etti.

Çalışmanın sonunda, okyanustaki besinlerde yaÅŸanan deÄŸiÅŸimin, onlarla beslenen ve yeÅŸil klorofil pigmentleri barındıran planktonların dağılımını etkileyebileceÄŸi, bu durumun okyanus ekosistemindeki dağılıma etki edebileceÄŸi ve bu faktörlerin de bir bütün olarak suyun rengini deÄŸiÅŸtirebileceÄŸi aktarıldı.

"İklim deÄŸiÅŸikliÄŸi okyanus ekosistemleri için önemli riskler taşıyor"

AraÅŸtırma grubunun lideri ve İngiltere Ulusal OÅŸinografi Merkezi’nde görevli okyanus bilimci Dr. B.B. Cael, AA muhabirine, çalışmada yer alan uzmanlardan Stephanie Henson, Stephanie Dutkiewicz, Kelsey Bisson and Emmanuel Boss'un daha önce iklim deÄŸiÅŸikliÄŸinin okyanus planktonları üzerindeki etkisinin uydular aracılığıyla gözlemlenip gözlemlenmeyeceÄŸini tartıştığı makaleler bulunduÄŸunu söyledi.

Hem bu makalelerin hem de MODIS-Aqua uydusunun ortaya koyduÄŸu veri setinin kendisini ve diÄŸer araÅŸtırmacıları bu çalışmayı yapmaya yönlendirdiÄŸini ifade eden Cael, araÅŸtırmanın sonuçları hakkında ÅŸu deÄŸerlendirmeleri yaptı:

"Åžimdilik, bu noktada gördüÄŸümüz deÄŸiÅŸikliklerin dünyanın geleceÄŸi hakkında ne söylediÄŸini ifade etmek zor olsa da iklim deÄŸiÅŸikliÄŸinin okyanus ekosistemleri için önemli riskler taşıdığı oldukça iyi anlaşıldı. SunduÄŸumuz kanıtlar, deÄŸiÅŸimin zaten baÅŸladığını gösteriyor. Bu da bu kritik risklerin düÅŸünüldüÄŸünden daha erken zamanda sorunlar oluÅŸturabileceÄŸi anlamına gelebilir."

KATEGORİDE ÖNE ÇIKANLAR