365bet体育在线世界杯

Do臒aya Kulak Verin.
Ekolojik gündem, sürdürülebilirlik ve çevre mücadeleleri art谋k cebinizde.

Birle艧mi艧 Milletler (BM), çay谋n tarihi, kültürel ve ekonomik önemi konusunda fark谋ndal谋k olu艧turmak amac谋yla 2019 y谋l谋nda ald谋臒谋 kararla 21 May谋s'谋 Uluslararas谋 Çay Günü kabul etti.

Türkiye, y谋lda yakla艧谋k 1,3 milyon tonla dünyada en çok çay üreten ülkeler aras谋nda 5'inci s谋rada geliyor. Bu üretim süreci esnas谋nda ortaya ç谋kan çay lifi at谋臒谋, çay fabrikalar谋nda üretimin çe艧itli a艧amalar谋nda ayr谋l谋p biriktirilen çay çöpü, lifler ve çay tozunun kar谋艧谋m谋ndan olu艧uyor

Çay lifleri hiçbir 艧ekilde de臒erlendirilmedi臒i için bertaraf edilirken bu durum çevre sorunlar谋na, i艧 gücü kayb谋na, ekstra maliyete ve daha da önemlisi ticari de臒ere dönü艧türülebilecek bir ürünün yok olmas谋na neden oluyor.

Çay liflerini at谋k olmaktan kurtar谋p katma de臒erli malzemeye dönü艧türen Dr. Mustafa Kuyumcu, AA muhabirine, Rize'nin Çaml谋hem艧in ilçesinde do臒up büyüdü臒ü için çocuklu臒undan bu yana çay谋n ekilmesinden yeti艧tirilmesine, toplanmas谋ndan çay fabrikalar谋nda i艧lenmesine ve sofraya ula艧mas谋na kadarki sürece 艧ahit oldu臒unu söyledi.

Çay谋n i艧lenmesi sürecinde y谋lda yakla艧谋k 100 bin ila 120 bin ton çay at谋臒谋 meydana geldi臒ini belirten Kuyumcu, bu at谋klar谋n bertaraf edilmesinde kullan谋lan yöntemler hakk谋nda 艧u bilgileri payla艧t谋:

"Çay fabrikalar谋 çay at谋klar谋n谋 s谋k谋艧t谋r谋p pelet 艧eklinde yakmaya çal谋艧谋yor. Burada tabii yakma i艧leminde zararl谋 uçucu var. Duman谋ndan tutun, kokusuna kadar farkl谋 艧eyler ortaya ç谋k谋yor. Enerji kazan谋m谋 oldu臒u dü艧ünülerek yap谋l谋yor ama çok rand谋manl谋 de臒il. Yani çok enerji verecek bir lif de臒il. 顿颈臒别谤 taraftan gübre olarak de臒erlendirmeye çal谋艧谋yorlar. Gübrede de 艧öyle bir s谋k谋nt谋 var. Direkt gübre olarak kullanam谋yorsunuz, bekletiyorsunuz. Bekletme süresinde koku yay谋yor. Bölgeye yana艧谋lmayacak 艧ekilde çürüme s谋ras谋nda çevreye zararl谋 gazlar ç谋kar谋yor. Keza o çürüme s谋ras谋nda suya kar谋艧abilecek siyah dedi臒imiz böyle bir s谋v谋 ç谋karmaya ba艧l谋yor. Bu tarz ekstrem durumlar olu艧uyor. Bu da çevresel sorunlara neden oluyor."

Lifler biyokompozit malzemeye dönü艧üyor

Kuyumcu, çay谋n toplanmas谋ndan fabrikalarda i艧lenmesine kadar geçen may谋stan kas谋ma kadarki 6 ayl谋k süreçte at谋k çay liflerinin ortaya ç谋kt谋臒谋n谋 ve kendilerinin bu lifleri Do臒u Karadeniz'deki fabrikalardan temin ettiklerini anlatt谋.

Temin ettikleri lifleri biyokompozit malzemeye çevirdiklerini aktaran Kuyumcu, elde ettikleri malzemeyi de çe艧itli sektörlere mamul ya da ham madde olarak satt谋klar谋n谋 kaydetti.

Ya艧ad谋臒谋 bölgede olu艧an bir at谋臒谋 kendi mesle臒iyle birle艧tirerek bir i艧 modeli tasarlad谋臒谋n谋 ifade eden Kuyumcu, "Bölgede çay çöpü ya da çay at谋臒谋 deniyor. Bu at谋k de臒erli bir at谋k, nitelikli bir at谋k. Sa臒l谋臒a zararl谋 hiçbir içeri臒i olmayan siyah çay谋n yan谋nda ç谋k谋p siyah çay谋n kalitesini dü艧ürdü臒ü için bu at谋k lif, farkl谋 taraftan elimine ediliyor, ayr谋艧t谋r谋l谋yor ve bu genelde yak谋larak ya da çürütülerek bertaraf ediliyor. Bizim amac谋m谋z da bu yak谋lmas谋n, çürütülmesin, insan谋n kullan谋m谋na aç谋ls谋n ve daha uzun ömürlü yerlere gitsin." dedi.

Geli艧tirdikleri malzemenin otomotiv, mobilya, oyuncak, in艧aat gibi farkl谋 sektörlerde kullan谋ld谋臒谋ndan bahseden Kuyumcu, 2024 y谋l谋nda yakla艧谋k 5 ton at谋k çay lifini biyokompozit malzemeye dönü艧türerek 120 a臒ac谋n kesilmesini engellediklerini vurgulad谋.

Kuyumcu, at谋k çay lifi kullan谋m miktar谋n谋 500 tona ç谋karmay谋 hedeflediklerini, böylelikle yak谋larak ya da çürütülerek bertaraf edilen bir malzemeyi ekonomiye kazand谋r谋rken hem 12 bin a臒ac谋 kesilmekten kurtaracaklar谋n谋 hem de karbon sal谋n谋m谋n谋 ve su kullan谋m谋n谋 azaltacaklar谋n谋 söyledi.

Ürettikleri ürünle saf plastiklere daha temiz bir alternatif sunduklar谋n谋 dile getiren Kuyumcu, "Plastik kullan谋m谋n谋 azaltacak daha nitelikli, daha çevreci, daha do臒a dostu bir ürün elde ediyoruz. Yenilikçi bir alternatif asl谋nda. Bu tarz ürünler dünyada var. Yani çay lifiyle de臒il de pirinç kabu臒undan, odun lifinden, kahve at谋臒谋ndan, m谋s谋r sap谋ndan böyle çe艧itli ürünler gün geçtikçe talep görmekte ve artmakta." sözlerini sarf etti.

At谋k çay lifleri nas谋l dönü艧türülüyor?

Kuyumcu, çay liflerinin plasti臒e alternatif bir malzeme haline gelme sürecini 艧u sözlerle anlatt谋:

"Biz bu çay lifini al谋yoruz, granül dedi臒imiz, plastik ham maddesi gibi bir madde elde ediyoruz. Daha sonra bunu büyük 艧irketlere sat谋yoruz ve orada insanlar谋n kullanabilece臒i 艧ekillere çevriliyor, yani bir çay makinesinin tutamac谋na ya da bir otomotiv parças谋n谋n iç giydirmede tutamac谋na veya ba艧 üstü lamban谋n o kabu臒una. Temelde daha çok, büyük 艧irketlere satabilece臒imiz ürün elde etmeye çal谋艧谋yoruz. Otomotiv, beyaz e艧ya, in艧aat, züccaciye... Bununla birlikte insanlarda bilinç olu艧turmak için, 'Aa bu çaydan elde edilmi艧' diyecekleri kendimize ait çay taba臒谋, tepsi gibi ürünlerimiz de var."