

DoÄŸaya Kulak Verin.
Ekolojik gündem, sürdürülebilirlik ve çevre mücadeleleri artık cebinizde.
Orta Asya'da en önemli su kaynaklarının başında gelen Tanrı Dağı'ndaki buzullardan doÄŸan çok sayıda nehir ve gölde bulunan paha biçilemez temiz ve tatlı su rezervleri bulunuyor.
Su kaynakları, her ülkede olduÄŸu gibi °Ä±°ù²µÄ±³ú¾±²õ³Ù²¹²Ô'da da sosyoekonomik sürdürülebilir kalkınmayı, gıda ve enerji güvenliÄŸi ile ekosisteminin korunmasını saÄŸlıyor.
Son yıllarda aşırı sıcak hava dalgasıyla karşı karşıya kalan bu ülkelerde, kuraklığın yoÄŸunlaÅŸmaya baÅŸladığı görülüyor.
°Ä±°ù²µÄ±³ú¾±²õ³Ù²¹²Ô'da iklim deÄŸiÅŸikliÄŸinin yıllık zararının ortalama 30-50 milyon dolar olduÄŸu tahmin ediliyor. Gelecekte, mevcut eÄŸilimler devam ederse bu rakamın 1 milyar dolara ulaÅŸması mümkün.
Su kaynaklarının yetersizliÄŸi ve verimsiz kullanımı maddi zarara yol açıyor
°Ä±°ù²µÄ±³ú¾±²õ³Ù²¹²Ô Güvenlik Konseyi BaÅŸkanı Marat İmankulov, bilim insanlarının bulgu ve öngörülerine atıfta bulunarak Orta Asya ülkelerinin, su kaynaklarının yetersizliÄŸi ve verimsiz kullanımı nedeniyle su kaybı yaÅŸadığını belirtti.
İmankulov, bu durumun böyle devam etmesinin ekonomik göstergelerde ve vatandaÅŸların gelir düzeyinde olumsuz etkileri olacağı deÄŸerlendirmesinde bulundu.
Tarımda kullanılan su kaynaklarına olan ihtiyacın 2030 yılına kadar yüzde 30 artabileceÄŸi yönünde tespit ve öngörüler olduÄŸunu aktaran İmankulov, su kıtlığı sonucunda enerji sektöründe, gıda ve sıhhi epidemiyolojik güvenliÄŸin saÄŸlanmasında durumun kaçınılmaz olarak daha da karmaşık hale gelebileceÄŸini söyledi.
İmankulov, bölgenin su temini sorunlarına yetkin ve zamanında bir çözüm bulunması gerektiÄŸini ifade etti.
"Uluslararası platformlarda birleşmemiz gerekiyor"
°Ä±°ù²µÄ±³ú¾±²õ³Ù²¹²Ô Meclis BaÅŸkanlığına baÄŸlı İklim DeÄŸiÅŸikliÄŸi BaÄŸlamında Sürdürülebilir Kalkınma Konseyi SekreterliÄŸi BaÅŸkanı Kulira Kubatova, su sorunlarına dikkati çekmek için Orta Asya'daki ülkelerin uluslararası platformlarda birleÅŸmesi gerektiÄŸini söyledi.
Bölge ülkelerinin su sorunu konusunda ortak hareket etmesi gerektiÄŸini dile getiren Kubatova, "Kazakistan her yıl Aral Gölü'nü kurtarmaktan bahsediyor, buzullardan bahsediyor, Özbekistan su kaynaklarından bahsediyor. Dolayısıyla sorunlarımızı birleÅŸtirmemiz ve tek bir Orta Asya bölgesi olarak uluslararası platformlarda ortak bir cephe olarak hareket etmemiz, ortak sorunlarımıza dikkat çekmemiz gerekiyor." ifadesini kullandı.
"Bölgenin su sorunlarını çözme zamanı geldi"
Uluslararası İliÅŸkiler Uzmanı Baykadam Kuramayev, °Ä±°ù²µÄ±³ú¾±²õ³Ù²¹²Ô ve Tacikistan sınır sorunlarını çözdükten sonra bu ülkelerin su sorunlarını çözme ve ortak faydada buluÅŸma zamanının geldiÄŸini söyledi.
Kuramayev, deÄŸiÅŸen iklim koÅŸulları nedeniyle su kaynaklarının sürekli azaldığını, suyun adil dağıtımı ve verimli kullanımı konusunun her geçen yıl daha da önem kazandığını dile getirdi.
Afganistan'ın Kuştepe Su Kanalı Projesi inşaatı tartışmaları beraberinde getiriyor
Güvenlik Uzmanı Nurlan Dosaliyev, uluslararası uzmanlara göre, Afganistan'da KuÅŸtepe Su Kanalı Projesi'nin hayata geçirilmesinin bölgedeki jeopolitik durumu daha da kötüleÅŸtirebileceÄŸini ve Orta Asya ülkeleriyle Afganistan arasında anlaÅŸmazlıklara yol açabileceÄŸini ileri sürdü.
Dosaliyev, bu durumun kuraklığın sonuçlarıyla mücadele için koordineli tedbirlerin hızla geliÅŸtirilmesinin gerekliliÄŸini ortaya koyduÄŸunu belirterek, "5-6 yıl içinde Orta Asya'da iklim alanında geri dönüÅŸü olmayan süreçler baÅŸlayabilir, 20-25 yıl içinde topraklarımız sürekli kuraklık kuÅŸağına girebilir. İşte buna hazırlıklı olmanız gerekiyor. Bu ülkemize yaklaÅŸan tehlikeli bir düÅŸmandır. Aynı zamanda ülkemizin ve bölgedeki komÅŸularımızın toprakları, yerlerinden edilen iklim mültecilerinin nüfuz alanına girebilir." diye konuÅŸtu.
Ekonomilerin büyümesi bölgesel su kaynaklarının tüketimini artırıyor
Ülkede çeÅŸitli alanlardaki uzmanları bir araya getiren Oy Ordo Uzman GiriÅŸimleri Merkezi BaÅŸkanı İgor Åžestakov, bölgede ekonomik beklentilerin ve yatırımların artmasıyla bölgesel su kaynaklarının tüketiminin tetiklendiÄŸini ifade etti.
Suyun adil dağıtımı konusunun etkili devletlerarası iÅŸbirliÄŸini gerekli kıldığını ve bunun da bölgesel güvenlik gündemini doÄŸrudan etkilediÄŸini ifade eden Åžestakov, bu alanda Orta Asya ülkelerinin su diplomasisi ve uluslararası iÅŸbirliÄŸi konularına odaklanması gerektiÄŸini kaydetti.