365betÌåÓýÔÚÏßÊÀ½ç±­

Türk bilim insanları atık pet ÅŸiÅŸelerinden yapay sindirim mekanizması geliÅŸtirdi

15.01.2025
°­²¹³ó°ù²¹³¾²¹²Ô³¾²¹°ù²¹ÅŸ

Akademisyenler, küçük ve büyükbaÅŸ hayvanların besinleri ne kadar sürede sindirdiÄŸini, midelerinde ne kadar gaz oluÅŸtuÄŸunu ölçmek için kullanılan ve yurt dışından 3 bin 500 liraya ithal edilen tüplerin yerine atık pet ÅŸiÅŸeleriyle mekanizma geliÅŸtirdi.

°­²¹³ó°ù²¹³¾²¹²Ô³¾²¹°ù²¹ÅŸ Sütçü İmam Üniversitesi (KSÜ) Ziraat Fakültesi ÖÄŸretim Üyeleri Prof. Dr. Adem Kamalak ve Doç. Dr. ÇaÄŸrı Özgür Özkan, geviÅŸ getiren hayvanlarda sindirim süreciyle oluÅŸan gazların ölçümünü takip etmek için kullanılan ve ithal edilen cam şırıngaların kullanımı yerine daha ekonomik sistem geliÅŸtirmek için çalışma baÅŸlattı.

Kamalak ve Özkan, tanesi yaklaşık 3 bin 500 liraya ithal edilen şırıngaların yerine atık pet ÅŸiÅŸeleri kullanarak 100 liraya yapay sindirim saÄŸlayacak mide sistemini kurmayı baÅŸardı.

Laboratuvar ÅŸartlarında gerekli testleri yapan akademisyenler, oluÅŸturulan yeni sistemde çeÅŸitli yem örneklerini deneyerek hangi yemin ne kadar sürede sindirilebildiÄŸini ve hayvanın midesinde oluÅŸan metan gazını ölçebiliyor.

"Tüm dünyayla paylaÅŸmaya hazırız"

KSÜ Rektörü Prof. Dr. Alptekin Yasım, AA muhabirine, küçük ve büyükbaÅŸ hayvanların besinleri ne kadar sürede tüketebileceÄŸini ölçmek için kullanılan tüplerin yaklaşık 3 bin 500 liraya ithal edildiÄŸine dikkati çekti.

TÜBİTAK desteÄŸiyle hayata geçirdikleri projeyle atık ÅŸiÅŸeler kullanarak sistem kurduklarını aktaran Yasım, "Akademisyenlerimiz yapmış oldukları çalışmayla 100 lira gibi maliyete denk gelen atık pet ÅŸiÅŸelerle bu sistemi oluÅŸturdu. Hem çevreci hem de daha ucuz olan bu sistemi daha da geliÅŸtirerek önce kendi ülkemizde, daha sonra tüm dünyayla paylaÅŸmaya hazırız." diye konuÅŸtu.

Yapay sindirim mekanizması

KSÜ Ziraat Fakültesi ÖÄŸretim Üyesi Doç. Dr. Özkan da ithal edilen "İn vitro göz ölçüm sistemi"ne alternatif olarak geliÅŸtirdikleri sistemin kusursuz çalıştığını söyledi.

Oluşturdukları sistemin ithal edilenden 35 kat daha ekonomik ve kapsamlı olduğundan bahseden Kamalak, şunları kaydetti:

"KSÜ olarak birçok deneye ve TÜBİTAK baÅŸarılarına imza atıyoruz. Bunlardan bir tanesi de atık pet ÅŸiÅŸelerinden yapay sindirim mekanizması oluÅŸturmak oldu. Hayvancılıkta en deÄŸerli unsurlardan bir tanesi yemlerin kullanımıdır. GeviÅŸ getiren hayvanların yemleri ne kadar sürede sindirdiÄŸi ve midede oluÅŸan gaz miktarı çok önemli. Bunun ölçümünü saÄŸlamak için 'İn vitro' ve 'İn vivo' testlerini yapıyoruz. Ancak 'İn vivo' ÅŸartlarda yapılan testler çok pahalı ve zor olduÄŸu için çoÄŸunlukla 'İn vitro' ÅŸartlarda testler yapılmakta. GeviÅŸ getiren hayvan beslemede 'Menke gaz üretim tekniÄŸi', bunların en başında gelen tekniktir. Atık pet ÅŸiÅŸelerle hazırladığımız ve TÜBİTAK'a sunduÄŸumuz yapay sindirim sistemi, Menke gaz üretim tekniÄŸine alternatif sistem oldu."

GeliÅŸtirdikleri sistemle 1 cam şırınga maliyetine yaklaşık 30-35 "İn vitro" test sistemi kurabildiklerini vurgulayan Özkan, ithal edilen sistemin yüksek maliyetli olması ve cam şırınganın kulanım hacminin az olması nedeniyle bazı katkı maddelerinin analizlerinin mümkün olmadığı, bu nedenle istedikleri verimi alamadıklarına iÅŸaret etti.

Özkan, "Laboratuvar ÅŸartlarında yapılan testlerde cam şırıngalar çok çabuk kırılabiliyor. Bunun yerine 1 veya 2 litrelik atık pet ÅŸiÅŸelerini inkübatör ve kollektör ÅŸeklinde iki bölüm oluÅŸturarak yemleri bunların içerisine atıyoruz ve yurt dışından ithal ettiÄŸimiz cam tüplerle yaptığımız testlerle aynı sonucu alıyoruz. Ayrıca, cam tüplerde 0,2 veya 0,5 gramlık testler gerçekleÅŸtirebiliyorduk fakat pet ÅŸiÅŸelerden geliÅŸtirdiÄŸimiz bu sistemle çok daha fazla örneklerle çalışma imkanı yakalayabiliyoruz. Bu da bizim doÄŸruluk payımızı artırıyor." ifadelerini kullandı.

KATEGORİDE ÖNE ÇIKANLAR