365bet体育在线世界杯

Evsel ve endüstriyel at谋k sular谋n do臒ru yönetilmemesi ve at谋k sular谋n tam ar谋t谋lmadan denize de艧arj edilmesi denizlerdeki azot, fosfor yükünü art谋rarak kirlili臒e ve müsilaj olu艧umuna neden olurken bu durum deniz ekosistemlerine ciddi zararlar verebiliyor.

Birincil, ikincil ve üçüncül olarak s谋n谋fland谋r谋lan at谋k su ar谋tma tesislerinde, birincil s谋n谋fta fiziki ar谋tma veya di臒er ad谋yla ön ar谋tma yap谋larak at谋k sudaki büyük parçalar, ya臒lar, kum, küçük tekstil parçalar谋, at谋k ka臒谋tlar, plastik gibi maddeler ayr谋l谋yor. Biyolojik ya da kimyasal ya da her ikisinin birlikte kullan谋ld谋臒谋 sistemler ise ikincil ar谋tma olarak s谋n谋fland谋r谋l谋yor. Bu s谋n谋fta evsel ve kentsel at谋k sularda biyolojik, endüstriyel sularda ise kimyasal i艧lem uygulan谋yor. Üçüncül olarak s谋ralanan ileri biyolojik at谋k su ar谋tma tesisleri ise at谋k suyu, ar谋tmada en iyi seviyeye getirmek için kullan谋l谋yor.

Bunlar谋n d谋艧谋nda kalan ve s谋f谋r at谋k mant谋臒谋 ile çal谋艧an modern ar谋tma tesisleri ise suyu temizleyen sistemler olmaktan öteye giderek at谋klar谋 geri kazanan ve enerji üreten tesisler olarak çal谋艧谋yor.

At谋k su ar谋tmadaki farkl谋 yöntemler ve ileri biyolojik ar谋tman谋n ekosistem üzerindeki önemine ili艧kin AA muhabirinin sorular谋n谋 yan谋tlayan Dokuz Eylül Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Dekan谋 ve Çevre Mühendisli臒i Bölümü Çevre Teknolojileri Ana Bilim Dal谋 Ö臒retim Üyesi Prof. Dr. Azize Ayol, sisteme gelen at谋k suyun evsel, kentsel, endüstriyel olma özelli臒ine ba臒l谋 olarak ar谋tma yöntemlerinin farkl谋la艧t谋臒谋n谋 kaydetti.

"Ar谋tma i艧lemi hangi süreçlerden geçiyor"

陌leri ar谋tma sistemlerinin biyolojik, kimyasal, adsorpsiyon prosesleri veya membran sistemleri 艧eklinde olabilece臒ini ve bu süreçlerin at谋k suyun kalitesini en yüksek seviyeye getirmek için kullan谋ld谋臒谋n谋 aktaran Ayol, ar谋tma sürecini 艧öyle özetledi:

"Kentsel, evsel at谋k su kayna臒谋n谋 önce fiziksel ar谋tmadan geçiriyoruz, 谋zgaralarda bu kat谋 iri partikülleri tutuyoruz. Sonras谋nda içindeki kumu tutuyoruz ve biyolojik ar谋tmaya al谋yoruz. 陌艧te burada azotu, fosforu giderecek ileri ar谋tma yöntemlerini uygulamam谋z gerekiyor ya da membran biyoreaktörler gibi daha ileri biyolojik ar谋tma sistemleriyle suyu çok iyi kalitede ar谋tmam谋z gerekiyor. Ondan sonra suyu e臒er kriterleri sa臒l谋yorsa tar谋msal sulamada, park ve bahçe sulamada ya da farkl谋 amaçla kullanmam谋z mümkün oluyor, yani istersek suyun içerisindeki bütün kirleticileri ar谋tabiliriz."

Biyolojik at谋k su ar谋tma sistemlerini, at谋k sulardaki organik maddeleri ve nutrientleri (besin maddelerini) mikroorganizmalar vas谋tas谋yla giderme 艧eklinde tan谋mlayan Ayol, "Oksijenli ortamda ya艧ayan mikroorganizmalar taraf谋ndan ar谋t谋m sa臒land谋臒谋nda aerobik biyolojik ar谋tma, oksijensiz ortamda ya艧ayabilen mikroorganizmalar taraf谋ndan yap谋ld谋臒谋nda anaerobik ar谋tma, hem oksijenli hem de oksijensiz ortamda ya艧ayabilen mikroorganizmalar taraf谋ndan yap谋ld谋臒谋nda ise anoksik ar谋tma olarak adland谋r谋labilir. 陌leri biyolojik ar谋tma sistemleri, farkl谋 konfigürasyonlarda tasarlanmakta ve i艧letilmektedir." dedi.

"Endüstriyel at谋k sular ar谋t谋larak tekrar fabrika içinde kullan谋labilir"

Endüstriyel at谋k sularda ön ar谋tma i艧lemlerinin mutlaka uygulanmas谋 gerekti臒ini, at谋k suyun durumuna göre ya臒 tutucu eklenebilece臒ini ve dü艧ük pH seviyeleri için nötralizasyon i艧lemi yap谋labilece臒ini belirten Ayol, bu i艧lemlerin ard谋ndan suyun kimyasal veya biyolojik ar谋tma süreçlerinden geçirilerek filtrasyon mekanizmalar谋yla güçlendirilmi艧 ileri ar谋tma sistemleri sayesinde tekrar fabrika içinde kullan谋labilece臒inin alt谋n谋 çizdi.

Kentin içinde yer alan endüstriyle tesislerin at谋k sular谋n谋n da, tam ar谋tma ya da kanalizasyona de艧arj standartlar谋n谋 sa臒layacak bir ön ar谋tmadan geçmesi gerekti臒ini vurgulayan Ayol, s谋n谋r de臒erleri sa臒layacak 艧ekilde ar谋tt谋ktan sonra suyun kanalizasyon 艧ebekesine verilebilece臒ini anlatt谋.

Deniz k谋y谋s谋nda bulunan tesislerde, at谋k suyun denize b谋rak谋lmadan önce ileri ar谋tma i艧lemlerinden geçirilmesi gerekti臒ine i艧aret eden Ayol, "Çok iyi ar谋t谋lm谋艧 su, derin deniz de艧arj谋nda, özel difüzör sistemleriyle belirli bir derinlik ve mesafeye ta艧谋narak deniz ekosistemine minimum zarar verecek 艧ekilde b谋rak谋lmal谋d谋r. Böylece ar谋t谋lm谋艧 su, derin denizde daha fazla seyrelebilir. Buna kar艧谋l谋k yüzeysel de艧arj谋n kesinlikle yap谋lmamas谋 gerekiyor çünkü su yüzeyde yeterince seyrelemez." diye konu艧tu.

Tar谋mda a艧谋r谋 gübre kullan谋m谋 sonucu toprak ve su kaynaklar谋n谋n azot ve fosfor kirlili臒ine maruz kald谋臒谋ndan bahseden Ayol, ileri biyolojik ar谋tma yöntemleriyle tar谋mdan dönen sular谋n içeri臒inin kontrol edilebilece臒ini ve su kaynaklar谋na kar谋艧madan önce güvenli hale getirilebilece臒ini ifade etti.

"Denize b谋rak谋lan azot ve fosfor müsilaj olu艧umunu tetikliyor"

Azot ve fosforun ar谋t谋lmadan denize b谋rak谋lmas谋n谋n müsilaj olu艧umunu tetikledi臒i uyar谋s谋nda bulunan Ayol, "Azot ve fosfor deniz ekosisteminde a艧谋r谋 plankton art谋艧谋na neden olan besin maddeleridir. Plankton hem bunlar谋 tüketerek ço臒al谋r hem de ço臒ald谋kça oksijen tüketimi artar ve sudaki oksijeni tüketir, sucul ya艧am谋 tehdit eder. Marmara Denizi'ndeki kirlili臒in, müsilaj谋n önlenmesi için ileri biyolojik ar谋tma sistemlerinin yayg谋nla艧t谋r谋lmas谋, azot ve fosforun sudan tamamen uzakla艧t谋r谋lmas谋 gerekir." de臒erlendirmesini payla艧t谋.

Evsel ve endüstriyel at谋k sular谋n azot ve fosfor aç谋s谋ndan büyük bir kaynak oldu臒una de臒inen Ayol, ticari gübreler, hayvansal at谋klar ve ar谋tma çamurlar谋n谋n önemli azot ve fosfor kayna臒谋 olarak de臒erlendirilip geri kazan谋lmas谋n谋n büyük bir f谋rsat sundu臒una, ayr谋ca ar谋tma çamurlar谋ndan enerji üretimi sa臒lanabilece臒ine dikkati çekti.

Ayol, sözlerini 艧öyle tamamlad谋:

"At谋k su ar谋tma tesisleri art谋k sadece su ar谋tan sistemler de臒il, s谋f谋r at谋k mant谋臒谋yla çal谋艧an yap谋lar olarak görülmelidir. S谋f谋r at谋k ve s谋f谋r de艧arj konsepti do臒rultusunda çal谋艧an modern tesislerde, at谋k sudan azot ve fosfor geri kazan谋larak tar谋msal gübre üretiminde kullan谋labilir, ar谋tma çamurlar谋ndan enerji elde edilebilir ve su tekrar proseslerde kullan谋labilir hale getirilebilir. Bu tesisler sayesinde ar谋tma süreçleri çevresel yük olmaktan ç谋k谋p ekonomik ve sürdürülebilir çözümler sunan sistemlere dönü艧ür."