365bet体育在线世界杯

Avrupa Çevre Ajans谋'n谋n verilerine göre tekstil sektörü, 2020'de su ve arazi kullan谋m谋n谋n üçüncü büyük kayna臒谋 olurken, ayn谋 y谋l 1 Avrupa Birli臒i (AB) vatanda艧谋n谋n giysi ve ayakkab谋 ihtiyac谋n谋n sa臒lanmas谋 için yakla艧谋k 9 metreküp su, 400 metrekare arazi ve 391 kilogram ham madde kullan谋ld谋.

Sentetik ürünlerin y谋kanmas谋, her y谋l yar谋m milyon tondan fazla mikroplasti臒in okyanuslarda birikmesine yol açarken tekstil sektörünün neden oldu臒u çevresel etkilerin azalt谋lmas谋n谋 ve harcanan suyun geri kazan谋larak tekrar kullan谋lmas谋n谋 sa臒layacak ileri teknolojik at谋k su ar谋tma yöntemlerinin önemi her geçen gün art谋yor.

Bu alanda kullan谋lan yöntemlerden biri olan membran teknolojileri hakk谋nda AA muhabirine bilgi veren 陌蝉迟补苍产耻濒 Teknik Üniversitesi (陌TÜ) Rektörü ve Prof. Dr. Dincer Topac谋k Ulusal Membran Teknolojileri Ara艧t谋rma Merkezi (MEM-TEK) Müdürü  Koyuncu, Türkiye'de ki艧i ba艧谋na dü艧en y谋ll谋k su tüketiminin yakla艧谋k 1350 metreküp seviyesinde bulundu臒unu ve bunun 1000 metreküpe dü艧mesi halinde Türkiye'nin su fakiri bir ülke olaca臒谋n谋 söyledi.

Sanayide tüketilen suyun yakla艧谋k yüzde 20'sinin tekstil sektöründen kaynakland谋臒谋n谋 belirten Koyuncu, "Sektörde 2023'te yakla艧谋k 160 milyon metreküp su tüketilmi艧. Bu da yakla艧谋k 160 milyon metreküp civar谋nda at谋k su olu艧tu demektir. Son 5 y谋lda yakla艧谋k 800 milyon metreküp civar谋nda su tüketimi ve at谋k su olu艧umunun söz konusu oldu臒unu söyleyebiliriz. Ülkemizde tekstil sektörü en çok su tüketen ikinci endüstri konumunda." diye konu艧tu.

"Mikroplastikler biyolojik, konvansiyonel veya kimyasal ar谋tmada ar谋t谋lam谋yor"

Suyun sürdürülebilirli臒i için yeni su kaynaklar谋 olu艧turulmas谋 gerekti臒ini ve bu kaynaklar谋n deniz suyunun ar谋t谋lmas谋 ya da çok su harcanan endüstrilerde at谋k sular谋n ar谋t谋larak tekrar kullan谋lmas谋yla elde edilebilece臒ini vurgulayan Koyuncu, tekstil sektöründe suyun en çok harcand谋臒谋 a艧amalar谋 艧öyle s谋ralad谋:

"Tekstilde tabii boyama yap谋l谋yor. Boyamadan sonra y谋kama prosesleri var. Buralarda özellikle y谋kama k谋s谋mlar谋nda ciddi miktarda su tüketiliyor. Bir de esas at谋k su kirlili臒inin yüksek oldu臒u ilk ön i艧lem dedi臒imiz ha艧谋llama prosesleri var. Yün veya iplik iyice y谋kamadan geçiriliyor. Burada da yüksek miktarda su tüketiliyor. Ayn谋 zamanda da çok yüksek kirlilikte bu, ön y谋kama i艧lemlerinde olu艧abiliyor. Dolay谋s谋yla ha艧谋l boyama ve y谋kama tekstilde suyun en çok tüketildi臒i ve at谋k su kirlili臒inin de en çok olu艧tu臒u prosesler."

Boyama veya y谋kama a艧amas谋nda sentetik kuma艧lar谋n içeri臒indeki 2 mikrondan küçük mikroplastik parçac谋klar谋n önce suya sonra da at谋k suya kar谋艧t谋臒谋n谋 anlatan Koyuncu, bu at谋k sudaki mikroplastiklerin biyolojik, konvansiyonel veya kimyasal ar谋tmada ar谋t谋lamad谋臒谋na dikkati çekti.

Tekstil at谋k sular谋n谋n genellikle renkli at谋k sular olarak çevreye b谋rak谋ld谋臒谋n谋n alt谋n谋 çizen Koyuncu, "Renkli suyu verdi臒inizde güne艧 谋艧谋臒谋 suyun dip k谋s谋mlar谋na geçemiyor. Geçemedi臒i durumlarda fotosentez gerçekle艧miyor ve oksijen üretimi olmuyor. Bu durumda anaerobik havas谋z 艧artlar su kaynaklar谋n谋n dip k谋s谋mlar谋nda olu艧maya ba艧l谋yor. Belli bir süre sonra art谋k siz o anaerobik 艧artlara maruz kalan su kaynaklar谋ndan d谋艧ar谋ya ç谋kan metan ve özellikle hidrojen sülfür gaz谋n谋 koklamaya, hissetmeye ba艧l谋yorsunuz ve su kaynaklar谋m谋z bu 艧ekilde, kötü kokular yayarak asl谋nda kirlenme belirtisi vermeye ba艧l谋yor." de臒erlendirmesini yapt谋.

"Membran teknolojileriyle at谋k sular谋n yüzde 100'ünü geri kullanabiliriz"

Sürdürülebilir tekstil için öncelikle su kaynaklar谋n谋n verimli kullan谋lmas谋 gerekti臒ini bildiren Koyuncu, "Tekstil sektörü için sürdürülebilir bir su kayna臒谋 olu艧turabilmemiz gerekiyor ve bunun da yolu at谋k sular谋 geri kazanmaktan geçiyor. At谋k su geri kazan谋m谋 için de olmazsa olmaz teknoloji; 艧u anda membran teknolojileridir." dedi.

Membran谋n kimyasal bir bile艧ik olan polimerik yap谋da ka臒谋t görünümünde bir malzeme oldu臒unu ve yüzeyindeki gözeneklerin ancak elektron mikroskobuyla bak谋ld谋臒谋nda görülebildi臒ini aktaran Koyuncu, son 7-8 y谋ld谋r at谋k su ar谋t谋m谋nda kullan谋lan membranlar谋n yerli ve milli imkanlarla üretilmeye ba艧land谋臒谋 bilgisini payla艧t谋.

Membran teknolojilerine entegre edilecek di臒er proseslerle birlikte at谋k sular谋n yüzde 100'ünün geri kullan谋labilece臒ini i艧aret eden Koyuncu, maliyetlerin de önceki y谋llara oranla azald谋臒谋na de臒indi.

Membran nas谋l üretiliyor?

Membran teknolojisinin en önemli avantajlar谋n谋 otomasyon içermesi, i艧letme kolayl谋臒谋 sa臒lamas谋 ve az yer kaplamas谋 艧eklinde s谋ralayan Koyuncu, membran谋n üretim sürecini 艧öyle özetledi:

"Polimerler tabii sert malzemeler. Bunlar谋 solventle s谋v谋 hale getiriyoruz. Normal viskozitesi artm谋艧 bir s谋v谋 dü艧ünün. Bunu bir cam üzerine yay谋yoruz ve kal谋nl谋臒谋n谋 ayarlayabilece臒imiz 艧ekilde üzerinden bir b谋çak geçiriyoruz. Standart kal谋nl谋kta olaca臒谋n谋 dü艧ünüyoruz. O cam谋 al谋p solvent veya su içeren bir banyonun içerisine at谋yoruz. Yüksek viskoz olan o yap谋 suyun içerisine girdi臒inde o viskoz yap谋n谋n içerisindeki solventler anl谋k olarak birden buharla艧maya ba艧l谋yor. O viskoz yap谋n谋n içinden d谋艧ar谋ya ç谋kmaya çal谋艧谋yor. O solventler d谋艧ar谋 ç谋karken gözenekleri olu艧turuyor ve bu 艧ekilde membranlar谋n gözeneklerini olu艧turmu艧 oluyoruz. Burada suyun s谋cakl谋臒谋n谋, o viskoz yap谋 içerisindeki polimerin yo臒unlu臒unu veya ilave etti臒imiz di臒er kimyasallar ile gözenek yap谋s谋n谋n büyüklü臒ünü ayarlayabiliyoruz."

Tekstil fabrikalar谋nda at谋k su ar谋t谋m谋nda membranlar谋n iki farkl谋 a艧amaya yerle艧tirilebildi臒inden bahseden Koyuncu, bunlardan birinin konvansiyonel bir ar谋tma tesisinin en sonuna ters ozmoz membranlar yerle艧tirilerek suyun renginin giderilip yeniden kullan谋lmas谋 oldu臒unu belirtti.

Koyuncu, di臒er uygulama hakk谋nda, "Kuma艧 boyadan ç谋kt谋ktan sonra y谋kama proseslerine giriyor. En çok suyun tüketildi臒i yer de o y谋kama prosesidir. Y谋kama prosesinden gelen suyu direkt membranlara vererek... Y谋kama da a艧ama a艧amad谋r. Be艧inci y谋kamadan gelen suyu diyelim ald谋k, ar谋tt谋k. Onu birinci y谋kamada kullanabiliriz, y谋kama prosesi ba艧谋na vererek. Peki bunun faydas谋 ne? En çok at谋k suyun olu艧tu臒u y谋kama prosesinden siz at谋k suyu ar谋tma tesisine göndermemi艧 oluyorsunuz, kendi içerisinde suyu geri çevirmi艧 oluyorsunuz. Bu 艧ekilde prosesin içerisinde de membranlar谋 kullanabilmek söz konusu." ifadelerini kulland谋.