365betÌåÓýÔÚÏßÊÀ½ç±­

Konya Teknik Üniversitesi Obruk Uygulama AraÅŸtırma Merkezi ve AFAD BaÅŸkanlığı, Obruk Eylem Planı kapsamında tehlike ve risk haritasının güncellenmesiyle ilgili çalışmalarını sürdürüyor.

Yürütülen çalışmalarla duyarlılık haritasının (obruk oluÅŸma potansiyeli olan bölgelerin haritası) çıkarılmasının ardından potansiyeli yüksek alanlardan düÅŸük alanlara doÄŸru haritalar oluÅŸturulacak.

Tehlike ve risk haritası ile obrukların yerleÅŸim yerlerine, tarım alanlarına ve bölgeye yapılacak yatırımlara etkisinin belirlenmesi amaçlanıyor.

Konya Teknik Üniversitesi Obruk AraÅŸtırma ve Uygulama Merkezi Müdürü Prof. Dr. Fetullah Arık,  AA muhabirine, Türkiye'nin karstlaÅŸmaya (Bir dizi fiziki kimyasal süreçler sonucu eriyebilir kayaçların aşınması olayı) uygun kayaçlarla kaplı olduÄŸunu söyledi.

Konya Kapalı Havzası'ndaki Konya, Karaman, Aksaray ve NiÄŸde'yi kapsayan alanda obrukların öteden beri oluÅŸmaya devam ettiÄŸini anımsatan Arık, Anadolu'nun farklı bölgelerindeki illerde de obruk oluÅŸumlarının artış gösterdiÄŸine dikkati çekti.

"Batı Anadolu'da Denizli'den sonra Manisa'da da obruklar görülüyor"

Son haftalarda Konya'nın dışında da birçok ilden obruk oluÅŸumu haberleri aldıklarını belirten Arık, ÅŸunları kaydetti:

"EskiÅŸehir, Afyonkarahisar, Denizli, Ankara, Çankırı, Çorum, Yozgat, Sivas, Diyarbakır, Bitlis ve Batman'da obruklar oluÅŸmaya devam ediyor hatta Erzurum'da ve Åžanlıurfa'da obruklar oluÅŸtuÄŸunu biliyoruz. Batı Anadolu'da Denizli'den sonra Manisa'da da obruklar görülüyor. GeçmiÅŸten beri oluÅŸan obruklarla birlikte, obruk tehlikesi bulunan il sayısını geçtiÄŸimiz yıl AFAD'la 16 olarak belirledik. Bu illerin büyük çoÄŸunluÄŸunda da bu yıl obruklar görüldü. Bu iller (obruk tehlikesi bulunan iller) Konya, Aksaray, Karaman, NevÅŸehir, EskiÅŸehir, Afyonkarahisar, Denizli, Ankara, Çankırı, Çorum, Sivas, Diyarbakır, Bitlis, Batman, Åžanlıurfa ve Manisa'dır."

Arık, belirlenen 16 ilde obrukların oluÅŸmaya devam edeceÄŸini öngördüklerini kaydetti.

"Yer altı su seviyesi düÅŸtükçe yer altındaki boÅŸlukların boyutları da büyüyor"

Obrukların karstik yeryüzü ÅŸekli olduÄŸunu ve yer altında devam eden dinamik bir sistem olarak düÅŸünülmesini gerektiÄŸini anlatan Arık, ÅŸöyle konuÅŸtu:

"Yer altındaki birbiriyle baÄŸlantılı boÅŸluklar, maÄŸaralar daha da geniÅŸleyebiliyor. Yer altı su seviyesi düÅŸtükçe yer altındaki boÅŸlukların boyutları da büyüyor. Daha sonra büyüyen boÅŸluklar üzerindeki örtü yükünü taşıyamayacak derecede geniÅŸlediÄŸi zaman obruklar oluÅŸuyor. Yani kuraklık orada bir yan etki olarak söylenebilir. Obrukların oluÅŸmasının esas sebebi, karstlaÅŸmaya uygun kayaçların olması ancak kuraklık, iklim deÄŸiÅŸikliÄŸi, aşırı yer altı suyu kullanımı buna eklendiÄŸi zaman süreç aleyhte geliÅŸiyor ve obruk oluÅŸumu giderek artıyor."

Arık, güncel obrukların çoÄŸunluÄŸunun örtü çökmesi ÅŸeklinde oluÅŸtuÄŸunu, karstik karbonatlı kayaçların olduÄŸu bölgelerde örtü yükünü taşıyamayıp çöktüÄŸünü belirtti.

AFAD BaÅŸkanlığı'yla yıl başında yaptıkları toplantıyla hem Konya'da hem de diÄŸer illerde çalışmaların baÅŸlatılmasını kararlaÅŸtırdıklarını ifade eden Arık, "Belirlenen illerde obruk risk haritası ortaya çıkarılacak. Tabii önce bir duyarlılık haritası çıkarılacak, yani obruk oluÅŸma potansiyeli olan bölgelerin haritası çıkarılacak.​​​​​​â€� Bunları oluÅŸturduktan sonra da planlama devam edecek ancak bir bölgede çalışmanın yapılmış olması orada obruk sürecinin durduÄŸu anlamına gelmez. Nitekim içinde bulunduÄŸumuz bölgede duyarlılık çalışması yapıldı ama obruklar oluÅŸmaya devam ediyor." diye konuÅŸtu.