365bet体育在线世界杯

Avrupa Birli臒i'nin (AB) Copernicus Avrupa Orman Yang谋n谋 Bilgi Sistemi'ne (EFFIS) göre, 2006-2023 döneminde Avrupa, Orta Do臒u ve Kuzey Afrika'da her y谋l ortalama 638 bine yak谋n hektar orman alan谋 yang谋nlardan etkilendi. Bu dönemde en yüksek yang谋n yo臒unlu臒una sahip ülke, y谋lda 93 bin 731 hektar orman alan谋 zarar gören Portekiz oldu.

Bu dönemde, 81 bin 623 hektarl谋k ortalamayla 陌spanya ikinci, 62 bin 38 hektarla Cezayir üçüncü, 56 bin 673 hektarla 陌talya dördüncü, 50 bin 783 hektarla Yunanistan be艧inci s谋rada yer ald谋. Türkiye 44 bin 192 hektar, Ukrayna 42 bin 72 hektar, Bosna Hersek 32 bin 603 hektar, Arnavutluk 22 bin 710, Romanya 22 bin 157 hektar alan谋nda orman yang谋n谋 ya艧ad谋.

Sistemin uzun y谋llar ortalamas谋n谋n yan谋 s谋ra 2024 verilerinde de Akdeniz ülkelerindeki orman kayb谋 dikkati çekti.

Rusya ile sava艧ta olan Ukrayna geçen y谋l 914 bin 498 hektarla en fazla orman alan谋 kayb谋 ya艧ayan ülke olurken Portekiz 143 bin 651 hektarla ikinci, Türkiye 120 bin 659 hektarla üçüncü, Kuzey Makedonya 95 bin 214 hektarla dördüncü, Arnavutluk 46 bin 623 hektarla be艧inci, Bulgaristan 44 bin 745 hektarla en fazla alan kayb谋 ya艧ayan alt谋nc谋 ülke oldu. Bu ülkeleri 43 bin 571 hektarla Bosna Hersek, 42 bin 615 hektarla 陌spanya, 41 bin 948 hektarla Yunanistan ve 40 bin 170 hektarla 陌talya izledi.

Türkiye'nin orman yang谋n谋 nedeniyle 2024'te kaybetti臒i alan, 2006-2023 ortalamas谋n谋n yakla艧谋k 2,7 kat谋na denk gelirken sava艧谋n çevre üzerindeki y谋k谋c谋 etkisinin net biçimde görüldü臒ü Ukrayna'da, 2024'te yanan alanlar 2006-2023 ortalamas谋n谋n yakla艧谋k 22 kat谋 oldu.

"Akdeniz genelinde yang谋n ç谋kma olas谋l谋臒谋 ve say谋s谋 art谋yor"

AA muhabirinin sorular谋n谋 yan谋tlayan 陌蝉迟补苍产耻濒 Üniversitesi-Cerrahpa艧a Orman Fakültesi Orman Mühendisli臒i Bölümü Ö臒retim Üyesi Prof. Dr. Yusuf Serengil, iklim de臒i艧ikli臒inin orman yang谋n谋 tehlikesini art谋rd谋臒谋n谋 ama zaman içinde ülkelerin orman te艧kilatlar谋n谋n da teknik anlamda güçlendi臒ini belirtti.

Serengil, "EFFIS'e göre Türkiye'de 2024'te ortalaman谋n çok üzerinde, Avrupa'da Portekiz hariç di臒er ülkelerde ortalaman谋n alt谋nda yanan alan miktar谋 kaydedilmi艧. 2023 y谋l谋nda bunun tam tersi söz konusuydu, Türkiye ortalaman谋n alt谋ndayd谋, Yunanistan, 陌talya ve 陌spanya ortalaman谋n üzerindeydi. Kuzey Afrika'da dü艧ü艧 gerçekle艧mi艧, Kuzey ve Orta Avrupa'da yanan alan miktar谋 yükselmemi艧." dedi.

Yanan alanlar谋n ve orman yang谋n谋 say谋s谋n谋n iklim de臒i艧ikli臒i nedeniyle artt谋臒谋n谋 ya da azald谋臒谋n谋 net biçimde söylemenin tek ba艧谋na mümkün olmad谋臒谋n谋 ifade eden Prof. Dr. Serengil, "Genele bakt谋臒谋n谋z zaman iklim de臒i艧ikli臒inin etkisiyle Akdeniz genelinde yang谋n ç谋kma olas谋l谋臒谋 ve yang谋n say谋s谋 art谋yor çünkü insanlar谋n ormanla etkile艧imi art谋yor." de臒erlendirmesini yapt谋.

Prof. Dr. Serengil, kentlerin geni艧leyip yerle艧imlerin ormana yakla艧t谋臒谋n谋, kentsel nüfus art谋艧谋yla çevredeki ormanlara bask谋n谋n artt谋臒谋n谋 vurgulayarak bütün bunlar谋n yang谋n olu艧um ve yay谋lma riskini yükseltti臒ini, k谋rsal nüfus azald谋kça orman bölgelerinde yan谋c谋 madde birikiminin de artt谋臒谋n谋 kaydetti.

Akdeniz bölgesindeki ülkelerin ba艧ta Türkiye olmak üzere, yang谋nlar konusunda teknolojik imkanlara sahip oldu臒unu belirten Serengil, bu sayede yang谋n say谋s谋 artsa bile yanan alan miktar谋n谋n buna paralel yükselmedi臒ini söyledi.

Prof. Dr. Yusuf Serengil, sözlerini 艧öyle sürdürdü:

"Avrupa'da ve Akdeniz co臒rafyas谋nda genel sorun, katastrofik yang谋nlar. Orman te艧kilat谋 standart bir yang谋na h谋zl谋ca müdahale edebiliyor ve ekstrem bir durum yoksa yang谋n söndürülüyor ama rüzgar谋n çok 艧iddetli oldu臒u, birden fazla noktada yang谋n ç谋kt谋臒谋, yan谋c谋 maddenin çok birikti臒i durumlarda yang谋nlar kontrolden ç谋karak afetlere dönü艧ebiliyor. Geçen sene Yunanistan'da, 2020'de Portekiz'de ve 2021'de Türkiye'de olan katastrofik yang谋nlarda te艧kilatlar zorland谋lar. Esas problem, bu tip büyük yang谋nlar谋n frekans ve 艧iddetinin önümüzdeki on y谋llarda artacak olmas谋."

陌klim de臒i艧ikli臒inin, Türkiye'de may谋s-eylül aylar谋ndaki yang谋n risk periyodunu nisan-ekim olarak geni艧letti臒ine dikkati çeken Serengil, temmuz-a臒ustos aylar谋nda havan谋n çok s谋cak oldu臒u, rüzgar谋n zaman zaman sert esti臒i, yan谋c谋 maddenin çok kuru oldu臒u riskli dönemin de ayr谋ca geni艧ledi臒ini, yang谋n görülmemi艧 veya çok az görülen bölgelerde bu tehlikenin ortaya ç谋kt谋臒谋n谋 anlatt谋.

Kuzey Atlantik Sal谋n谋m谋'n谋n baz谋 y谋llar negatif, baz谋 y谋llarda ise pozitif yönlü oldu臒u bilgisini veren Serengil, "Kuzey Avrupa ve Kuzey Amerika'da ya臒谋艧l谋 y谋llar oldu臒u zaman, Türkiye ve Orta Do臒u bölgesinde ya臒谋艧 azal谋yor. Dolay谋s谋yla Kuzey Avrupa'da veya Kuzey Amerika'da ya臒谋艧谋n artaca臒谋 bir durumda orman yang谋n谋 riski orada dü艧üyor, bizim co臒rafyam谋zda ise art谋yor." diye konu艧tu.

Prof. Dr. Serengil, konu艧mas谋n谋 艧öyle tamamlad谋:

"Türkiye'de ve Avrupa'da iklim de臒i艧ikli臒inin yan谋 s谋ra yang谋n konusunda önemli di臒er sorun, kente göç. Orman yang谋n谋n谋 önleyen temel mekanizma asl谋nda orman köylüleridir. Çok bilinçlidirler, bir yerde bir duman gördükleri anda hemen ihbar ederler, müdahale ederler. Art谋k köylümüzün ya艧 ortalamas谋 60'谋n üzerinde, gençler köyde ya艧amak yerine kente göçmeyi tercih ediyor. 20 y谋l içinde Türkiye'de onlarca orman köyü ortadan kalkacak gibi gözüküyor. Bunlar谋n ortadan kalkmas谋, oradaki gözetleyici, müdahale eden mekanizman谋z谋n yava艧 yava艧 oradan kalkmas谋, yan谋c谋 madde birikmesi demek. Bu köylerde ya艧am谋n devam谋 için destekler art谋r谋lmal谋."