365betÌåÓýÔÚÏßÊÀ½ç±­

IEA BaÅŸkanı Birol, Bakü'de iklim müzakerelerinin temiz enerji finansmanı üzerine yoÄŸunlaÅŸmasını bekliyor

23.05.2024
Londra

Uluslararası Enerji Ajansı (IEA) BaÅŸkanı Fatih Birol, bu yıl Bakü'nün ev sahipliÄŸinde düzenlenecek BirleÅŸmiÅŸ Milletler İklim Zirvesi COP29'da en kritik gündem maddelerinden birinin iklim finansmanı olduÄŸunu belirtti.

Birol, Abu Dabi'de düzenlenen, BirleÅŸik Arap Emirlikleri (BAE) Devlet BaÅŸkanı Muhammed Bin Zayed Al Nahyan tarafından BAE'nin en yüksek sivil niÅŸanına layık görüldüÄŸü ödül töreni sonrasında AA muhabirine deÄŸerlendirmede bulundu.

BAE'nin 30 Kasım-12 Aralık 2023 tarihlerinde düzenlenen BirleÅŸmiÅŸ Milletler İklim DeÄŸiÅŸikliÄŸi Çerçeve SözleÅŸmesi 28. Taraflar Konferansı'na (COP28) ev sahipliÄŸi yaptığını anımsatan Birol, COP28'de IEA'nın müzakerelerin baÅŸarıya ulaÅŸması için "olmazsa olmaz" olarak nitelendirdiÄŸi 5 maddenin çoÄŸunun yaklaşık 200 ülke tarafından kabul edildiÄŸini söyledi.

Birol, bu maddeler arasında en önemlilerinden birinin küresel yenilenebilir enerji kapasitesini 2030'a kadar 3 ve enerji verimliliÄŸindeki ilerleme hızını 2 katına çıkarma taahhüdünün yer aldığına iÅŸaret ederek, bu taahhütlerin yaklaşık 200 ülke tarafından imzalanmasında, COP28 ve IEA baÅŸkanlığında yapılan bir dizi toplantıda oluÅŸan ortak görüÅŸün etkili olduÄŸunu dile getirdi.

Halihazırda aynı toplantıları COP29 BaÅŸkanı Mukhtar Babayev ile yaptıklarını ifade eden Birol, sözlerini ÅŸöyle sürdürdü:

"COP29 BaÅŸkanlığı ile çok yakın çalışıyoruz. Bence COP29'da eÄŸilinmesi gereken birçok konu var ancak en kritik olanlardan birini seçecek olursam, o da geliÅŸmekte olan ülkelerin temiz enerji teknolojilerine geçiÅŸteki finansmanının nasıl saÄŸlanacağı. Dünya Bankası gibi uluslararası finans kuruluÅŸları ve uluslararası toplum, bu ülkelere finansman saÄŸlanmasında hangi mekanizmalarla nasıl yardımcı olabilirler? Bu açıdan müzakerelerin, geliÅŸmekte olan ülkelerin temiz enerji teknolojilerine geçiÅŸi için finansmanın nasıl saÄŸlanacağı üzerinde yoÄŸunlaÅŸacağını düÅŸünüyorum. Biz de bu konuda COP29 BaÅŸkanlığı ile görüÅŸüyoruz ve bir plan çıkarıyoruz. İlk toplantımızı Paris'te yaptık. Ben de 3 Haziran'da Azerbaycan CumhurbaÅŸkanı İlham Aliyev ve hükümet üyelerini ziyaret edeceÄŸim ve COP28'in baÅŸarısını bu yıl Bakü'de COP29'da nasıl daha ileri noktaya taşıyabileceÄŸimizi görüÅŸeceÄŸiz."

Ev sahibi ülkeler arasında ilk kez eÅŸ güdüm mekanizması kuruldu

Birol, geçen yıl BAE'de yapılan BM iklim müzakerelerinin bu yıl Azerbaycan'da, gelecek yıl da Brezilya'da düzenleneceÄŸini, böylece iklim zirvelerinin üst üste 3 yıl petrol üreten ve ihraç eden ülkelerde gerçekleÅŸtirilmiÅŸ olacağını belirtti.

Bu 3 ülkenin bir araya geldiÄŸi ve ilk kez bir eÅŸ güdüm mekanizması kurulduÄŸunu ifade eden Birol, "IEA olarak bizim de desteklediÄŸimiz bir mekanizma. Bu mekanizmanın, ülkeler arasında tamamlayıcı ve destekleyici sonuçlar çıkarılmasına yardımcı olacağını düÅŸünüyorum." dedi.

Birol, iklim müzakerelerinin petrol üreticisi ve ihracatçısı ülkelerde yapılmasının bu ülkelerin temiz enerji dönüÅŸümlerini hızlandırmasına katkı saÄŸlayacağını umduÄŸunu söyledi.

Bu toplantıların ülkelerdeki temiz enerji dönüÅŸümüne belli bir ivme saÄŸladığını dile getiren Birol, "Ama bu ivmenin ne kadar uzun süreli olacağını zamanla göreceÄŸiz. Hem BAE hem de Azerbaycan'da temiz enerji dönüÅŸümünde adım atma konusunda hükümeti son derece istekli görüyorum." diye konuÅŸtu.

"Ülkelerin açıkladığı hedefler ve yaptıklarını karşılaÅŸtırarak yayımlayacağız"

Birol, iklim müzakerelerinde ülkelerin birçok taahhüt açıkladığını, BM İklim DeÄŸiÅŸikliÄŸi Çerçeve SözleÅŸmesi Sekretaryası ile kurdukları takip mekanizmasıyla bu hedeflerin nasıl gerçekleÅŸtiÄŸini izlediklerini belirtti.

Hedefler ve atılan adımları karşılaÅŸtırdıklarını söyleyen Birol, "Her ülkenin verdiÄŸi sözler ve yaptıklarını karşılaÅŸtırarak sonuçlarını ÅŸeffaf bir ÅŸekilde yayımlayacağız." ifadesini kullandı.

Bu yıl Azerbaycan'ın ev sahipliÄŸi yapacağı COP29, 11-22 Kasım'da baÅŸkent Bakü'de gerçekleÅŸtirilecek.

İklim finansmanı ihtiyacı

IEA'nın hesaplamalarına göre, Çin dışındaki geliÅŸmekte olan ülkelerde temiz enerji yatırımlarının gelecek 10 yılda bugünkü seviyesine göre yaklaşık 7 kat artması gerekiyor. Bu da 2030'lara kadar yıllık 1,4 ila 1,9 trilyon dolar yatırım ihtiyacı anlamına geliyor.

Söz konusu yatırımların gerçekleÅŸebilmesi için baÅŸta uluslararası kalkınma kuruluÅŸlarının saÄŸladığı finansman dahil olmak üzere bu alandaki finansmanın 3 katına çıkması gerekiyor.

Afrika, Latin Amerika ve Karayipler, Asya'da İsrail, Japonya ve Güney Kore'nin dışındaki ve Okyanusya'da Avustralya ve Yeni Zelanda hariç geliÅŸmekte olan ülkelerin oluÅŸturduÄŸu Küresel Güney'de, yaÅŸ ortalaması 25 olan 6 milyar insan yaşıyor.

KATEGORİDE ÖNE ÇIKANLAR