

Bazı Akdeniz ülkelerinde de görülen, Latince adı "Tulipa clusiana" olan, kırmızı ve beyaz renklere sahip, boyu 60 santimetreye kadar uzayabilen ve doÄŸal ortamında nisan ayında çiçek açan lale türünün Türkiye'deki tek yaÅŸam alanı olan Bornova ilçesindeki Kurutepe mevkisinde yok olduÄŸu 2019 yılında tespit edildi.
"Çelebi lalesi" olarak da bilinen türün Bornova'ya yeniden kazandırılması için 2020 yılında Ege Tarımsal AraÅŸtırma Enstitüsünce çalışma baÅŸlatıldı.
"ݳú³¾¾±°ù İli Endemik ve Nadir Bitkilerin Korunması ve Gelecek Nesillere Aktarılması" projesi kapsamında yürütülen çalışmalarda, son aÅŸamaya gelindi.
Çalışmayı yürüten Ege Tarımsal AraÅŸtırma Enstitüsü BiyoçeÅŸitlilik ve Genetik Kaynaklar Bölüm BaÅŸkanı Dr. Erdinç OÄŸur, AA muhabirine türün, kontrolsüz toplama ve hayvan otlatılması gibi nedenlerle bölgede yok olduÄŸunu belirlediklerini ifade etti.
Türkiye Bitkileri Listesi'nde de yer alan çiçeÄŸin ݳú³¾¾±°ù ve Aydın'da peyzaj amacıyla saksıda ekili az sayıdaki örneÄŸine ulaÅŸtıklarını ve sahiplerinden temin ettikleri soÄŸanları çoÄŸalttıklarını anlatan OÄŸur, ÅŸöyle konuÅŸtu:
"Üç koldan bu türün tekrar doÄŸaya kazandırılması için çalışma yürüttük. Hem soÄŸandan hem tohumdan hem de doku kültürü çoÄŸaltma sistemiyle istediÄŸimiz sayıya ulaÅŸtık. 20 ila 50 soÄŸan arasında baÅŸladık. Yaklaşık 1000 soÄŸana çoÄŸalttık."
Lale soÄŸanı ve tohumlarının doÄŸayla buluÅŸması için gün saydıklarını belirten OÄŸur, ÅŸunları kaydetti:
"Tarım ve Orman Bakanlığının misyonu doÄŸrultusunda tüm bitkilerimizin, genetik kaynaklarımızın korunması ve gelecek nesillere aktarılması çalışmalarımız var. Her bitki bizim için çok deÄŸerli. DoÄŸadan yok olmaması ve gelecek nesillere aktarılması gerekmektedir. Bitkiyi korunaklı bir alana aktarmamız lazım. Korunaklı alanlar ancak DoÄŸu Koruma ve Milli Parklar'da oluyor. Bornova'daki DoÄŸa Koruma ve Milli Parklar'ın sahası içindeki yaklaşık 500 metrekarelik bir alanda, eylül ayında toprakla buluÅŸturmayı hedefliyoruz. Hem soÄŸan ekeceÄŸiz hem de tohumla çoÄŸaltmayı planlıyoruz. Yaklaşık 1000 soÄŸanı toprakla buluÅŸturacağız. Binlerce tohumu da aynı yerde topraÄŸa aktarmayı düÅŸünüyoruz."