365betÌåÓýÔÚÏßÊÀ½ç±­

KeÅŸfettiÄŸi kertenkele türüne vefat eden annesinin ismini verdi

22.05.2025
Ankara

Akademisyen Mehmet KürÅŸat Åžahin, Artvin'in Yusufeli ilçesinde keÅŸfettiÄŸi kertenkele türüne vefat eden annesi Saliha'nın ismini vererek türü "darevskia salihae" adıyla literatüre kazandırdı.


DoÄŸaya Kulak Verin.
Ekolojik gündem, sürdürülebilirlik ve çevre mücadeleleri artık cebinizde.


Uzun yıllar sürüngen ve amfibi canlılar üzerine çalışan Hacettepe Üniversitesi Fen Fakültesi Biyoloji Bölümü Zooloji Ana Bilim Dalı Dr. ÖÄŸretim Üyesi Mehmet KürÅŸat Åžahin, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Kaçkar DaÄŸları'ndaki arazi incelemeleri sırasında keÅŸfettikleri yeni kertenkele türü ve bilimsel araÅŸtırmaları hakkında bilgi verdi.

Yusufeli ilçesindeki Barhal Vadisi'nin ilginç bir güneÅŸlenme dinamiÄŸine sahip olduÄŸunu, arazide bunu incelemek için çalışmalar yürütürken yeni bir kertenkele türüyle karşılaÅŸtıklarını anlatan Åžahin, kertenkeleyi ilk gördüÄŸünde desenlerinin deÄŸiÅŸik olduÄŸunu fark ettiÄŸini söyledi.

Åžahin, "Yeni bir tür olduÄŸunu anlayınca çok heyecanlandım. Yanımda GümüÅŸhane Üniversitesinde görev yapan Doç. Dr. Muammer Kurnaz vardı, göz göze geldik ve heyecanla birbirimize sarıldık." diye konuÅŸtu.

"¶Ù¾±ÄŸ±ð°ù kertenkelelerden genetik olarak uzak"

KeÅŸfin yapıldığı Barhal Vadisi'nin güneÅŸlenme süresinin diÄŸer vadilere kıyasla oldukça kısa olduÄŸunu dile getiren Åžahin, bu özgün ekolojik koÅŸulların türün yaÅŸam alanını da sınırladığını belirtti.

¶Ù¾±ÄŸ±ð°ù kertenkele türleri vadinin farklı bölgelerini tercih ederken, keÅŸfedilen yeni türün sadece küçük bir alanda güneÅŸlendiÄŸini aktaran Åžahin, "KeÅŸfettiÄŸimiz kertenkele sadece 150 metrelik kaya blokuyla 5-6 metrelik bir kaya yüksekliÄŸinde yani yaklaşık 750 ila 900 metrekarelik bir alanda yaşıyor. Çevresindeki diÄŸer kertenkelelerden de genetik olarak hayli uzak." dedi.

"Sürüngenlerde yeni bir tür keÅŸfetmek oldukça zor"

Åžahin, kertenkelenin hem morfolojik hem de genetik bazlı analizlerini yaptıklarını ve dünya üzerinde yakın canlı türlerinden oldukça farklı bir tür olduÄŸunu tespit ettiklerini bildirdi.

Kertenkelenin keÅŸfinin ardından tür için taksonomik ve etimolojik olarak bir isim belirlemeleri gerektiÄŸini anlatan Åžahin, sözlerini ÅŸöyle sürdürdü:

"İlk baÅŸta bulunduÄŸu yer olan Barhal Vadisi'nin adını vermeyi düÅŸündük. Ancak o dönem benim için çok zordu, elim bir hastalık nedeniyle annemi kaybetmiÅŸtim. Trabzon'da annemi defnettikten sonra arkadaşım Doç. Dr. Muammer Kurnaz taziyeye geldi. Orada babama keÅŸfimizden bahsederek, keÅŸfimize annemin adı 'Saliha' ismini koymamızı önerdi. Ailecek çok duygulandık. Çünkü bu, dünya için yeni bir tür. Sürüngenlerde yeni bir tür keÅŸfetmek oldukça zor, hele ki bizim ülkemizde. Genç yaÅŸta bu türün kaÅŸiflerinden biri olabildiÄŸim için annemin benimle gurur duyduÄŸuna inanıyorum. Habitatı bozulmadığı sürece adıyla sonsuza kadar yaÅŸayacak. Hepimiz göçüp gitsek de 'Saliha kertenkelesi' sonsuza kadar var olacak. Hala duygulanıyorum."

Türün bilimsel adının "darevskia salihae" olarak literatüre geçtiÄŸini belirten Åžahin, kertenkeleyi ÅŸimdiye kadar yalnızca Barhal Vadisi'nde tespit ettiklerini, bu nedenle neslinin tükenme riski taşıyabileceÄŸini vurguladı.

Åžahin, bu konuda koruma ve izleme çalışmalarına devam ettiklerini kaydetti.

KATEGORİDE ÖNE ÇIKANLAR