365betÌåÓýÔÚÏßÊÀ½ç±­

Harran kertenkelesinin popülasyonunu artırmak için bilinçlendirme çalışması

01.05.2023
½¢²¹²Ô±ôı³Ü°ù´Ú²¹

Tarım ve Orman Bakanlığı ile Avrupa BirliÄŸi (AB) iÅŸbirliÄŸiyle nesli tükenmekte olan hayvan ve bitkilerin korunması amacıyla hayata geçirilen projeyle, Harran kertenkelesinin popülasyonun artırılması için bilinçlendirme faaliyeti yürütülüyor.

Türkiye'de biyoçeÅŸitliliÄŸin korunması amacıyla 2020'de hayata geçirilen "Yeni Bir Metodoloji Kapsamında Türkiye'nin Nesli Tehlike Altında Türleri İçin Tür Eylem Planları Hazırlanması, Uygulanması ve İzlenmesi Projesi" kapsamında çalışmalar devam ediyor.

2005 yılında keÅŸfedilen Harran kertenkelesinin korunması ve devamlılığının saÄŸlanması için Adıyaman Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Zooloji Anabilim Dalı ÖÄŸretim Üyesi Prof. Dr. Mehmet Zülfü Yıldız, türü izleyecek olan DoÄŸa Koruma ve Milli Parklar ½¢²¹²Ô±ôı³Ü°ù´Ú²¹ Åžubesi görevlilerine eÄŸitim verdi.

Ekipler de bölgede Harran kertenkelesi popülasyonun korunması için çalışma baÅŸlattı. BaÅŸta Harran harabeleri ve bölgede araÅŸtırma yapan ekipler, halkı ve kamu kurumlarını bilgilendirerek, kazı çalışmalarının dikkatli yapılması, çevre kirliliÄŸinin önlemesi ve alanda ateÅŸ yakılmaması konusunda uyarılarda bulunuyor.

"Yıllara göre popülasyon eÄŸilimini takip edeceÄŸiz"

Prof. Dr. Yıldız, AA muhabirine, koruma altına alınan türlerden Harran kertenkelesi ile ilgili geçen yıl ½¢²¹²Ô±ôı³Ü°ù´Ú²¹'da "Harran Kertenkelesi Tür Eylem Planı Çalıştayı"nı düzenlendiklerini söyledi.

Çalıştayda, Harran kertenkelesinin korunması ve devamlılığının saÄŸlanması için izlenecek yol haritasını belirlediklerini aktaran Yıldız, bu kapsamda çeÅŸitli eÄŸitimler gerçekleÅŸtirdiklerini ifade etti.

Yıldız, Harran kertenkelesinin popülasyonunun belirlenmesi için çalışma yürütüldüÄŸünü dile getirerek, ÅŸöyle konuÅŸtu:

"Nesli tehlike altında olan bu türü tehdit eden etmenleri ve yapılması gerekenleri belirledik. Bu yıl ilk çalışmaya, bu türü izleyecek olan DoÄŸa Koruma ve Milli Parklar ½¢²¹²Ô±ôı³Ü°ù´Ú²¹ Åžubesi görevlilerine eÄŸitimler vermekle baÅŸladık. Ekipler bölgede Harran kertenkelesinin popülasyonun korunması ve belirlenmesi için çalışmalar yapacak. Bu tür ilk kez 2005'te keÅŸfedildi. Uzun yıllar boyunca dünyanın hiçbir yerinde görülmedi. 2021'de Suriye'de bir noktada görüldüÄŸü rapor edildi. Suriye'deki nokta Harran Harabeleri'ne çok uzak bir nokta deÄŸil. Çok az bilinen ve endemik olan türün popülasyonunun gün geçtikçe azaldığını tespit ettik. Bundan dolayı Bakanlığımız bu proje kapsamında Harran Kertenkelesi Tür Eylem Planı'nı uygulayacak. Bu faaliyetler 5 yıl boyunca devam edecek. İlk çalışmamız türün popülasyon büyüklüÄŸünü takip etmek için gerçekleÅŸtiriliyor. Burada kaç birey olduÄŸunu belirlemeye çalışacağız. Bu belirlenirken yıllara göre popülasyon eÄŸilimini takip edeceÄŸiz."

En büyük tehlike insan faaliyetleri

Geçen yıl 7 Harran kertenkelesi görüntülediklerini, yürüttükleri çalışmalarda bu yıl ilk bireyi gördüklerini dile getiren Yıldız, "Åžu an hayvanın kış uykusundan çıktığı ilk zamanlar. YavaÅŸ yavaÅŸ aktif olacaklar. Harran Harabelerinde 5-6 farklı kertenkele türü yaşıyor. ¶Ù¾±ÄŸ±ð°ùleri daha bol sayıda görülürken Harran kertenkelesine ait sadece bir birey gördük. Bu durum türün neslinin tehlike altında olduÄŸunun bir göstergesi." deÄŸerlendirmesini yaptı.

Neslinin tehlike altında olmasının en büyük nedeninin insan faaliyetleri olduÄŸuna iÅŸaret eden Prof. Dr. Yıldız, "2005'te keÅŸfedildiÄŸinde yaklaşık 1000 birey bulunduÄŸu tahmin edilirken günümüzde sayılarının yaklaşık 100 birey civarında olduÄŸunu düÅŸüyoruz." dedi.

Mehmet Zülfü Yıldız, kesin sonuçlara ulaÅŸmak için uzun yıllar çalışmalar yürütülmesi gerektiÄŸini sözlerine ekledi.

KATEGORİDE ÖNE ÇIKANLAR