

Kentte farklı fen liselerinde eÄŸitim gören 12. sınıf öÄŸrencisi Hüma ve kardeÅŸi 9. sınıf öÄŸrencisi Yavuz Åžen, Manisa'nın Salihli ilçesinde serada domates üreten ailelerinin yaÅŸadığı sorunlardan yola çıkarak, eÄŸitim aldıkları ÇiÄŸli AydoÄŸan YaÄŸcı Bilim ve Sanat Merkezinde bir çalışma baÅŸlattı.
Liseli kardeÅŸler, biliÅŸim teknolojileri öÄŸretmeni Gülden Bozok'un desteÄŸiyle "Üzüm BaÄŸlarında VerimliliÄŸi Artırmak için Kameralı Sistemler ve Görüntü İşleme" baÅŸlıklı proje hazırladı.
Şen kardeşlerin bu kapsamda tanımlama ve algılama yeteneği bulunan kameraları ve yapay zeka programını mobil uygulamaya entegre ederek bir sistem geliştirdi.
Prototipi hazırlanan sistem tarladaki kameralar sayesinde ürünlerin görüntülerini mobil uygulamaya gönderiyor. Mobil uygulamadaki yapay zeka, görsellerden yola çıkarak ürünlerdeki hastalıkları, zararlı böcekleri ve hasat bilgilerini analiz ediyor, bilgileri kullanıcılara aktarabiliyor.
Uygulamayla çiftçilerin doÄŸru zamanda ilaçlama ve hasat yaparak üründen daha fazla verim alması amaçlanıyor.
"Farklı tarım ürünleri için de uygulanabilme potansiyeline sahip"
Hüma Åžen, AA muhabirine, Manisa'nın Salihli ilçesinde seralarının bulunduÄŸunu ve ailesinin çeÅŸitli ürünler ürettiÄŸini söyledi.
Seralarındaki bazı hastalık ve zararlı böcekler nedeniyle verim kaybı yaÅŸadıklarını belirten Åžen, sistemi önemli tarımsal ürünü olan üzümde uyguladıklarını anlattı.
Uygulamanın kodlamasını kendilerinin yaptığını ifade eden Åžen, "Görüntü iÅŸleme kodları sayesinde üzümdeki hastalık, böceklenme ve olgunluÄŸu kolaylıkla tespit ediyoruz. Böylelikle çiftçilere gerekli bilgiyi saÄŸlayabiliyoruz. Åžu anda ise bunları gerçek seralarda uygulama aÅŸamasına geçeceÄŸiz." dedi.
Åžen, tarım ülkesi Türkiye'de tarım teknolojilerinin geliÅŸtirilmesi gerektiÄŸini ve kendilerinin bu alanda çalışmalar yaptıklarını dile getirdi.
Sistemlerinin birçok iÅŸlevi bulunduÄŸunu belirten Åžen, ÅŸunları kaydetti:
"Bu tip görüntü iÅŸleme projelerinde yüzde 90 ila 95 arasında doÄŸruluk oranı veriyor. Projemizde ise yüzde 99,8'lik doÄŸruluk oranı saÄŸlandı. Benzer projelerde sadece böceÄŸi tespit etme, olgunlaÅŸma gibi tek fonksiyonu oluyor. Bizim sistemimiz 3 fonksiyonlu ÅŸekilde çalışıyor. Yani hem böcek için ne yapılabileceÄŸini hem bu hastalığın nasıl yok edilebileceÄŸini ve üzümün olgunluÄŸuna bakarak bize bir hasat grafiÄŸi çizme potansiyeli saÄŸlıyor. Projemizi geliÅŸtirmek istiyoruz ve farklı tarım ürünleri için de uygulanabilme potansiyeline sahip."
Sistem sulama bilgisi de sunuyor
Yavuz Åžen ise sistemdeki kameranın tarlalardaki hastalık veya böceklenmeyi algıladığını ve bunu anlık olarak bildirebildiÄŸini belirtti.
Üreticilerin uygulamadaki bilgilerle erken müdahale edebileceÄŸini anlatan Åžen, "Sistemin tarladaki hava sıcaklığı ve nemini ölçen devreleri sayesinde çiftçiler uygulamadan anlık bilgileri görebiliyor. Böylelikle sulama bilgisine hızlı ÅŸekilde ulaÅŸabiliyoruz." ifadelerini kullandı.
ÇiÄŸli AydoÄŸan YaÄŸcı Bilim ve Sanat Merkezi Müdürü Emine Ece Güleç de Åžen kardeÅŸlerin bu çalışmayla geçen yıl TEKNOFEST Akdeniz'deki finallerde tarım teknolojileri kategorisinde 6. olduÄŸunu belirterek, projeyi geliÅŸtirerek tarım sektöründe uygulanmasını istediklerini sözlerine ekledi.