

Dünya genelinde artan nüfusla birlikte kiÅŸi başına düÅŸen tarım alanı azalırken kuraklık ve çölleÅŸme, bu azalışı hızlandıran faktörlerin başında geliyor. Kuraklık ve çölleÅŸmeye dikkati çekmek ve bu konuda farkındalık oluÅŸturmak amacıyla BirleÅŸmiÅŸ Milletler tarafından 1994’te alınan kararla 17 Haziran, Dünya ÇölleÅŸme ve Kuraklıkla Mücadele Günü olarak kabul ediliyor.
Sürdürülebilir ve onarıcı tarımla toprak kalitesini artıracak doÄŸru yöntemlerin uygulanması için "Toprağın sana yeter" adlı bir uygulama geliÅŸtiren Yüksek Kimya Mühendisi ve giriÅŸimci Nihal Ceren Alıcı, AA muhabirine, tarım topraklarında aşırı kimyasal gübre kullanımı ve iklim krizi nedeniyle toprak canlılığının azaldığını ve bunun da verimi olumsuz etkilediÄŸini söyledi.
Tarım alanlarının son 20 yılda 41 milyon hektardan 38 milyon hektara gerilediÄŸini belirten Alıcı, "Tarımın temeli toprak. Toprak bizim tanımlayabildiÄŸimizin yanında bir de tanımlayamadığımız inanılmaz bir canlılık ve dinamizm içeriyor. Tarımı toprakta yaptığımız için de öncelikle onu tanımalıyız, derinliklerine inmeliyiz. Neye ihtiyacı var, iyi bilmeliyiz ki buna göre iÅŸleme yapalım." dedi.
Proje fikrinin, geçmiÅŸten getirdiÄŸi öÄŸretilerle çiftçilik yapan babasının istediÄŸi verimi elde edememesiyle ortaya çıktığını anlatan Alıcı, öncelikle Toprak Bilimi ve Bitki Besleme Ana Bilim Dalı'nda yüksek lisansa baÅŸladığını, ardından sürdürülebilir ve onarıcı tarım yöntemlerini herkese ulaÅŸtırmak için bir uygulama geliÅŸtirdiÄŸini aktardı.
"Yüzde 50'ye kadar verim artışı saÄŸladığımız parsellerimiz var"
Sistemi uygulamanın hem toprağı tanımak hem doÄŸru gübrelemeyi doÄŸru zamanda yapmak hem de toprak canlılığını iyileÅŸtirmek açısından önemli olduÄŸunu vurgulayan Alıcı, "Hele ki ÅŸu zamanda iklim krizi diyoruz, toprak saÄŸlığı bitti diyoruz ama aslında ona iyi bakarsak o da bize hızlıca cevap veriyor ve verim artışıyla bizi ödüllendiriyor." diye konuÅŸtu.
Çiftçilerle beraber omuz omuza verimli tarım yapabilmeleri ve kaliteli ürün yetiÅŸtirebilmeleri için sahaya inip çalıştıklarını ve onlara sürdürülebilir tarım için yol haritaları sunduklarını dile getiren Alıcı, uygulama sonrası elde ettikleri sonuçlar hakkında ÅŸu bilgileri paylaÅŸtı:
"Ankara'da biz bunu 3-4 senedir uyguluyoruz. Kimyasal gübrede yüzde 50'ye varan azalma var çünkü biz sadece gübreleme takviminde önerdiÄŸimiz kimyasal gübreyi deÄŸil yanında kompost, vermikompost, mikrobiyal, organik ve organomineral gübreyi de öneriyoruz. Bunlarla beraber uygulandığı zaman yüzde 50'ye kadar verim artışı saÄŸladığımız parsellerimiz var. Verim artışı bir getiri saÄŸlarken kimyasal gübrenin azalması hem girdi maliyetini düÅŸürüyor hem de toprak daha iyi bir duruma geçiyor."
"Yağışa ve meteorolojik verilere göre gübreleme haritası sunuyoruz"
Halihazırda uygulamanın yeni aktiflendiÄŸini ve bu nedenle veri seti toplama aÅŸamasında olduklarını anlatan Alıcı, birebir sahaya inip yaptıkları denemelerin biyolojik, fiziksel ve kimyasal analizlerini ve tarladaki ürünlerden aylık düzenli olarak çektikleri görüntüleri uygulamaya yükleyerek yapay zekanın öÄŸrenmesi üzerinde çalıştığını kaydetti.
Alıcı, "İlerleyen zamanlarda datalarımız çoÄŸaldıkça ve kullanıcı sayımız arttıkça yapay zeka destekli olarak bütün bu bilgiler iÅŸlenecek ve artık bir süre sonra yapay zeka onlara 'Senin tarlanda görünüÅŸe göre bu sene böyle bir gübreleme yapman gerekiyor', 'Hasat zamanı ÅŸu gibi gözüküyor' diyecek. Bu, onlara sonraki üretim sezonu için bir programlama çözümü oluÅŸturacak." ifadelerini kullandı.
Uygulamanın, yabani ot ve hastalıklarla mücadele için önerilerden, ürünün ne zaman hasat edileceÄŸine kadar tüm aÅŸamaların takibini saÄŸladığını bildiren Alıcı, uygulamanın nasıl kullanıldığını ÅŸöyle anlattı:
"(Çiftçi) kendi bilgileriyle arayüze giriÅŸ yapıyor. Daha sonra buraya verilerini giriyor. 'Benim ÅŸu ada, ÅŸu parselde, ÅŸu kadar büyüklüÄŸünde tarlam var. Ben bu uygulamayı kullanmak istiyorum.' dedikten sonra gireceÄŸi ada ve parsellerden, kullanacağı tarlalardan toprak örnekleri alıp uygulamasına analiz sonuçlarını yüklüyoruz. O sezonda ne ekeceksiniz, örneÄŸin; 2024 sezonunda ben buraya buÄŸday ekeceÄŸim. Ona göre toprak analizlerini karşılaÅŸtırıp buÄŸdayın isteklerine göre, yetiÅŸtirildiÄŸi ortama göre her yörede farklı istekleri ve farklı gübreleme ihtiyacı var. Biz de toprak analizi ve meteorolojik verilere göre bir gübreleme haritası sunuyoruz."
"Dekarda 160-180 kilogram aldıkları zaman biz 230'un üzerinde bir verim aldık"
Nihal Ceren Alıcı'nın babası Ömer Alıcı, emekli olduktan sonra elindeki toprağı deÄŸerlendirmek için çiftçiliÄŸe baÅŸladığını fakat ne yaparsa yapsın istediÄŸi verimi alamadığını ve kızıyla buna bir çözüm arayışına girerek onarıcı ve sürdürülebilir tarım yöntemleri içeren bir sistem üzerinde birlikte çalışmaya baÅŸladıklarını söyledi.
Öncelikle bir deneme alanı kurup ardından o deneme alanına arpa ektiklerini anlatan Alıcı, bu alanlarda farklı ÅŸekillerde gübre uygulaması yaptıklarını, bunun sonucunda her alanda her baÅŸağın içindeki taneleri tek tek sayarak, baÅŸağın uzunluÄŸunu, bitkinin boyunu ve sap kalınlığını, bir metrekarede ne kadar bitkinin oluÅŸtuÄŸunu analiz ettikten sonra "Toprağın sana yeter" ekibi tarafından önerilen uygulamaları yaptığını aktardı.
Alıcı, uygulamadan elde ettiÄŸi fayda hakkında ÅŸunları söyledi:
"Bundan 2-3 yıl önce bölgemizde yüzde 35-40'lara varan bir kuraklık vardı. Kabaca söylüyorum; normalde organik gübre veya vermikompost uygulamasını tarlasında yapmayan çiftçilerimiz o dönemde dekarda 160 ila 180 kilogram ürün aldıkları zaman biz 230 kilogramın üzerinde bir verim aldık. Geçen yıl da ÅŸöyle oldu; aynı komÅŸu tarlalarda beraber ekip biçtiÄŸimiz arkadaÅŸlarımız var. Her ÅŸeyimiz aynı, beraber, ortak çalışıyoruz, sadece o vermikompost uygulaması yapmadı. O, dekardan 350 kilogram falan alırken biz 500 kilogram aldık." dedi.
Tüm çiftçilere uygulamayı kullanmaları tavsiyesinde bulunan Alıcı, sözlerini ÅŸöyle tamamladı:
"Yabani ot mücadelesi yapmaya baÅŸladığımızda satıcılara gidiyor, 'Bize bir ot ilacı verin.' diyorduk, veriyorlardı. 'Ne kadar atacağız?' diye soruyorduk, 'Bir kapak.' diyorlardı. Bu kadar basit olmaması lazım bunun. Neden kullanmamız gerektiÄŸini bilmem anlatabildim mi? Bir kapak deÄŸil yani. Belki de kapağın onda biri kadar. İşte o zehirler hep bize geri dönüyordu. Birincisi bunun için, ikincisi az girdili, çok kazançlı ürün elde etmek istiyorlarsa bütün çiftçilerimizin bunu kullanması lazım."