365bet体育在线世界杯

Konuyla ilgili AA muhabirine de臒erlendirmelerde bulunan 陌蝉迟补苍产耻濒 Üniversitesi Fen Fakültesi Biyoloji Bölümü Hidrobiyoloji Ana Bilim Dal谋 Ö臒retim Üyesi Doç. Dr. Cem Dalyan, deniz kaplumba臒alar谋n谋n di臒er Akdeniz türleri gibi Marmara Denizi'nde son y谋llarda gözlenmeye ba艧land谋臒谋n谋 söyledi.

Akdeniz'e ait yengeç ve karideslerin art谋k Marmara'da görülebildi臒ini belirten Dalyan, "Deniz kaplumba臒alar谋 da her sene u臒ramaya ba艧lad谋. Marmara, bu türlerin besin olarak tüketti臒i denizanalar谋 aç谋s谋nda çok zengin. 陌klim de臒i艧ikli臒inin de etkisiyle her sene pek çok kaplumba臒a kayd谋na rastlar olduk. 陌klim de臒i艧ikli臒inin dolayl谋 etkileri kümülatif bir etki yarat谋yor ve bu sayede kaplumba臒a gibi canl谋lar谋n Marmara Denizi'ne girmesi kolayla艧谋yor." dedi.

陌klim de臒i艧ikli臒inin deniz kaplumba臒alar谋 üzerindeki etkilerine de臒inen Dalyan, 艧unlar谋 söyledi:

"Denizanalar谋n谋n Marmara'da popülasyonunu yüksek k谋lan, beslendikleri plankton yap谋s谋. 陌klim de臒i艧ikli臒i nedeniyle Marmara Denizi'nde plankton ve bakterilerin say谋s谋 daha fazla, geçen sene ya艧ad谋臒谋m谋z müsilaj olay谋ndan da biliyoruz zaten. Bu yo臒unluk nedeniyle denizanalar谋 daha rahat beslenip, daha rahat üreyebiliyorlar. Popülasyon yo臒unluklar谋n谋 art谋ran denizanalar谋 da kaplumba臒alar谋 bu bölgeye çekiyor. Marmara, deniz suyunun 谋s谋nmas谋yla birlikte kaplumba臒alar谋n al谋艧t谋klar谋 s谋cakl谋臒a daha yak谋n bir su s谋cakl谋臒谋na sahip oluyor. Onlar谋n burada eskiye göre daha rahat etmelerini sa臒l谋yor."

Deniz suyu s谋cakl谋klar谋nda 1,5-2 derecelik bir art谋艧tan bahsedildi臒ini ancak ortalama art谋艧tan çok y谋l içindeki minimum ve maksimum de臒erlere bak谋lmas谋 gerekti臒ini vurgulayan Dalyan, "Çünkü bu de臒erler bir yap谋 ortaya koyuyor ve canl谋lar için bu yap谋 ortalama s谋cakl谋k derecesiyle anlat谋lamayacak kadar önemli." ifadelerini kulland谋.

Dalyan, Marmara Denizi'nin deniz kaplumba臒alar谋 için kal谋c谋 bir ya艧am alan谋 olup olmayaca臒谋 hakk谋nda ise 艧u de臒erlendirmelerde bulundu:

"Deniz kaplumba臒alar谋n谋n yumurtlama alanlar谋 genelde insana kapal谋 alanlar. Marmara Denizi'ndeki nüfus yo臒unlu臒u dü艧ünüldü臒ünde özellikle yumurtlad谋klar谋 ve yavrular谋n谋 gördü臒ümüz may谋s-temmuz dönemini göz önüne ald谋臒谋m谋zda kendilerine pek büyüyecek alan bulabileceklerini, Güney Marmara'daki rastlant谋sal yuvalar haricinde bir yuvalama olaca臒谋n谋 sanm谋yorum. Ancak bundan sonraki senelerde beslenme için sürekli giri艧 ç谋k谋艧lar谋n olaca臒谋n谋 dü艧ünüyorum."

"Yazlama, k谋艧lama habitatlar谋 ve beslenme alanlar谋yla ilgili çok az bilgimiz var"

Deniz kaplumba臒alar谋 üzerine 22 y谋ld谋r ara艧t谋rmalar yürüten Sivas Cumhuriyet Üniversitesi Su艧ehri Timur Karabal Meslek Yüksekokulu Ö臒retim Üyesi Doç. Dr. Bekta艧 Sönmez, deniz kaplumba臒alar谋n谋n 12 y谋ld谋r Marmara Denizi'ne geldiklerine dair ellerinde kay谋tlar bulundu臒una dikkati çekerek "Deniz kaplumba臒alar谋n谋n yazlama, k谋艧lama habitatlar谋 ve beslenme alanlar谋yla ilgili çok az bilgimiz var. Marmara'da görülmeleri yeni de臒il, önceden de Marmara Denizi'ne giriyorlard谋, 陌蝉迟补苍产耻濒 Bo臒az谋'na kadar gidiyorlard谋. 陌klim de臒i艧ikli臒ine ba臒l谋 olarak deniz yüzey s谋cakl谋臒谋n谋n artmas谋 sonucu özellikle denizanas谋, yengeç, kabuklular gibi türlerin say谋s谋 art谋yor. Deniz kaplumba臒alar谋 da bunlarla beslendikleri için buraya geliyor." diye konu艧tu.

"Çanakkale'de olmuyordu, 2021 y谋l谋nda bir tane yuva ç谋kt谋"

Küresel iklim de臒i艧ikli臒inin deniz kaplumba臒alar谋n谋n ya艧am alanlar谋n谋 de臒i艧tirmelerine etkisi hakk谋nda yorum yapabilmek için en son 50 y谋ll谋k veriye ihtiyaç oldu臒u yorumunda bulunan Sönmez, 艧öyle devam etti:

"Marmara Denizi'nde böyle bir veri yok. Rastgele yuvalamalar谋n kay谋tlar谋 var, 2021 y谋l谋nda Çanakkale'de Ege Denizi taraf谋nda yar谋madan谋n k谋y谋s谋nda caretta caretta yuvas谋 tespit edildi. Ayn谋 zamanda Çanakkale'nin en güneyinde Bal谋kesir s谋n谋r谋nda bir kumsalda caretta caretta yuvas谋 tespit edildi. Son dönemlerde Ayd谋n Ku艧adas谋'nda da yuva kay谋tlar谋 var. Art谋艧 var ama koloni olu艧turup olu艧turmad谋klar谋n谋 bilmiyoruz, 50-100 y谋l sonra görece臒iz. Ama ipucu veriyor, Ku艧adas谋'nda hiç yuva olmuyordu, son 10 y谋lda yuva say谋s谋 30'lara ç谋kt谋. Çanakkale'de olmuyordu, 2021 y谋l谋nda bir tane yuva ç谋kt谋. Marmara ve Kuzey Ege'nin, yuvalama habitatlar谋 olmad谋臒谋n谋 çok iyi biliyoruz."

"Son 15-20 y谋ldaki kay谋tlarda 20'ye yak谋n birey vard谋"

Dünya Do臒ay谋 Koruma Vakf谋 (WWF) Türkiye Denizler ve Yaban Hayat谋 Program Müdürü Ay艧e Oruç ise deniz kaplumba臒alar谋n谋n Marmara Denizi'nde geçmi艧te nadir de olsa görüldü臒ünü anlatarak "Çanakkale Bo臒az谋'nda, Enez k谋y谋lar谋nda geçmi艧 y谋llarda tek tük ölü kaplumba臒a kay谋tlar谋 vard谋. Çok al谋艧谋k oldu臒umuz bir olay de臒il ama ilk de de臒il. Bir birey bazen yolunu de臒i艧tirebiliyor, farkl谋 bir sebeple Marmara'ya ç谋km谋艧 oluyor. Marmara Denizi'nde bizim yapt谋臒谋m谋z ara艧t谋rmalara göre son 15-20 y谋ldaki kay谋tlarda 20'ye yak谋n birey vard谋. Daha önce de olabilir ama öncesinde bir kay谋t yok. Kay谋tlar çok önemli. Vatanda艧lar bir k谋y谋da ölü veya canl谋 gördü臒ünde ilgili kurumlara bunu haber verirlerse kay谋t alt谋na alma 艧ans谋m谋z art谋yor ve bu 艧ekilde biz do臒ru veriye ula艧谋p daha iyi de臒erlendirmeler yapabiliyoruz." ifadelerini kulland谋.

Bütün denizler gibi Marmara Denizi'nin de 谋s谋nd谋臒谋na dikkati çeken Oruç, "Marmara, deniz kaplumba臒alar谋 için yuvalama alan谋 olmayabilir ama ya艧am ve beslenme alan谋 olabilir. Bunlar谋n beslendikleri türlerin de izlenmesi gerekiyor." diyerek sözlerini tamamlad谋.