365bet体育在线世界杯

Birçok alanda kullan谋lmaya ba艧lanan yapay zeka özellikle iklim de臒i艧ikli臒i ve sürdürülebilirlik gibi çevre konular谋nda da kullan谋lmaya ba艧larken, bu teknolojinin harcad谋臒谋 enerji, soru i艧aretlerine neden oluyor.

ABD Çevre Koruma Ajans谋 (EPA) verilerine göre yapay zekan谋n arama motorlar谋na entegrasyonu ile daha fazla hesaplama ve model çal谋艧t谋rma ihtiyac谋 do臒arken her bir aramada harcanan birim enerji bu nedenle 5 kat artt谋.

Massachusetts Amherst Üniversitesi akademisyenlerince yap谋lan ara艧t谋rmaya göre yeni bir dil modelini çal谋艧谋rken bir yapay zeka modeli 320 ton karbondioksit sal谋m谋na neden oluyor ve bu miktar谋n 5 otomobilin kullan谋m ömürleri boyunca sald谋klar谋 karbondioksite e艧de臒er oldu臒u hesaplan谋yor. Ara艧t谋rmada yapay zeka teknolojilerinden biri olan GPT-3'ün e臒itiminde 1287 megavatsaat elektrik harcand谋臒谋 ve bunun da 502 ton karbondioksit sal谋m谋na sebep oldu臒u vurguland谋.

Yapay zeka ve çevre ili艧kisi hakk谋nda AA muhabirinin sorular谋n谋 yan谋tlayan 陌蝉迟补苍产耻濒 Teknik Üniversitesi (陌TÜ) Bilgisayar ve Bili艧im Fakültesi Bilgisayar Mühendisli臒i Bölüm Ba艧kan谋 ve Uluslararas谋 Tar谋m Bili艧imi Birli臒i (Agromatics Society) Ba艧kan Yard谋mc谋s谋 Prof. Dr. Berk Üstünda臒, yapay zekan谋n çevre teknolojilerine önemli katk谋lar sunabilece臒ini, karbon ayak izinin dü艧ürülmesine ve su kaynaklar谋n谋n verimli kullan谋m谋na olanak sa臒layabilece臒ini söyledi.

Yapay zekan谋n ar谋tma teknolojileri ve hava kalitesi gibi konularda noktasal ölçümlere olanak sa臒lad谋臒谋n谋 bildiren Üstünda臒, dijitalle艧menin giderek yeni nesil yapay zekaya evrilece臒ini ve Türkiye'nin bunu kullanarak ulusal ve uluslararas谋 toplam karbon sal谋m谋n谋 önemli miktarda azaltabilece臒ini dile getirdi.

Üstünda臒, "Yapay zekan谋n kuantum seviyesindeki olaylar谋 inceleme ve tahmin yetene臒i, füzyon enerjisi dahil olmak üzere, daha dü艧ük karbon ayak izi olan alternatif enerji sistemleri geli艧tirmemizi h谋zland谋racak. Dolay谋s谋yla nükleer at谋臒谋 ve radyoaktif kirlili臒i olmayan yeni nükleer enerji yöntemleri önümüzdeki 10 ila 20 y谋lda yayg谋nla艧maya ba艧layacak. Bunu yapanlar içerisinde özellikle yapay zekaya dayal谋 teknolojileri kullananlar önde olacaklar." de臒erlendirmesinde bulundu.

Tar谋mda ve sanayide yapay zekan谋n önemine de臒inen Üstünda臒, 艧unlar谋 kaydetti:

"Yapay zekay谋 kullanarak ben parsel baz谋nda da su reçetesini fenolojik evreye (bitkilerin geli艧me safhalar谋na) ayr谋艧t谋rarak yapabilirim ama bir çiftçi tek tek hepsini gözleyerek yapamaz. Demek ki benim bunu servisle艧tirmeye ihtiyac谋m var. Yapay zekay谋 kulland谋臒谋m zaman yeterince dijitalle艧me sa臒larsam yüzde 30'a yak谋n, daha çok tasarruf sa臒layabiliyorum. Havza baz谋nda, planda, toplamda yüzde 25 daha ekonomik üretim yapabiliyorum ve daha önemlisi torunlar谋m谋n suyunu çalm谋yorum, ekolojik olarak daha uyumlu bir sistem olu艧turuyorum ve bunu ileriye do臒ru götürebiliyorum."

"20 soruluk çal谋艧man谋n su ayak izi 500-700 milimetre"

陌蝉迟补苍产耻濒 Teknik Üniversitesi (陌TÜ) 陌n艧aat Fakültesi Çevre Mühendisli臒i Bölümü Ö臒retim Üyesi ve Sürdürülebilirlik Ofisi Koordinatörü Doç. Dr. Börte Köse Mutlu, yapay zeka altyap谋s谋n谋n sadece elektrik de臒il ayn谋 zamanda su tüketimine de neden oldu臒unu, do臒rudan so臒utma için veya dolayl谋 olarak elektrik üretimi için harcanan suyun sanal ya da gömülü su olarak adland谋r谋ld谋臒谋n谋 belirtti.

En çok kullan谋lan yapay zeka teknolojilerinden ChatGPT'nin y谋ll谋k 8,4 ton karbondioksit sal谋m谋na neden oldu臒unu aktaran Mutlu, yapay zekan谋n su ayak izi hakk谋nda ise 艧u bilgileri payla艧t谋:

"20 soruluk bir ChatGPT çal谋艧mas谋nda minimum yar谋m litre, 500-700 mililitre civar谋nda, orta boy bir su 艧i艧esi kadar su sarfiyat谋 oluyor. Bu kullan谋c谋 anlam谋nda bak谋nca hesaplanan miktar. As谋l ChatGPT'nin modelleri e臒itme, dilleri ö臒retme ve geli艧tirme süreçlerinde üreticilerin pay谋n谋n y谋ll谋k 700 bin litre su sarfiyat谋 oldu臒u söyleniyor. Tabii kullan谋c谋n谋n ayak izi var ama bunlar谋n geli艧tirilme sürecindeki ayak izinin azalt谋lmas谋 gerekiyor. Bununla ilgili de gerçekten fark谋ndal谋klar var, üreticiler stratejiler geli艧tirmeye ba艧lad谋lar."

ChatGPT'deki basit bir talebin dahi bir arama motoru aramas谋ndan 100 kat daha fazla ayak izine neden oldu臒unu vurgulayan Mutlu, sektörlerden kaynaklanan karbon sal谋m谋nda yapay zekan谋n henüz ön s谋ralarda yer almad谋臒谋na fakat 2030'da Avrupa'da yapay zeka uygulamalar谋n谋n kulland谋臒谋 altyap谋lar谋n, enerji sarfiyat谋n谋 yüzde 30 art谋rmas谋n谋n beklendi臒ine dikkati çekti.

Modellerin çal谋艧mas谋nda ve yapay zeka dillerinin e臒itiminde ortaya ç谋kan 谋s谋n谋n etkisini azaltmak için kullan谋lan so臒utucu sistemlerinin ciddi enerji sarfiyat谋na neden oldu臒unu i艧aret eden Mutlu, yapay zekan谋n enerji tüketiminin yüzde 40'谋n谋n so臒utma sistemlerinde harcand谋臒谋ndan bahsetti.

Mutlu, yapay zekan谋n üretimi ve kullan谋m谋 esnas谋nda harcanan enerjinin çevre kirlili臒ine neden olmamas谋 için alternatif enerji kaynaklar谋ndan faydalan谋lmas谋 gerekti臒inin alt谋n谋 çizerek, "Asl谋nda ye艧il, temiz ve yenilenebilir enerjiyle bu bili艧im teknolojilerinin sarfiyatlar谋n谋 kar艧谋lad谋臒谋m谋zda hem karbon ayak izi hem de do臒rudan su ayak izi azal谋yor." diye konu艧tu.

"Biyoçe艧itlilikte yapay zekay谋 kullanabiliriz"

Çevreyi tehdit eden sorunlardan birinin de at谋klar oldu臒u ve at谋klar谋n s谋n谋fland谋r谋lmas谋 ve geri dönü艧ümünde yapay zekadan faydalan谋larak performans谋n art谋r谋labilece臒i görü艧ünü payla艧an Mutlu, at谋klar谋n ayr谋艧t谋r谋larak grupland谋r谋lmas谋nda görsel alg谋lama sisteminin kullan谋larak geçmi艧e dayal谋 verilerle gelece臒e yönelik kararlar al谋nabilece臒ini, at谋臒谋n minimize edilmesinin ve içindeki elementlerin geri kazan谋m谋n谋n kolayla艧abilece臒ini belirtti.

Yapay zekan谋n iklim senaryolar谋 ve modelleme çal谋艧malar谋na dahil edilmesiyle iklim modellerinin gerçe臒e çok daha yak谋n olabilece臒i tahmininde bulunan Mutlu, bu teknolojinin çevreye sa臒layabilece臒i di臒er faydalar谋 艧öyle özetledi:

"Ak谋ll谋 艧ehir ve trafik uygulamalar谋nda, rota belirlemede belki trafi臒i, 艧eritleri kontrol etmede yapay zekay谋 kulland谋臒谋m谋zda otonom araçlar谋n yay谋lmas谋yla direkt karbon sal谋mlar谋n谋 azaltaca臒谋z. Ondan sonra sürdürülebilir tar谋mda, ak谋ll谋 sulama, gübreleme, pestisit, herbisit ve biyosit kullan谋mlar谋nda bize veri toplamada ve karar almada yard谋mc谋 olacak. Biyoçe艧itlilik de çok önemli ve do臒rudan belki yapay zekayla çok ba臒da艧t谋rmad谋臒谋m谋z bir konu ama hem canl谋 türlerinin hem orman ve peyzaj ürünlerinin verilerinin bizim için kayda al谋nmas谋, takip edilmesi ve bazen belli kararlar verilmesi laz谋m. Bunlar谋 söylerse biyoçe艧itlilikle ilgili eylemlerimizde de biz yapay zekay谋 kullanabiliriz. Türlerin azalmas谋n谋 ve bazen yok olmas谋n谋 engelleyebiliriz, ormans谋zla艧ma konusunda hemen eylemlere geçebiliriz."