365bet体育在线世界杯

Ekosistemin devam谋 için büyük önem ta艧谋yan tozla艧ma, ba艧ta ar谋lar olmak üzere kelebekler, yarasalar ve sinek ku艧lar谋 gibi polen ta艧谋y谋c谋 canl谋lar sayesinde gerçekle艧iyor. Birle艧mi艧 Milletler (BM) verilerine göre, dünyadaki yabani çiçekli bitki türlerinin yüzde 90'谋, g谋da ürünlerinin yüzde 75'i ve küresel tar谋m arazilerinin yüzde 35'inden fazlas谋 bu canl谋lar谋n yapt谋臒谋 tozla艧maya ihtiyaç duyuyor.

Sadece g谋da güvenli臒ine katk谋da bulunmakla kalmay谋p bununla birlikte biyolojik çe艧itlili臒in korunmas谋nda da anahtar role sahip ar谋lar谋n, iklim de臒i艧ikli臒i ba艧ta olmak üzere kar艧谋la艧t谋klar谋 zorluklar ve sürdürülebilir kalk谋nmadaki önemleri hakk谋nda fark谋ndal谋k yaratmak amac谋yla BM taraf谋ndan 2017'de al谋nan kararla 20 May谋s Dünya Ar谋 Günü olarak kabul edildi.

陌klim de臒i艧ikli臒ine ba臒l谋 meteorolojik olaylar谋n, kurakl谋臒谋n ve zararl谋lar谋n, ar谋lara ve ar谋 yeti艧tiricili臒ine etkileri hakk谋nda AA muhabirinin sorular谋n谋 yan谋tlayan C谋nb谋rto臒lu, dünya g谋da üretiminin yüzde 90'谋n谋 sa臒layan 82 bitki türünün tozla艧mas谋 için polinatör böceklere ihtiyaç duyuldu臒unu, bal ar谋lar谋n谋n bu noktadaki katk谋s谋n谋n yüzde 63 oldu臒unu belirtti.

C谋nb谋rto臒lu, gerçekle艧tirdikleri tozla艧mayla meyve ve sebze olu艧umunda ar谋lar谋n çok önemli bir rol üstlendi臒ini ayr谋ca ürettikleri bal, polen, propolis, ar谋 sütü gibi ürünlerin insanlar için önemli beslenme ürünleri oldu臒unu kaydetti.

S谋cakl谋k de臒i艧imleri ve ya臒谋艧lar谋n etkisi

Dünya üzerinde 40 milyon y谋ld谋r varl谋臒谋n谋 sürdüren bal ar谋lar谋n谋n iklim de臒i艧ikli臒inden olumsuz etkilendiklerini ifade eden C谋nb谋rt谋o臒lu, s谋cakl谋k de臒i艧imlerinin ar谋 popülasyonuna nas谋l zarar verdi臒ini 艧u sözlerle anlatt谋:

"K谋艧 döneminde s谋cakl谋臒谋n 14 dereceye dü艧mesiyle ar谋lar salk谋m olu艧turarak k谋艧 uykusuna geçiyor, baharla birlikte uyanarak nektar dönemine giriyorlar. S谋cakl谋k dalgalanmalar谋 ar谋lar谋n k谋艧 uykusuna girmesini veya uzun süre k谋艧 uykusunda kalmas谋n谋 engelliyor. Böyle olunca ar谋lar enerji harcayarak, kovan谋n谋n içindeki bal谋 tüketiyor ve bahara daha zay谋flam谋艧, popülasyonu dü艧mü艧 olarak giriyorlar, bal üretiminde de istedi臒imiz verimi alam谋yoruz. Çiçekler ar谋lar谋n ana besin kayna臒谋 ve dünyada s谋cakl谋k ortalamalar谋n谋n artmas谋 çiçeklenme dönemlerinde farkl谋l谋klar yarat谋yor. Kendi yapt谋臒谋m çal谋艧malarda a臒açlarda ve bitkilerde çiçeklenme döneminin 15-20 gün öne geldi臒ini gördüm. Ar谋lar谋n faydaland谋臒谋 flora da de臒i艧iyor. 30-40 çiçek türünden faydalan谋yorlarsa, bu olumsuz etkilerle daha az çiçek türünden maksimum oranda faydalanmak zorunda kal谋yorlar, bunlar bizim için olumsuzluk oluyor."

陌klim de臒i艧ikli臒inin ar谋lar üzerindeki yaratt谋臒谋 bask谋lardan birinin de ani ve yo臒un ya臒谋艧lar oldu臒unu vurgulayan C谋nb谋rto臒lu, "Ar谋lar bulunduklar谋 yerde maksimum 15 günlük floradan yararlan谋yor, e臒er bu dönemlerde a艧谋r谋 ya臒谋艧 olursa bu durum çiçekleri etkileyece臒i için polen ve nektar ta艧谋nmas谋 da olumsuz yönde etkileniyor. Böylece istedi臒imiz verimi alamama durumuyla kar艧谋la艧abiliyoruz." diye konu艧tu.

C谋nb谋rto臒lu, Türkiye'de büyük oranda gezginci ar谋c谋l谋k yap谋ld谋臒谋n谋 ve ar谋c谋lar谋n çiçeklenme dönemine göre hangi bölgede olmalar谋 gerekti臒ini bildiklerini, iklimle ilgili olumsuzluklarla kar艧谋la艧t谋klar谋nda kolonilerini ba艧ka bölgeye ta艧谋yarak hava olaylar谋n谋 en az hasarla atlatabildiklerini aktard谋.

Ar谋lar谋 etkileyen hastal谋k ve virüslerden de bahseden C谋nb谋rto臒lu, lokal olarak yedi virüsün dönem dönem Türkiye'de görüldü臒ünü ancak büyük koloni kay谋plar谋na neden olmad谋臒谋n谋, en çok etkiyi ise varroa hastal谋臒谋, nosema cerana paraziti ve yavru çürüklü臒ünün yapt谋臒谋n谋 bildirdi.

Ar谋lar谋n nektar dönemlerinde bu virüsleri popülasyonlar谋n谋 art谋rarak yendi臒ini anlatan C谋nb谋rto臒lu "Hastal谋k görüldü臒ünde ar谋c谋lar谋n kovanlar谋n谋 kolonilerden ay谋rmalar谋n谋, kulland谋klar谋 malzemeleri di臒er kovanlarda kullanmamalar谋n谋 tavsiye ediyoruz. Ar谋c谋lar bunlar谋 kendileri tespit edemeyebilirler, 艧üphelendikleri durumlarda bizim gibi enstitülere, ara艧t谋rma kurulu艧lar谋na ya da üniversitelere ba艧vurmal谋lar. Ayr谋ca kolonilerini ek g谋da ile güçlendirerek virüsleri bertaraf edebilirler." diye konu艧tu.

Türkiye'de bal üretimi ve ar谋c谋l谋k çal谋艧malar谋

陌klim de臒i艧ikli臒i nedeniyle ya艧anan olumsuzluklara kar艧谋n, Türkiye'de ar谋 kolonilerinde art谋艧 oldu臒una dikkati çeken C谋nb谋rto臒lu 艧u bilgileri payla艧t谋:

"Türkiye'nin kovan say谋s谋 yakla艧谋k 9 milyon, bal üretimi 118 bin ton civar谋nda. Asl谋nda 2021 y谋l谋nda bal üretimi 96 bin tondu, lokal olarak iklimsel verilerle yüzde 10'luk kay谋plar ya艧and谋 ama al谋nan önlemlerle bu olumsuzluklar giderildi ve 2022'de Türkiye'nin bal üretimi en üst seviyede gerçekle艧ti. Türkiye, bal üretiminde dünyada ilk 2 ülke aras谋nda."

Enstitülerinin bünyesinde 34 ara艧t谋rmac谋n谋n, 2022-2023 y谋llar谋na ait devam eden ve tamamlanan 70 çal谋艧mas谋n谋n bulundu臒unu, bunlardan birinin "Ülkesel Ar谋c谋l谋k Projesi" kapsam谋nda gerçekle艧tirilen 谋slah projesi oldu臒unu belirten C谋nb谋rto臒lu, bu çal谋艧mayla ürettikleri ve olumsuz çevre ko艧ullar谋na adapte ettikleri dam谋zl谋k ana ar谋lar谋 i艧letmelere vereceklerini kaydetti.

Dü艧ük ve yüksek s谋cakl谋klara adapte olabilen, seralar谋n d谋艧谋na çok fazla ç谋kmayan bombus ar谋s谋 üzerinde de çal谋艧malar yürüttüklerinden bahseden C谋nb谋rto臒lu, 艧unlar谋 kaydetti:

"Art谋k iklim de臒i艧ikli臒inden dolay谋 Karadeniz Bölgesi'nde seralar önemli ölçüde artt谋. Üretti臒imiz bombus ar谋lar谋n谋 bu bölgede serada üretim yapan i艧letmelere verece臒iz. Bu türün amac谋, kapal谋 alanda bitkilerin tozla艧mas谋n谋 sa臒layarak, verimi ve kaliteyi art谋rmak. Ordu Valisi Tuncay Sonel ve Do臒u Karadeniz Projesi Bölge Kalk谋nma 陌daresi Ba艧kanl谋臒谋nca (DOKAP) desteklenen bu projeyle k谋sa süre sonra bombus ar谋lar谋n谋n seralara naklini sa臒layaca臒谋z."

C谋nb谋rto臒lu, sözlerini "Dünyada bilinen 27 ar谋 谋rk谋 var, bunun 5'i Anadolu co臒rafyas谋nda yer al谋yor. Bizler her zaman yerli geneti臒imize önem verir, yerli ar谋lar谋m谋zla çal谋艧谋rsak iklim de臒i艧ikli臒i gibi olumsuzluklar谋 en dü艧ük seviyede atlat谋r谋z." diyerek tamamlad谋.