365bet体育在线世界杯

Do臒aya Kulak Verin.
Ekolojik gündem, sürdürülebilirlik ve çevre mücadeleleri art谋k cebinizde.

陌ki üniversite ortakl谋臒谋nda geli艧tirilen TÜB陌TAK destekli "1071- UV-B Radyasyonunun Farkl谋 Bal Ar谋s谋 (Apis mellifera L.) Alt Türlerinin Davran谋艧谋 ve Fizyolojisi Üzerindeki Etkileri " adl谋 proje, Türkiye'den Düzce Üniversitesi (DÜ) Ar谋c谋l谋k Ara艧t谋rma Geli艧tirme ve Uygulama Merkezi (DAGEM) Müdürü Prof. Dr. Meral Kekeço臒lu ve Slovenya'dan Prof. Dr. Ales Gregorc ile ekipleri taraf谋ndan yürütülüyor.

Küresel 谋s谋nmaya ba臒l谋 ozon tabakas谋n谋n zarar görerek ultraviyole 谋艧谋nlar谋n谋n yeryüzüne ula艧mas谋n谋n canland谋r谋ld谋臒谋 laboratuvar ortam谋ndaki bilimsel senaryoda, yapay zeka destekli görüntüleme sistemiyle i艧lenen ç谋kt谋larla 谋艧谋nlara maruz kalan ar谋 谋rklar谋n谋n davran谋艧lar谋, genetik yap谋lar谋 ve antioksidan özellikleri üzerindeki etkiler inceleniyor.

Projede Türkiye'de bulunan be艧 ayr谋 谋rk谋n ve Slovenya ar谋 谋rk谋n谋n küresel 谋s谋nma kar艧谋s谋nda sergileyece臒i farkl谋l谋k belirlenmesi ve hangi 谋rk谋n daha dayan谋kl谋 oldu臒unun ortaya konmas谋 hedefleniyor.

Prof. Dr. Kekeço臒lu, AA muhabirine, Türkiye ve dünya arac谋l谋臒谋n谋n ya艧ad谋臒谋 sorunlar谋 çözmeye yönelik projeler geli艧tirdiklerini, son günlerde ar谋c谋lar谋n en büyük kayg谋s谋n谋n yaz mevsiminde ya艧anabilecek a艧谋r谋 s谋caklar oldu臒unu anlatt谋.

Küresel 谋s谋nma ve iklim de臒i艧iminin sadece Türkiye'nin de臒il dünyan谋n problemi haline geldi臒ini belirten Kekeço臒lu, "Dolay谋s谋yla sadece Türkiye'de de臒il dünyada ara艧t谋rmac谋lar, küresel 谋s谋nma ve iklim de臒i艧iminin etkilerine yönelik ara艧t谋rmalar yapmaya ba艧lad谋. Biz de bu ba臒lamda uluslararas谋 düzeyde i艧birli臒i yaparak çözümler üretmeye çal谋艧谋yoruz." dedi.

"Ar谋c谋lar谋m谋za 谋srarla kendi 谋rk ve eko tiplerimizi koruyal谋m diyoruz"

Kekeço臒lu, Slovenya-Türkiye i艧birli臒iyle TÜB陌TAK destekli projeyi hayata geçirdiklerini anlatarak, 艧öyle devam etti:

"陌kili i艧birli臒i projesindeki amac谋m谋z, küresel 谋s谋nman谋n ar谋lar üzerindeki etkisini ortaya koymak ve tabii al谋nabilirse önlemler almak, bu konuda ar谋c谋lara uyar谋larda bulunmakt谋r. 陌ki ülke aras谋nda proje kapsam谋nda çal谋艧mam谋za ba艧lad谋k. Çal谋艧mam谋zda bir modelleme yapt谋k. Bu modellemeye göre Küresel 谋s谋nma oldu臒unda ozon tabakas谋 zarar görecek ve UVB 谋艧谋nlar谋 ço臒unlukla yeryüzüne ula艧maya ba艧layacak. Bunun ar谋lar üzerindeki etkisini görmek için laboratuvar ortam谋nda model olu艧turduk ve bu modeli de yapay zeka temelli görüntüleme sistemiyle i艧ledik."

陌lk olarak Türkiye'deki ar谋 谋rklar谋 üzerinde çal谋艧谋ld谋臒谋n谋 aktaran Kekeço臒lu, "Ar谋 谋rklar谋n谋n UVB 谋艧谋臒谋na kar艧谋 nas谋l davran谋艧 gösteriyor, kaç谋yor mu, yoksa oraya do臒ru mu yönleniyor? Yapay zeka temelli görüntüleme sistemiyle takip ettik. Sonunda da genetik yap谋lar谋n谋 ve stres parametreleri ve direnç genlerini nas谋l etkiliyor, oksidatif stres olu艧uyor mu, ona kar艧谋 bir mekanizma geli艧tiriyorlar m谋? Bunlar谋 inceledik. 陌ki farkl谋 dalga boyunda, 400 ve 800 nanometre dalga boyunda ultraviyole 谋艧谋nlar谋n谋n etkilerini inceledik. 陌lginç sonuçlarla kar艧谋 kar艧谋ya kald谋k. Ar谋lar da öncelikli kaçma davran谋艧谋 oluyor, daha sonra da adaptasyon davran谋艧谋 geli艧iyor ve ultraviyole 谋艧谋nlar谋ndan kaçm谋yorlar." de臒erlendirmesinde bulundu.

Kekeço臒lu, küresel 谋s谋nmaya ar谋lar谋n adaptasyon davran谋艧谋n谋n geli艧mesini de farkl谋 艧ekillerde yorumlayabileceklerine dikkati çekerek, konu艧mas谋n谋 艧öyle sürdürdü:

"E臒er adaptasyon geli艧irse ve kaçmazsa kötü 艧artlardan, kötü hava ko艧ullar谋ndan oksidatif stres olu艧uyor. Stresin olu艧mas谋 da asl谋nda ar谋lar谋 olumsuz etkiliyor. Yani her türlü davran谋艧 problemi veya farkl谋la艧ma söz konusu. E臒er kaçarsa ne olacak, kaçmazsa ne olacak? E臒er kaçarsa bu sefer biyoçe艧itlilik de臒i艧ecek, yani bugün ülkemizde var olan ar谋 çe艧itlili臒in büyük ço臒unlu臒unun farkl谋la艧mas谋n谋 bekliyoruz. Yani ar谋 谋rklar谋ndan dayan谋kl谋 olan kalacak, dayan谋kl谋 olmayan yok olacak. Bu yüzden biz ar谋c谋lar谋m谋za 谋srarla kendi 谋rk ve eko tiplerimizi koruyal谋m diyoruz."

Projenin ilk etap çal谋艧malar谋 tamamland谋

Projenin ilk etap çal谋艧malar谋n谋n tamamland谋臒谋ndan bahseden Kekeço臒lu, yerli ar谋 谋rk谋 Anadolu bal ar谋s谋n谋n üzerindeki etkilerin ortaya konuldu臒unu anlatt谋.

Kekeço臒lu, 艧imdiye kadarki süreçte Anadolu ar谋 谋rk谋n谋n (A.m. anatoliaca) k谋sa vadede ultraviyole 谋艧谋nlar谋na kar艧谋 adaptasyon sa臒lad谋臒谋n谋 ve zarar görmedi臒ini bildirerek, "Bu belki de Türkiye’nin yerli 谋rk谋na özgü bir özellik. Sonraki süreçte bunu görece臒iz. Bundan sonraki süreçte farkl谋 ar谋 谋rklar谋 üzerindeki etkiler ve ayn谋 zamanda ar谋 hastal谋k ve zararl谋lar谋 üzerindeki etkiler de ortaya konacak. Ar谋 谋rklar谋na etkisi Türkiye’de, ar谋 hastal谋klar谋 üzerindeki etkisi Slovenya’da çal谋艧谋lacak." ifadelerini kulland谋.