365bet体育在线世界杯

AA muhabirinin konuyla ilgili sorular谋n谋 yan谋tlayan Prof. Dr. Kemal Sayar, "eko-anksiyete" kavram谋n谋n henüz ders kitaplar谋nda kategori olarak yer almad谋臒谋n谋 fakat iklim de臒i艧ikli臒iyle ortaya ç谋kan büyük hava olaylar谋n谋n, ormans谋zla艧man谋n ve mevsimlerin kaymas谋n谋n vakay谋 destekleyen bir faktör ve gösterge olabilece臒ini anlatt谋.

Yaz谋n içinde k谋艧谋n, k谋艧谋n içinde yaz谋n görüldü臒ü iklim de臒i艧ikli臒inin, eko-anksiyete vakalar谋n谋 gündeme getirdi臒ini belirten Sayar, "Eko-anksiyete, bugün Pakistan'谋 vuran sel felaketlerinin, geçti臒imiz yaz Akdeniz'in ormanlar谋n谋 vuran vah艧i orman yang谋nlar谋n谋n, bizi dünyan谋n sonuna do臒ru yakla艧t谋rd谋臒谋 gibi bir dü艧ünceyle, ki艧ilerin endi艧e duymaya ba艧lama halidir. Bunu biz klinik prati臒imizde çok fazla görmüyoruz ama s谋radan insan谋n içinde bu bir endi艧e hali olarak var olmaya devam ediyor." de臒erlendirmesini yapt谋.

Sayar, "Eko-anksiyete yak谋n zamanlar谋n bir mefhumu. 30-40 sene önce bundan bahsetmiyorduk, yak谋n zamanlarda iklim de臒i艧ikli臒iyle beraber ortaya ç谋kan bu a艧谋r谋 hava olaylar谋 insanlar谋, 'Acaba sonumuz mu yakla艧谋yor?', 'Acaba bir tür k谋yamete do臒ru mu gidiyoruz?' 艧eklinde endi艧eli bir ruh haline sürükledi ve bunun yayg谋nl谋臒谋 artt谋." diye konu艧tu.

Marmara Üniversitesi T谋p Fakültesi Psikiyatri Ana Bilim Dal谋 Ö臒retim Üyesi Prof. Dr. Kemal Sayar (foto臒rafta), çocuklarda gelecekle ilgili yo臒un endi艧e hali olarak nitelendirdi臒i eko-anksiyeteyi anlatt谋. 

"Çocuklarda karamsarl谋k ve ümitsizli臒e neden oluyor"

Çocuklarda görülen eko-anksiyeteyi, gelecekle ilgili yo臒un endi艧e hali ve bir tür geleceksiz b谋rak谋lma endi艧esi olarak tan谋mlayan Sayar, sözlerini 艧öyle sürdürdü:

"Çocuklarda, 'Biz atalar谋m谋z谋n ve dedelerimizin ya艧ad谋臒谋 birtak谋m do臒al güzelliklere sahip olamayaca臒谋z.' endi艧esi 艧eklinde kendisini gösterebilir. Bu endi艧e hali tabii daha küçük ya艧lara do臒ru indikçe daha bedensel belirtiler, kar谋n a臒r谋lar谋, kalp çarp谋nt谋lar谋 艧eklinde kendisini gösterebilir ama daha ergenlik ça臒谋nda bili艧sel yetileri geli艧mi艧 çocuklarda gelecekle ilgili yo臒un bir karamsarl谋k ve ümitsizlik 艧eklinde kendisini gösterebilir."

Çevre ve iklim hakk谋nda çocuklara verilen e臒itimlerde "felaket senaryosu yazmak" yerine sorumluluk bilinci uyand谋r谋lmas谋 gerekti臒ini ifade eden Sayar, "'Dünyam谋zda daha az karbon ayak izi nas谋l b谋rakabiliriz? Nas谋l daha sorumlu yurtta艧lar olabiliriz? Çevremizi daha bilinçli bir 艧ekilde tabiatla ili艧ki kurmaya nas谋l sevk edebiliriz?' sorular谋n谋 yöneltmek gerekiyor. Çocuklarda hiçbir 艧eyin karamsar bir 艧ekilde bitmeyece臒i, bizim çabalar谋m谋zla hayat谋n olumlu yönde cereyan edebilece臒i yönünde bir bilinç uyand谋rmal谋y谋z, yani aksiyoner bir umuda ihtiyaç var." ifadelerini kulland谋.

"E臒itimlerin ümit verici olmas谋 laz谋m"

Verilecek e臒itimlerin çocuklarda "Benim yapt谋klar谋mla, çocuk ve genç dostlar谋m谋n yapt谋klar谋yla dünya daha güzel bir yer olabilir" duygusunu uyand谋rmas谋 gerekti臒ini anlatan Sayar, 艧öyle devam etti:

"Öbür türlüsü, çocuklar谋 tam bir nihilizm bata臒谋na sürükleriz. Çünkü 'Dünya bitiyor, her 艧ey bitiyor, çevre felaketi kap谋da, o halde yapmaya de臒er hiçbir 艧ey yok.' deyip paralize bir felç durumuna mahkum edebiliriz. E臒itimlerin ümit verici bir taraf谋n谋n olmas谋 laz谋m, sorumlulu臒a ça臒谋r谋c谋 taraf谋 olmas谋 laz谋m. Hep k谋yamet ve 艧eamet tellall谋臒谋 yaparsak çocuklar bir süre sonra eylem fakiri ve felç olacakt谋r."

Çevre konusunda çocuklar谋 bilinçlendirirken ümitvar payla艧谋mlarda bulunmak gerekti臒inin alt谋n谋 çizen Sayar, sorumlu davran谋艧lar谋n kayg谋 unsuru olarak görülemeyece臒ine dikkati çekerek 艧öyle konu艧tu:

"Yani çocuk e臒er çe艧medeki suyu israf etmiyorsa, klimay谋 yerli-yersiz kullanm谋yorsa endi艧e etmemek laz谋m. Çünkü büyüklerde de yürüyerek gidebilece臒i yere araçla gitmiyorsa ben bunu gelecekle ilgili sorumlu bir davran谋艧 olarak alg谋lar谋m. 顿颈臒别谤 yandan kukumav ku艧u gibi ba艧谋n谋 ellerinin aras谋na al谋p zihninde sürekli felaket senaryolar谋 üretiyorsa, gelecekle ilgili hep karamsar beklentilerini dile getiriyorsa, o zaman daha patolojik bir durumun içinde oldu臒unu söyleyebiliriz. Burada anksiyetenin insan谋 harekete geçirici bir vasf谋n谋n oldu臒unu da bilmemiz laz谋m. Makul miktarda endi艧e bizi, dünyayla ilgili baz谋 艧eyleri de臒i艧tirmeye, elimizden geleni esirgememeye, daha iyi çal谋艧maya ve eylem yapmaya zorlar. Çevre korkusu ya艧ayanlarla alakal谋 de臒i艧ik isimler veriliyor mesela eko-endi艧e veya eko-öfke deniliyor. Bütün bunlar insan谋, yap谋c谋 bir 艧ekilde dünyay谋 onarmaya, düzeltmeye, yanl谋艧 bulduklar谋na dur demeye sevk edebilir, bu da bizim için faydal谋d谋r."

"Çocuklar谋m谋za emanete sahip ç谋kmay谋 ö臒retelim"

Duvarlar aras谋nda yap谋lan e臒itimin yeterince etkili olmad谋臒谋n谋, çocuklar谋n çevre e臒itiminin, tabiat谋n içine ç谋karak, a臒açlara dokunarak, a臒açlardaki ve topraktaki de臒i艧imi inceleyerek yap谋lmas谋n谋n daha faydal谋 olaca臒谋n谋 belirten Sayar, sözlerini 艧öyle tamamlad谋:

"Kainat, tabiat bizim ya臒malayaca臒谋m谋z ve üzerine i艧lem yapaca臒谋m谋z bir ham madde deposu veya ayaklar谋m谋z谋n alt谋na serilmi艧 istismar edilecek bir varl谋k de臒ildir. Tabiat bize emanet edilmi艧tir, emanete sahip ç谋kmak zorunday谋z, emanete sahip ç谋karsak o da bize kar艧谋l谋臒谋nda çok büyük ba臒谋艧lar verecektir. Çocuklar谋m谋za emanete sahip ç谋kmay谋 ö臒retelim çünkü, dünya evimizdir. Nas谋l evimizi temiz tutuyor ve özen gösteriyorsak dünyam谋z谋 ve tabiat谋m谋z谋 da temiz tutmaya özen gösterelim. Milli E臒itim Bakanl谋臒谋na daha önce yapm谋艧 oldu臒um bir ça臒r谋y谋 bir kez daha buradan sizin vas谋tan谋zla yinelemi艧 olay谋m. Okullarda mevsimin müsait oldu臒u zamanlarda her s谋n谋f için haftada yar谋m gün ayr谋labilir. Tabiat gezileri ve o tabiat gezisi s谋ras谋nda da çevre temizli臒i yönünde çaba gösterilebilir."